Ka Makaainana, Volume V, Number 2, 13 January 1896 — Page 6
This text was transcribed by: | Zena Kaehu |
This work is dedicated to: | Thomas Samuel Kekua |
Ka Makaainana.
6 HONOLULU, OAHU, POAKAHI, IANUARI 13, 1895.
POE KIPI KUWAHO.
Nui na Imi Epa a na Kuewa e Kolekole ai ka No’a.
Ma ka nupepa Karonikala o Kapalakiko o Dekemaba 20 i hala i hoikeia ae ai ma kekahi aoao holookoa o ia nupepa no na mea e pili ana i na hana kipi i manaoia ai e hana mai ia Hawaii nei mai waho mai, mamuli o ka loaa ana aku he aoao no ka hopuia ana o na haole elua (Underwood me Sheridan) e paa nei maanei ao ka ohumu kipi i ka Repubalika. Eia iho ka ke ano o ka palapala huikala Alii i ka wa e kau hou ae ai o ke Aliiaimoku ma ka nohoalii:
“Liliuokalani, ma ka lokomaikai o ke Akua, Moi o ko Hawaii Paeaina.”
“I na poe a pau o keia palapala e pili ai, ne ka mahalo:
“E hoonaniia ke Aku @@@a ua lani kiekie loa, he malu ma ka honua, he aloha i kanaka:
“E ike auanei na kanaka a pau, ua kauoha mai ke Akua, iloko o kona maikai palopa ole, mamuli hoi o ka akeakea ana o na hoa’loha kupaa a me na poe aloha i ka pono a me ka oiaio, ua hoihoi hou ia mai makou i ko makou kulana kuokoa a i ka noho poo a mana piha hou ana o ke Aupuni o Hawaii a mamuli hoi o na hooni ana a ka uhane o ke aloha io ko makou poe enemi i pau i ka haule, ke kukala nei makou ma keia i kekahi huikala laulaha ana a ke haawi aku nei hoi i ke kala piha a lanakila ana i na poe a pau i huli ma na aoao e kue mai ana ia makou iloko o ko makou wa o ke kaumaha a me ka hoo haahaaia, koe wale no mai na hoakaka ana o keia palapala na poe i lilo i mau alakai ma ka hewa nui i hanaia mai ia makou a i ko makou lahui. Eia @ae, me ka hoomaopopo hoi i ka makou i olelo paa ai, aole loa e hoomakeia na poe e haawi pio koke mai ana i ko makou mana.
“E hookuu aku no i ko makou poe makaainana, a me na poe a pau e noho ana maloko o ko makou Aupuni, e hoomau aku no i ka lakou mau hana mau o ka la me ka hopohopo a makau ole.
“I mea hoi e maopopo ai i na poe a pau e hoomaikaiia ke Akua a e nana a hoopakeleia hoi na pono pilipaa a pau, o ko makou makemake hoi nei e kukalaia ke kumukanawai mahope iho, a e paa ia maluna o na poe a pau. Mai uo a na mai kahi e kue a e hoolohe ole mai paha hoi.
“I mea hoi e hooi aka ai i ka palekaua o ko makou lahuikanaka a me ke Aupuni, a e hoomaopopo ai hoi no ka hooko pono ia o ke kanawai ma ke ano kau @@@@ ke kauohaia nei ma keia:
“E hokuhuia, a ma keia ua hookohuia o Ralston J. Markoe, oia ko makou hope i na manawa a pau ma ka hooponopono ana i ke Aupuni, a ma ko makou inoa a me ko makou mana e hooko aku i na mea a pau i kupono a e pomaikai ai hoi ma ka hooponopono ana i ko makou lahuikanaka, a ke hookohu aku nei hoi makou iaia ma keia i Hope no makou, me ka inoa hoalii o ke Kama’lii o Honolulu, ua hoohiki e mai hoi oia i kona kupaa malalo a ia makou a me ke kumukanawai mahope iho, a mamuli hoi o ka hooia paa ana mai ia makou i ka noho hauoli piha ana o ko makou kulana kiekie a hanohano ma ke ano Moi no ko Hawaii Paeaina.
“PLACET.
“Hanaia ma ka Halealii ma Honolulu, i keia la---o Augate, iloko o ka makahiki o ko kakou Haku umikuaiamawalu haneri a me kanaiwa-kumamalima.
“REGINA.”
