Ka Makaainana, Volume IV, Number 21, 18 November 1895 — KELA A ME KEIA. [ARTICLE]

KELA A ME KEIA.

E k-aai, ku<h-!a ;ku nna nu iaikioi awa <a u 10 aeuei o I)ekemaha. ""ittfle e m 'iHinaii. ana ka li;o• maha Kiirisiiuasa na kula \upuui i keia «nakt>i- ki. Ua ln p.*i>i i ka p'» nei Pake n > k:. wehe Kn/ i kona lule ;;k<> a k ihi u'uiv.mi, ma ka La !Me. Poaha ih ) e k-.i nmi ai ka Marip'Js\i niai K&p::h)k"iko Ma ko 1a 24 aku kn Mi.ow€ra mai ka Axhu. Ma k« f i loii" Lnpe ina nei, aia kt Ona Milioii'i o Kam ioiuao m.. ka ITotolt-Savoe, iiia km i\ 11 o Okatoly.i. He ewalu ka uiii o n;« lr::lr;. heīii.'i 0 »nalam-iia a!i<- ma K.. l ii'-:aui P..ka i k-; In mua o k't- iiii-iLsu-.iiiki hou aeui- I._ E knkuluia aku he halepu'e n<» ka hoomana Metodisa, ma alanui Herilan' ; :», kokoke i ke a!aui-i Mila Aia ko pii ae la ka ei»:ioiia o ke ahi !n;i o Kilao.-i ī keia \va, peh ka :nfa i loneia inai ma ke Kin»iu o ka Ponlinia uei. Ua hoopau wale ia k- } h-nlea kinip-jpp i manr.r,ir: o a une Sana Lui i ka/ auw'na la Poahnia iho la. Ua lioopukaia p.ee.ei he mau ru!a lioi' no kp. pua'.i makai. ann hoolako a akn hoi kol-i a me keia ■o.e <» la huKe o ia :r»au.. ru!a. . .■■■ Ua jke iiT;ii ne-i' -:na kiko nr- la 5 o keia mahina o Misasii Mary W»nter Poka, whhine a Lnnaknnawui W. Poka i pau o Honoailu, nei. Aole -i ,ku mai ka mokumahu A.selour.'< a hik4- iho ia i ko makou hoi ana-e p)i, mni Oregona. mai. O ka Poaliioa nei k ona la e ku mai ai. Ua aeia e lawelawe oihana loio imu-a o ua aha hookolokolo a paa keia Au pxini; o Porofesa John Q. Wēcd, o ke Kula- ' nui o Puiuihou. - I kahi o koia inau la 'iho e v ului piu ia aku ai uo. Kalawao, Moi.okai, he* 22 mau ma'i hookaawaie ohana lū&ī "ke ka&ua> Boomal.i siku ma _ Eia hou uo he koi poho na Kapena J<\ D. Wa¥a, i keia Aupuni, no'konn hoepaanao hewa ia ana keia hoohaunaele iho nei o la4uari, he $5,000. . . Eku ?nai auahe iaokumahu mai lapana mai me aa waiwai ■.Karisimasa no kekahi naau hale kuai Kepani •> kak'ou uei. Ua , hiki aku i ku 700 tona ka nui o na wai wai o hn 1 &•■>. Poaono oei no i ku mai fi k m ,i Kapālakiko iia haule mahope o koua uu tawa mau. I keii, Poak('u iho no, hora lp, m. e niau ho-.i ku ai uo kahi ana i hele mi. i I nehiioi ī k> u īa ai mahope iho o ka i !t p la ana o loko ame w.»ho <> k » luakini oKa waiahao, auu piha kuiueki o loko i kekahi anaina nm o na kauaka Ua Mlo \ mea ole ka ukele o na alauui ī ke kuaua nui o ia po aku a ao ae ai.

Ua Uopuia a hookolokoloia iimia o ka Ap*na i ka Poaiima r.ei o liale<ile (k), uo Ka l»paau iaikiui ole a koopaiia he $K?0 ii:o na koiua Ua hoohalahalū lou aku i ka Aha malnna »e.

