Ka Makaainana, Volume IV, Number 23, 2 December 1895 — Page 7

Page PDF (898.85 KB)

HONOLULU, OAHU, POAKAHI, DEKEMABA 2, l895 7

PUANA A KA PO.

-
Hoike
a ke Ao no na Ouli Pohihihi .

                Ma ka po o ka la 6 o No vemaba a ao ae la 7, loaa iho la ia'u keia moeuhane: Aia ko'u uhane i Halehaku, Maui. Ike aku la ko'u uhane i kekahi muliwai nui, aole nae au i hoomaopopo i ke kumu o ka wai kahi i kahe mai ai. Ike aku la au he maikai ka wai, a owau wale n o ma ia wahi aohe kanaka e ae. A lohe aku la au i kekahi leo i ka hea ana mai, "Aole e hoi ana ka Moiwahine. Aole e hoi ana ka Moiwahine!! Aole e hoi ana ka Moiwahine!!!" A i ka pau ana o kela mau leo ekolu, alawa ae la au a ike aku la i kekahi hale nui e ku mai ana , a ma ka puka o ua hale la e ku ana e lua kumulaau nui, he Na'ena'e a he Pawale. Nana aku la au i ka hale o lalo, aole nae au i ike iki i kahi kanaka, he manu wale no ka'u i ike, a o ke a no o ka manu a'u i ike ai, he Nunu. Hoomaka aku la au e lalau i ka pohaku e nou aku. Ike e aku la au i ke kiei ana mai o kekahi poo kanaka, a hoomaopopo aku la a u i ka nana ana, iae pono aku la au he poo wahine. A kahea mai la ia'u e pii aku. A ia wa koke no au i pii aku ai iluna o na kumulaau, a komo aku la iloko o ka hale. 'He kanaka no ka hoi o loko nei la." Pane mai la ua wahine nei: "Heaha kou manao ina aohe kanaka o loko nei?" Pane aku la au. "Aohe o'u manao." Pane hou mai la ua wahine nei: "Ahe! aohe ou manao, a heaha ka hoi ke kumu o kou hiki ana mai nei?" Aohe au i pane hou aku. (O keia wahine e kamailio pu nei me a'u, he wahine kupanaha loa ia i ka'u ike, no ka mea, i kona wa e kamailio mai ai i kana olelo, o ia ka wa e loli ai kona helehelena a me kona aahu, a ke pau kana olelo ana e hoi ana no ia a kona mau.) A ike aku la no hoi au he poe wahine e haku hulu kahili ana. Ia wa pane hou ae la ua wahine nei no ka poe e haku kahili nei: "Ua ike no hoi oukou aole e hoi ae ana ka Moiwahine, haku wale iho no oukou i ke kahili!" E kolu hoopuku ana a ua wahine ano e nei i keia mau olelo ae la, aole nae he leo o na poe haku kahili i pane mai. Ia wa pane aku la au, "Ua lohe mai nei au e hoi hoiia ae ana ka Moiwahine." Pane okalakala mai la ua wahine nei, "E kali wale n o oukou a ekolu a ana o ke kukui, aole loa oukou e ike iki ana i ka hoi ae o ka Moiwahine!"
                Ia wa alawa ae
la au, a ike aku la au i kekahi paiki e waiho mai ana ua kauia i na huahelu a me hookahi kaha loihi kupono mai luna a lalo. Eia iho ka huina o na huahelu: Elua miliona , eono hane r i kanawalu kumamaiwa tausani, elua haneri me eha a me elima makou ka poe na lakou e pepehi ka Moi.
                O keia ka haawina moe i loaa ia'u a puoho ae la
au.
KEOLA.

