Ka Makaainana, Volume V, Number 3, 20 January 1896 — PUALI PUHIOHE LAHUI Kekahi Aoao o ko Lakou Kumu i Mokuahana Nui Ai. [ARTICLE]

PUALI PUHIOHE LAHUI

Kekahi Aoao o ko Lakou Kumu i Mokuahana Nui Ai.

Ano, ua loaa im>i he p ilapala ia makou mai ia R. Wil(* AiU'fci mai, i kukaui» v,m\\ 'Knpalhkiku, Deke.m-at>a 00, 1895. Mn kana hoike i ike ihu ai mnk n u 110 na kumu o ka mo'nualiiuia c na keiki pahiohe oiwi o kakon ;u& kela aiua lualiiuni a ke hoo pukaia aku uei hoi <? t».ukou ;ye ka manno na kelli a tne keia e koho iho owai la ka i poDo a o ka wai hoike la ka i oiino, '">ia hoi, mai ka makou i hoopuka mua ai a me ka na uupepa © ae He mea oiaio ■ he elua a«:uo no kela a nrp^£fa*^ t"iinan, a peln uo )}oi wakou i ōlelo ai ma uīuu, a uo makou iho hoi, ke hiliuai nei makou i keia hoike uiai ka

mea a makou i hni n£l i pjj U4 Eia iho< ua hoike h.: ?

"Aloha: Ua hiki mai au i Kalepoui nei i ka la 280 D*eke maba 'nei m e ka mmiao e I oaa an'a ka ;Ausetera*lla > . ua lohi loa ko makou $n.m•';hu lio ka nui loa oka hau T Uala e ka moku. Nolaiia, ua haulo hou au i Kaleponi nei. E ma.naō ana au e hoi aku ma ke Kin* 1 ka la 31, eia nae, i ko'u halawai ana me ka ona mjliona Sepekela, ua hoole mai kela ia'u me olelo pu mai naua e hoihoi ia'u i Honolulu, ina he ..n'.okuUiahu holo hou kahi ona i keia mau la iho Ano ka loaā'ole, uolaila, ua olelo mai .kel» .ia'n ma - k,a mokupea au e hoi ai. Ua g,e aku au, ama Hilo ana paha au e pae ai, aia nae hoi i ko maua hui'hou ana aku i ka la apopo e maopopo ai. ,{ ī keia la ua ike iho la mana me ka ona mihona ua pilikia na keiki' i ka pololi, a ua ike pu iho no hoi maua na ia ona miliona hou aku la no, o ia o H. Gillig e malama la, a ua olelo mai o Sepekela aohe pilikiaT

"No na iuea e pill ana no ka makou hana, ua hele akii oo na keiki aie kc kumu a aiakou, oia o Lihooio, a ua haalele mai ia maua me knaana, 0 Me kumtv uul o Nia hana i mokua hana ai o na keiki, oia keia; (< I ko qiakou hiki ana i KaliNnlana, Ohio, oiai, he hana ka makou ua hoopaa mua ia ka uku, he ipOO uo ko puhi i hookahi po a me ke ao, ua koi koke mai la o Lihouio i koua tiku e haawi aku ma ke $70 o ka pul©, iba aole e loaa aku, ala-

ila, e h-w!?oio ma; a'iu oia i ■ i»Jti kou. la maaawa, ua ul&aoa ae lti nu keiki h iUo la inakv>\i e i hahivvai. 1 ke koho ana ua 'hooholo ibo la na keiki o uku i ullv dala <• ka k ihiw. Utt kue ioa au i kela uku, oiai, ao!e wahi waihoua ma kh limu o ks puuku, a hie h»»n no kn hui ia'u he $50, oia no na 'wahi kenikeni i koe ?ho ia'u, Ua olelo aku au i 'na keiki, e akahele ka no.ouoo ana, oiai, he nui no ko" makou f«ie

uaawah » ae, oia hu:, ka aie i.ke kaa he $160; auo ua pepa hooiaha o aakou kekahi. Eia u»j;e, o keia mau wehewehe a pt,u a'u, he mea ole waie no ia. ■ lv Ua kohoia iho ,ka papa e hele aku e hui uie ke kumu, a hoohoio iho-la lhkou e ukuia. Ia manawa, hele.aku**~nei tn * e

'ao, 'ho hana iiaaupo loa kela a oukou i h«aa aku la, mah'ope i In mai ua poe a pau a koi mai i ko lakou uku. Eiajcekahi, uaahop*i aia uiai kekahi naau aie a hoJ paaia ke ilūa/ Aole uo he hooloheia ua«i o ka'u mau a'o ana, me ko'u pu aku, 'e ike oukou he pilikia ke loaa aua ia kakou.' He oiaio, ua lohe iho la aa e kikooia mai aua be mau hiia, uolaiia, haua koke iho la aa i ka'u hiia a heawi ma ka liina o J.H Wilisoua, kekakauolelo, ufi» ko'u oleio pu nku iaia