No ka nui loa o ka ua a me ke kaw;-n oke kahua lealea oia Ki.huini, Maui, aole i naalania ko laila poe keiki puni lealea i na hooaianao hauoli uo ka ia hsnau o Kaiakaua i.ka Poaono nei. Ua ao loa'no oka Poaha nei i hopuia kekahi Pake kalaiwa kaapio a o ka U\we ole i kukui no koua kaa, oiai nae ūn pau ka hora sia mauawa. I ka.lawoia ana a ka Haiewai, ua ho«kuuia mai 00. , E m?ilaumia aku ana i kula po iua kei.i uiua iho" 110 na keiki maluui. aku o 15 makahiki, uia k<: halekula o alauni Papu. Aohe kuhi E hoouiaka ana niai kr; hcra 7 a pau i ka hora 0 p.m. Apopo e pau aku ai kekahi inuu loio i Kauai n<> ke kau kiure icjBpuii! o noho ana īnt« Lihue i ka Pouk-olu iho. Tle kau kui kpwa keia i kauohaia e "ka Lunak:.uawai K;i«puni n in mokupuni 0 ka la 28 o'Noyemaba nei, he La .Kuokoa ia r>o Hawaii nei, e hlo ananae ia la i- la hoalohaiolia a hoomaikai i ke Akua uo ke Aupuiii Repub"alika e ku nei, no ka .haawiin aaa*mai ona pomaikM he uui ia lakou. Imn,i o I>unakanawai Waitina i ka Po ilima iho Ih, i hooiaioia ai fea palapala kauohaa Kam»'li:i. Poomaikelani i make, a ua hoo kohuia kaMr>iwahine Kanemake Kapio3«ni i iunnhooponopono waiwai niaial''. o $10,000 hona. Ua hoihoiia mai ma ke Kinau oke ahiahi Poahma iho la na pio kulaiaina elua i koe aku ai i Hilo, oia o John Lilikoi a me * Keoni Waise, rnalalo oke kiai an« a kekahi makai. Eia laua ma ka Halepaahao o Kawa e jioho nei. Ua lono-ia ae oko kumū ka i uioiohi loa ai o ka haawi ana ima. o ka Alia Kaapuni i ka hoo pai maluna o Eduada Wudevvada, <;o ka wanaoia e ae ana ! oia e mare me Mele Aki mamua r o koua ae ana e hoi no Kawa e I hana oolea ai. | Oka hihia ki pu o Keoni ; Bhl»uu\u i -iioikeia aku ai e #> ma ; ; kon inamua aku nei, īka uoho ;.ua inaua o ke kiure i ka Poaha iho la, ua haawi naai ke kiure l ka iakoU, ol&lo ho<>holo e hookuu an« i ka mea i hoopnia, he 9 ma ka hookuu "kue i* 3 Ua hoaoia mai nei ma ka la 16 o Okatoba ka holo o ka mo kukaua Inidiaua o A'uerika Kuipuia, a ua ikeia hiki iau ke hO'O i 15 nota i ka n-.e ka. hoI-»ponc« onu enegini. PA\\ o Am*nika rua ke ala o ka hco> kelakela rna na auinokukaua ,i keia wa. Ua hooholo iho nei ka Ahahui Opio Ilawaii e mahuuaia i halawai helulieui moolelo no ho,»kahi manawa i kola a ai<» keia mahina, Nelaila, i Keia Po;\ha iho e haiololo ana kekahji "haole no k>; niea o pili ana i ke t4 ola a me na haua a Ata Wele sele, Duke o Weliuotona"

Mai Waialna raai ka lono te lepona o ka po nei i ia makon. n-i hopuia e ku Hope Makai Nui he elua 'nāu no kii hewa ainue ika bip j a k-. haole ma Waimea, oia hoī o Manini Robata a me Kumaun». Ua hookuuia ae laua m>dalo o ka hona.

Ma ka hoopii ana ona o <a nupepa Buletina i ka Innaho;». ponopono o ke Kuokoa namn, no 'ka lawe wale i ka \no « — Tbe ludependent,—ua haawi ka Aha Kiekie i ka pono uo ka aoao i hoopiiia. Hoka loa ua mea hoopii a aole no hoi onioni hon ana ee.

Ma ka hora 11 o ku po Pouha iho la i ku mai ai ka Monowai mai na Panalaau Hema mai, a ma ka hora~l2 o ka awakea Poalima mai i holo loa aku ai uo Kapalakiko me ka unu i 'kekahi mau ohua mai koia awn aku, ne ua ukaua a nre na eke leta. Ua haawi ae , kekohi mau Kepani kuonoono o Honoluhi nei he paina hoolaulea o Sana Susi, Waikiki, i ka anwina la Poalima nei no Kanikela lapaua i pau, Shimizu, a me kana ka kauolelo, Goro Narito. Malaila ' pu ae ke Kanikela-Kenerala hou mai o lapana maanei a me kaua kakauolelo.

Ma Kanaana Home, Waioua, Hawaii, ma ka la 30 o Sepate maba, 1895, ua hoea' mai la he malihini hou, he kaikamahine ohaha maikai mai loko mai o na puhaka o Samuela Mahuka a me Aliee K. Mahuka, he muo a he liko hooulu ho.u no ke Anpuui Repubaiika o Hawaii, a he lei hiehie no ua kupuna. Ulalaeho !