O kela mea o Ralston J. Marcoe, wahi a ke hoikeia, he hea kipi oia no na mea e paa nei maanei a owai la ia mea a kakou i ike ole ai a i maopopo o’e ai hoi. ‘Owai la ia? Heaha la oia? He opala paha. H@ no hoi ka aka a mamae, wale ka iwiaoao i nei mau imi epa ana a ko Kaleponi poe. Ke @akilo pono ae no kakou i @e ano o keia palapala, aohe a kakou wahi mea e hiki ai ke hilinai a ke puni aku i nei hana kipi, a no waho no ia, a ilaila aku no, noho loa aku. No makou iho, a me ka lahui no paha hoi kahi, aole loa ka iini ilaila a ia ano haaa ekaeka lapuwale. He-mu!
Hoolilo o na Aina Aupuni.
Ma ke alo iho o Aliiolani Hale i ka Poaono i hala, la 4 nei, ua pau aku i ke kuai kudala ia e Kimo Poe kekahi mau apana aina Aupuni a me na hoolimalima, penei:
Apana ma Waiahole, Oahu, 1 15-100 eka, he 6 10 eka o ia ua mahiia i ka laiki, koho kiekie $120, lilo ia M. Phillipr & Co. no $220. He apana aina okoa iho aia no malaila, 6 7-10 eka, 2 eka o ia he aina mahi laiki, lilo no $400 ia mea hookahi no.
O na apana aina ma Kaupo, Maui, he 75 1-10 eka, lilo ia D. B. Murdock no ke koho kiekie, he $225.30. Hookahi apana, 52 25-100 eka, lilo ia E. E. Paxton no ke koho kiekie, he $156.75, a o kekahi apana he 58 2 100 eka, lilo no iaia no $175.05. O kekahi apana lilo ia. T. J. Leary no $164.75, he 54 92 100 eka.
Hoolimalima no 15 makahiki o ka lokoi’a o Pouhala, Ewa, aneane 23 eka, koho kiekie $100, lilo ia Pelani no $160.
Hoolimalima no 15 makahiki o ka lokoi’a o Ualapue, Molokai, he 22 eka, koho kiekie $50 no ka makahiki, lilo ia D. Kaopea hina no $55.
NA AINA MAMAO.
Mau Lono Huikau mai kela a me keia Wahi Like Ole.
Lilo Pau Loa na Enelani o Hana.
He umi mau mokukaua hou a Iapana i makemake ai e hana hou no ka hoomahuahua a hoopuipui ana ae i kona ikaika kaua moana, a ua lilo pau loa aku keia hana i na hui Pelekane. Ua manaoia e haawi i kahi mau moku na ko Amerika poe e hana, aka, poino e nei ke Kalekona malaila, a lilo hoi ia i kumu no na agena o na hui Enelani e hoomaikeike ai no ka maikai ole o na moku Maleza E lilo ana no hoi i na poe hana o Enelani ka aelike no ka hoolako ana i na mikini a me a poao paahana a pau loa no ka hoomahuahua ana ae hoi i na kahua hana moku ma Saso a me Kure.
O ka Hakaka no ka Pono.
No Havana, Cuba, mai ka lono o Dekemaba 20, e olelo ana e hooikaika loa aku ana o Generala Camaposo e hoolilo i ka maua a me ka ikaika o na kipi i mea ole. Ua paa kona manao e hookikina aku i ka hakaka ana mamuli o na kauoha oolea loa mai Maderida, Sepania. Ua hoike mai ka ke Aha Kuhina ia Camaposo aia a loaa koke he mau lanakila oi kelakela loa maluna ae o na kipi, alaila, aole loa e hiki aua ia Sepania ke loaa he aie dala hou ana no ka hoomau ana aka i na pualikoa ma ia mokupuni. Wahi a ka olelo ae a ke Kuhina Waiwai ua olohaka loa ka waihona a ua hoike ae hoi na kipi i ko lakou huluaa loa e hiki ole ai ke loaa he aie hou ana ma Europa.
Kupilikii Kulana ma Amenia
No Konakinopela, Tureke, ae ka lono i loaa ma Berelina, Geremania, Dekemaba 20, e olelo ana: “Ua kauoha aku ke Aupuni o tereke ia Musetapa Remezi Pasa e kue aku me 1,000 koa a me elua batari pukuniahi i ke kulanakauhale o Zeitouna, a e ki poka a e hoopoino aku ia wahi a me ka luku aku hoi i na Amenia he 12 000 maloko o ia kulanakauhale.”