-

                Halehaku. He inoa aina keia, a i ole, he inoa Alii paha ke kumu o ka inoa i kapaia a i ma luna o keia aina. A oiai, aole ka mea wehewehe i ike i ka moolelo o keia aina, nolaila, ua hiki ole ke imiia ka haina pololei o keia aina i naneia mai ai, nolaila, e aho no ka imi ana i ka haina maluna o ka inoa.
                Halehaku. He inoa keia e hai mai ana, aia kahi mea kiekie maluna, a aia hoi kahi poe malalo. E like me ka noho ana o na ohua malalo o kahi Alii, a makaainana paha malalo o kahi Moi. A ina o ka haina ia o keia inoa aina, alaila, o ia iho la
                Halehaku, a i ole, Hakuhale; a i ole, Hakulani. No ka Haku ka hale, a o ka hale no ka Haku. Nolaila, ma ka hoomaopopo ana i ka inoa o keia aina, me he la, e hoea mai ana ka Hakuhale a Hakuaina, ka mea nona ka Hale a me ke Aupuni. Oia no paha o Liliu.
                No ka muliwai. He loihi ka muliwai, aohe i ikeia kona wahi i hoomaha mai ai; aka, he aiai nae ka wai. O
ka muliwai, o ia ka auwai manao o ke kanaka, aole nae i ikeia kahi a kona manao e hookahe mai ai ke kahua maoli o ka manao. Aka, he maikai nae ka wai, oia hoi, he maikai ka manao i ikeia ma ka olelo, a he hoike no ke ola maikai me ka pomaikai.
                Hale nui me na kumulaau elua, he Na'ena'e me ka Pawale. He mea pono ke huliia ka manao o keia mau laau a me ke ano o ka laua hana. Nolaila, o Na'ena'e, he laau hoihoi kane a wahine keia. Ina ua lilo me hai, alaila, na keia laau e hoihoi mai i ka mea i kailiia. Ina o ke ano keia o ia laau he hoihoi, alaila, e kii aku ana keia laau i ke aupuni kumu e hoihoi mai i ka mea nona ua aupuni la. He laau kipaku i na kepolo kekahi hana a ua laau la. A ina o kekahi hana ia, alaila, e kipaku mai ana ua na'ena'e la i na kepolo a pau e hiki aku ana i Wasinetona me na manao apu hi a hoopunipuni.

[Aole i pau.]
-

                Makaikai mau o Kauka T alamage i ka paikau a na koa Aupuni i na po i hala ae, a nui kona mahalo
                Ua komo pu iloko o na hana hoomanao hauoli La Hoomaikai i ke Akua o ka Repubalika o Hawaii na paahana o ke Kuokoa namu i ka Poaha nei.
                Ahiahi loa o ka Poakolu iho la i ku mai ai ke Kopatika mai Kapalakiko mai, a i ke ahiahi loa o ka Poaha nei i au hou aku ai oia no na kai o Kina me kekahi heluna nui o na Pake a me na Kepani.

NA AINA MAMAO.
-
Hunahuna
Huikau mai kela me
keia Wahi Like Ole.
Hoike Manaonao, ke, Oiaio Hoi.

                Ua hoikeia ae e na nupepa Pake ua kauia ka Moiwahine o Korea iluna ma kona lauoho, a mahope iho hoi o kekahi mau hana hoomainoino e a e , ua hookomoia iloko o ka aila a puhi ahi ia ma ia hope koke iho ma ke kua aku o ka halealii, a ua lilo kona kino i puu lehu. He kanakolu poe kahu i pau nui i ka pepehiia a na hookuuia aku no ko lakou mau kino e muu mokaki iloko o ka hale'lii.

Hopuia e na Sep ania ma Cuba .

                He lono ka i loaa ae ma Ki Komohana, Felorida, Novemaba 12, mai C uba, ua hopuia e na S epania o Ernest Brooks, he kanaka Be ritania , a luna nui o ka mahiko o Soledada; elua mau kanaka Farani, o La c ot a me Hu g het , a me kekahi poe Amerika lehulehu e lawelawe hana ana ma G uana t anamo . Ua koi aku na hope kanikela Beretania, Farani me Amerika no ka hookuuia mai o ua poe la i hopuia, aka, ua hooleia e na Se pania . Wahi a ua luna Sepania, ua uku auhau keia poe i hopuia ia M sce o , ke alakai kipi, a ua hoopae malu no hoi i na lako kaua.

Eo he Kaua Nui i na Kipi o Cufia .