He 24 ka nui o na poe inoa a ka Lunakanawai Kiekie i, ohi ae aei a waiho imua oka Ilamuku. a nana hoi e wae ae i eono mau inoa kupono aua i manao ai mai w r aena ae o ia he luna, i poe na lakou e noonoo no ka wehe ana i a anui mai alanui Moi aku ma ka lihi kaluwai a puka- i ke alanui Yineada, a mai ke alanui Beritania aku a hiki i Aala, alaila, huli makai a puka i ke alauui Moi.

O ke kuaua koikoi o ka Poaha nei, ua hooma-u maiia, i ka ikiiki welawela o na.lai hala iho la. Ua mau mai no ia kuaua a ao ae ka Poallma, a i ka auwina la iho mao ae la a po ia la. Poaono uei hoi, ua kelae inaikai ioa ae la ke aouli, a i ke auinoe iho ua haule hou inai la ke kuaua me ka ikaika a ao ae nehinei. Pela no i ka po nei a me nei kakahiaka. Oke ano iho la no i i \ o ko ka Moi Ka akaua la hauau.

Ua hoopukaia ae e ka Aha Apana i ka Poalima iho la|he 26 mau palapala hopu uo ua | Pake limahana i laweia um ai e ke'Kopaiika a hoomaluia ma Kahaka aulaua, i nui aole e inoa malalo o kekohi*'palapula aelike kepa rae na mahiko, a ua haawiia aku ma ka luua o pLape na Paka. Poo i kii kkou ine ua niakai a iaweia mai a hoopau ma Kalakaua Hale, a i kakahiaka Poaouo ae i ai ko lakou|hewa imua o\a Aha a ua pau { uui i ka hoopaiia he $100 pakahi, no ke komo mai ika aiua uei me ke kuleaua ole, a lawe loalia uo Kawa,

Ua lohe mai mftkou aiai ke--kahi poe mai he inau leta kalakou mai na keiki pul>| he :> k» ■ Baba Lahui, Ua, lilo ia lakou ka eo o ka hookuk.u »na m»i nei nja ka mokuainw <v Tek*sd iue ka bana hrelu ekahi o laila, oia ka Sousa Bana, ma ke puhi ana a me na leo hiaieni. A lilo ia lakou ka uoaknua he meilnla gula i kiiiohinohii $ me na pohaku ku mukuai nui.

Ua huli hoi mai naa ka Auaeteralia o ka Poaono iho la ka Bihopa o Panopolisa a ine kekahi mau ka iunapule hou oia hoo. ...mana KatolikB, a me poe eae iho a makou no i hoike oaua aku ai. Ika hoea ana aku i ka pa o Roma» ,ua hookipa ohaoha ia aku la oia e na hoahanau a pau o kona ekaleaia. Ua hooj uluvebiwehiia ka pa o Eoma | me t;a lau nahele o ka wao no ! kona hauohano-

Ua hoopuia ibo aei o Alana Hutinesona e W. C. Kini, no kekahi huiua dala i aelikeia uaawaeua o laua, no ka mea e pili ana ike k,ia hoouianao o Kalakaua, oia hoi, iua e lilo ka ha&aia aua o ua kia hoomanao Ia i ka a)na hoopiiia e uku uo oia ia Kiui he $200. A oiai, ua iilo iaia ku hana aua i ua kia hooinanao la, aole nae i hookoia ka aelike. Imua o ka Aha Apaua ua ko ka mea hoopii he $217.55. Ua hoohalahala hou ka mea noopiiia.

1 kekahi mau la ak i nei i haia, ua hele hou aku la do kela wahine i woi.ai i dala ia Rev. Makiuikoki e uoi dala ia Kuna, ou%jo ka bale iuu rama Uniona» oia o Elikapeka Kapahi, aole o Waikulani e like īne ka makou i hoike mua aku ai, a ua kipakuia mai mamuli o ka hoomaopopo ana o Kuna i na i hoolaha* ia mamua uku nei no kekaM wahine. Ano ia nele 6na, ua hele hku la no ua wahiae la a noi elala ia Ilamaku Balauuu a loaa mai la. Ea, pau ole no ka hoi na hana epa.

1 kakahiaka Poahuoa uei, ua uele aku le o Nawaheihei no Kawa me ©ua mea-ai na kona hoa'loha iioko o ka halepaahao, ī ka hoea aua aku i ka puka komo o waho, ua haawi aku la oia be puolo palaoa i ke kiai puka a hoomakaia uiai la e lolelole, e like no hoi me ka niea luaa man. Ua hoohikilele koke ia ae la ka makai iaia e iole ana ika ike ana iho he wahi lini opiuma uuku iloko o kekahi onoomo pelaoa, a no ia mea ua hopu koke ia iho la o Naw&heihei a hoopaaia 110 ka malama opiuma. Me he la ua uiaa mau loa oia i ka lawe aua i keia mea iloko o ka hālepaahao ma ke ano malu me ka o ua kiai, a akahi iho la.uo a loaa*pouo.