I kulike ai hoi ma ke ao a Kuhina Terila, pela ko Wasinetona lono o Dekemaba 20, ua hooholo ke Aupuni o Amerika Huipuia e hookaawale i na poe kupa Amerika a pau umi na apana e pioloke la ma Asia Uuku. Ua hooholoia keia manao ma kekahi halawai ana o ka Aha Kuhina ma ia la, a ua kauoha koke ia aku i ke poo o na aumokukaua Amerika ma Europa no ka hooko koke ia aku o ia hana ma ka apana o Marasa. He kauoha maopopo loa keia i ka Adimerala e hoakoakoa ae kona mau moku ma Alekanedereta, kahi kokoke ia Marasa, a e kauoha aku na misionari Amerika a me na poe Amerika e ae malaila e kau mai iluna o kona moku. A luu hoi he mea pono ae haawiia aku na hoopakele ana ia lakou, oiai lakou e hele ana mai Marasa no Alekanedereta, ua hoomanaia aku oia e hoolele aku i kekahi mahele o na koa malina. Ekolu mokukaua Amerika a Adimerala Seleferige e hoakoakoa ae ai ma Alekanedereta, ke Kapalakiko, ka Mabalahede a me ka Mineapolisa. O ko Kuhina Terila manao e haalele na poe Amerika ia Tureke. He loina hana hoi keia na ia Aupuni e hoohana like aku ai ma na apana e ae ma Asia Uuku.
NO WAIANAE.
O. R. L. Co.
MA NA POAONO A ME NA LA PULE.
E haalele no na Kaamahu ia Honolulu nei i na hora 9:15 A.M. a me 1:45 P.M. o na Poaono. Ke huli hoi mai, e hoea ana i Honolulu nei ma na hora 3:11 ame 5:26 P.M.
Ma na La Pale, e haalele ana ke Kaamahu ma ka hora 9:15 A.M. E hoea hou mai ana i ka hora 5:26 P.M.
Na Palapala Uku Puni:
Papa Ekahi $1.75
Papa Elua $1.25
F. C. SMITH,
Agena Ohua a Palapala Nui
ok 21-tf
HALEKUAI LAHUI KALAHIKI.
Helu 405, Alanui Moi, ma Waikiki aku o Alanui Nuuanu, ma ka aoao mauka, ke keena mua o ka “Hawaii Holomua.”
Ma ia halekuai o na oiwi e loaa ai na anoi a me na paihi o na aho hou loa, e laa
Na Kalakoa, Na Keokeo
Na Makalena Na Kinamu
Na Huluhulu Na Lahilihi,
Na Kamaa o na Kane, Wahine me Keiki, a pela aku.
Oluolu no ke kuai ana. Aohe hewa ke kipa mai e ikemaka, a aohe no hoi he kunukunuia no ka hoikeike ana i na mea kuai.
M. PALAU, Luna Nui.
ok 14-tf
C. E. Williams me Keiki.
Ed. A. Williams, Luna Nui.
Helu 611, Alanui Moi, ma Ewa iho o ka
Pa o Aigupita.
He mau mea kuai lako hale o
na ano a pau loa.
He mau mea Hana Pahu Kupapau a Hooponopono Hoolewa.
E hooolakoia no na Kaa Kupapau, na Kaapio a me na Kaa-ohana.
Ina no e ninau ia laua, e loaa no na Pohaku Kia Hoomanao no na He Kupapau.
O ka Ialoa kekahi hana hiki loa ia laua, aia ia malalo o ka lawelawe ponoi ana a Ed. A. Williams, F. D., he mea i puka pono mai ka Kalaka Kula o ka Ialoa Maikai ana iloko o Mei, 1894.
---NA TELEPONA---
Keena, Helu 179---Kauhale a me Kahea Po, Helu 815.
nov 2-mp.
W. H. DANIELS.
BILA DANIELA
Agena Kuai a Hooponopono Aina, Mea Hana Palapala Kanawai. Mea Oni Aie, a pela aku.
O na hana a pau e haawiia aku ana iaia, e lawelaweia no ia me ka eleu a me ka enroote.
Keena Hana a me Waki Noho, aia me Wailuku, Maui.
mei 6-mk.