ē...-&sQ.a loua ia i ko'u pono a mahope aku o waUo, Ua ae oiai l# keia ia'u me kuu'mau,ao aia" a pau īpi ia'u k.eia. mau dala, akila, na'u lio'ehatua ka liuia o ka puuku iiuua o lte kaa, aole hoi e like me ka lakou i muoao ai. Eia uae, ua hele iuua aku ia o Libo--1110 a uoi aku la ia Wiiisona e baawi mai 1 K'ona uku a ua liooleia mai, a olelo uku la e 'hoi Lia uieu a pau o ke kaa a pelu pu aie a'u, 0 ka wa iho la 110 ia o ua keiki i uuku mai ai ia'u i ka aihue i ke dala, a pela wale aku. Olelo aku au, 'iua pela ko oukou. iuuiio, i 1 rtni uu-i I ko onk ni pono iu\ke kana Wai.' Pau k 'n ma aku a hoi au ilun t o ke kaa, pola ph aio WiHs n IT<.H aku !a lakon a pau mt I ihouio i ka hoteV oaa r iiiai 1 ila ki hoi uui x n\ inai iluua o ke kaa, Loaa mua mai'la o Keoni WilUonn a hoomaka mai la o Lihonio e puHVi iaia } a pela pu no hoi mc Wilisona/ o ka tva no hoi is. o na keiki i !u>pu aku ui ia Wilisona a kiloi aku la iwaho o ko kaa la manawa 5 hole koke aku ai oia e te!egarapa t kn mea nona

ke h.tw e uuiiwi Liiaī i ka aiaija o ke kikoo aiia i ka bila aie iaia, a ua aeia rasi 1a c paa i ke kaa o >12 ■■noii ke ano he aie. "I ke kakahiaka ae ua paaia iho la Jfee kaa a me na mea a pau o luna, hiki msi ia na kai e kiai, paa pu ia iho la hoi me oa ohe a m&kou. Ua hele au e hui oae Wiiisojia, a u« paue mai kela ia ; u, 'ina hooiohe inai na keiki i kau, alaih, aiki loa ia'u ke hookuu i ua mea a I ko'u kamailio ana aku i na o ko lakou la olelo mai la no iare pepehi ia'.u, ine ka oielo p-u mai na'a i paa ke kaa a uie ua iiiea, a p&u, olelo pu mai la no hoi f>i hele ana o Libonio e iioopii Ika hoopii nna, haule iakou. Hele hou aku au e olelo ia iakou e bo.i hon makou e like me mainu», alaila, kalaia na pilikia a pau. nae hs hooloh&ia a. oieliS nui mai la e hele ana no la*ou me Liho. nio, Olelo aku au, 'no'u iho, aole au e hele hou ana, no ka mea, ua&ku la au he nui ua o inaa, oia hoi, ka nui loa o ka lijo ' Ia wa, paa au i na one a hele o Liheiaii i . mau ohe nb lakou, a o ia lea lakou mau ohe e hele la. U 0 ka'u mea kaumaha loa, o ko lakoū beie me kahi paa lole puhiohe waie no a ine kahi kuka mehana. ona paiki, ua paaia e oa makai. 0 ia ibo la ko lakou pilikia nui e hele la. No maua © kuaana.. ua noho no' maua me Wilisona. oka maua mau mea e makemakē ai ua hjki ia maua ke lawe. ona ohe, aia uo ma ka lima o kuaaua. Ua olelo aku au īaia, ina oia e pili. kia hoolilo aku uo oia i na ohe i loaa ai koua albnui e hoi mai "ai. Aohe pilikia no kuaana ke. noho pu me Wiliaona. ta o keia ae la na kumu nui o ko makou mokuahana ana, mamuli no o ke kumu a makou. O- ka iua iho la ia o kana hana asia pela, a o la kekahi kumu o. ko'u Uoi kok<? aua i hiki ai ia'u ke hele e hui kiuo hou me Sepekela, ina he mea hikliaiā kokaa i nu keiki ke loaa lie kuin : a lakou, e hoilioi hou 15 T līonolulu. lua eae uiai, uUiila, pau ko lakou pilikih» ua ka tnea uana, e ka aina han'Ui li o ia iho !a nn utea hou kau maha o ka mnkon hunkoi 1 keia aina Me ke aloha. 44 lt W. AYi.K*T\"

m** OhoUia ioa 1« ka LaUui Na ka liiki 4mi& no ke ec, a ua k;i \iikl liope' liol k«i nelo a me ku hoka. |