                Wahi a ka lono hope loa mai nei e pili ana no ke kaua ma Kuba, ua eo ae ka lanakila o kekahi hoouka kaua nui ana o na kipi me na koa Sepania i ka aoao kipi, mahope iho ka o ka hakoko ana no 17 hora. Ua piha he 500 i make a i eha o na Sepania, a ua uuku loa hoi ka poino ma ka aoao o na Kuba. Aohe no hoi he wa a hopu pio ia kekahi Kene r ala Sepania i eha.
                He lono okoa ae no hoi kahi no kekahi hooili kaua ana, a ma ia kaua ana hoi i hoauheeia ai he 450 poe kipi e 150 poe Sepania, mamuli hoi o ka palaleha o ke alakai o ka aoao Kuba.
                E haaleleia aku ana o Sanatia g o e na Sepania.

Uluku Kulana o A s ia Uuku.

                Aia ke lawelaweia la ka lu hele ana i na palapala hoeueu kipi a puni o A si a Uuku ma ke ano nui a akea, me ka nana ole ia ae hoi o ka na Kiaaina T ureke mau lawelawe akahele loa ana, a he uku no hoi ka hala ae o kahi la me ko na makai uhae ole mai i na palapala paipai i kapaiia ma na kulanakauhale a pau. Me he la aole loa he hopohopo ana aia ke laulaha io la ka manao kipi, a ua komo aku iloko o na poe T ureke kahiko, a ua oleloia hoi ua makaukau loa ka aoa o o na poe T ureke opio no ke kipi. He manawa wale no paha a puoho ae.
                Kupilikii loa kulana m a Z eitouna , kahi i lilo pio mai ai ano koke mai nei o kekahi mahele koa T ureke a me ka nohoia aku o na halekoa a me na kulana kahua ano nui. Ke hoao la ke Aupuni e kono aku i na Amenia e waiho i ka lakou mau lako kaua, me ka olelo aku aole loa lakou e hana wale ia ke hoi nui i ko lakou mau home.
                Ua kipikipi mai nei no hoi a ua ano kupilikii loa kulana ma kekahi wahi aole i mamao loa mai Ierusalema. A pela no hoi ma Mu s a (Moo s h ), mamuli hoi o ka hoeueu hoohaunaele ano hiena a na poe Kude. O na poe a pau loa e hiki ana, aia ke auhee la ma ia wahi a me na wahi kokoke e ae a pau. Ua oleloia ua ala ae na poe Kude me ka lako i na pono kaua. Wahi hoi a ka olelo a na luna oihana aupuni, aia ko awiwiia la ka hoouna ana i na koa no ia wahi.
                Ua hooiaio loa mai na olelo a kekahi
mea i ikemaka i na hana hiena ma Ezerouma i ka mea i olelo mua ia ua noonoo imua ia na hana hiena a pau mamua ae o ka hookoia ana aku. He o le ka i puhi mua ia ae i kinohi a puni ke kulanakauhale mamua ae o ko na koa hoomaka ana aku e hooko i ka lakou mau hana hiena punikoko. I kinohi aole i lawelaweia na wahine me keiki, aka, aole i emo iho a kapaeia ia manao. Ku i ka weliweli a manaonao ke kolikoliia ana o na kino. Ua make na wahine oiai e paio ana no ko lakou kulana maemae. He 521 ka nui o na kino m ake i puhi ahi ia iloko o hookahi la.

Na Hunahuna Laulaha

                Aia o Winston C hur c hill, ke keiki makahiapo a Haku Kakahila i make, me na koa Sepania ma Kuba, e nana ana hoi i ka lakou mau lawelawe kaua ana.
                Aia ke ala kipi ma Kina Akau ke ano hooweliweli loa ae la. Ua 60,000 a keu ka nui o na kipi a ua lako lakou me na pu raifela R ukini .
E nee aku ana lakou no Pekina.
                Mawaho ae o B eritania Nui, o Sepania a me Farani kahi e koi hookikina aku ana ia V ene z uela. Ua haalele awiwi iho kekahi mokukaua Sepania ia Havana no ia aina.
                Ua hoole ae ka loio o ke Duke o Malaboro i ka oiaio ole o na mea i oleloia e pili ana i kona haku, no kona lawe ae i ka haawina dala mare o kana wahine. Aole ke Duke i ae iki e lawe i kau wahi hapaha-dala
o kona waiwai a ua hooiliia aku no ia i ka wahine e like m e ke ano mau. Ua oiaio ole no hoi ua moraki koikoi ia na aina o ke Duke.