Ka Makaainana, Volume V, Number 7, 17 February 1896 — NA MANA NUI O KE AO NEI. [ARTICLE]

NA MANA NUI O KE AO NEI.

Ua lilo aku na lono kaua nni i hoopai.ho ar i i ke ao holooko& nei i nh It>. hope oka makai a ine ūa la mua o k(da makahiki nei i mea puahiohio wale no. e like no hoi eae U mea i upuia ai no ia mi.o hoopuiwa a 1 kinohi. Aia hoi ko Europa noonoo ana i keia wa i ka ninuu e pili a'u'a ia Ture.ke ma Amea'.a, a mawaho ae hoi oiākum.uhan», i ka iooo e piti uaa uo ko Rusjh haiia ana i kek-ihi kuikihi ma!u ine Tureke, i hoaiai ano nui ia hoi e makou malalo o ke poo o "Na Aiua \lamao" ma kahi okoa ae o ka helu i hala,

O ka lahui Tureke, no ka aoao hoouiana Mahomeda iakou, a ua oleloia hoi no m\ poe Mahoratda he men ole ka make la lakou, ke hiiinai lakou e kueia aku ana ko lakou hoomaua. Ma ko Europa moolelo kahiko, ua ikeia o na hoouka kaua hahaua loa, aia no 'm mawaeua o ua Mahomeda a me na Aupuni Karistiaiio a pau. A iiia no paha hoi e ulu hou ae ana ia ano kulana malaila, aohe 1 akaka aku ka hopena, no ka mea, e hakaka aua na poe Mahomeda a ke kauaka hope loa.

Ina hoi he 'oiaio kela lono no kekahi kuikahi malu mawaeua o Rusia a me Tureke, alaila, he mea maopopo loa e hoao aua o Rusia ma na auo a pau e puka oia ma ke Dadeuele a komo aku i ko Kai Waenuhonua. Ua ano hoole ae hoi o Rusia i ka oiaio oie o keia lono, eia nae, ua palela ae īa hoob hunahuna aua e ka hoike a kekahi mea kakau nupepa Pelek&ue e hooiaio loa aua i keia lopo, E hoomaopopo» ia nae hoi, mamuli uo o kek&hi kuikahi malu a Enelani i haua ai me Tureke īioko o 1878 i liio mai ai ka Mokupa'ni o Kupero malalo o kona malu. Ina hoi he oiaio keia kuikahi malu, alaiia, me he la he mea ia e maopopo ai ke kuiana e pili aua ia Amenia, no ka moa, maiaio o ia kuikahi, e hiki aaa ia Rusia ke noho hoomahi sku ia Analolia. Ke hakiio iho ma na aoao a pau, ua paleua ole uo ko Rusia uaaaka, i ano like aku uo me kaua i haua ai me Kiua, e kue aua i ka hauohauo kaua i loaa ia iapana. Aole uo paha hoi e moe ana ko Rusia auo maaka ma ua auo a pau a puka oia ma ua moaun & pau o ka houua uei.

Eia ao uae Uu'., iloku uo o keia mau liaua aiaaka aua a llu&ia» e ikeia uo hoi a le loa o BeriUu»ia Kai i ioua aku ua pauhia 1 ka hiol&ui iloko o ua puili-lima aua a Nioiopua, Ua

oiakun]* mau o Enelani noua iho a Eio kona pono ponoi iho. la Aaienka Huipuia i kopehopo ai qo kahi a kela man aumokukaua nunui ona i holo ai» ana hol i liuliu ai no kela paee me Ger€mania, ua boea nui aki? lakon ma Gibaraieta ika wa i lohein ae ai do kela hana malu a Rusia laua me Tureke» e hoike mai ana hoi i ke ao nei aole i pohina ka lena ana o kona mau maka ia hana a i na mea hei e kue mai a-n'a i kona pono ma na wahi a pau. Aohe o Beniania Nui i maa i ke kuemi hepe, aka, o kona hou aku no imua ina wa a pau a mn ano a pau ka mea i walea m*u ia nona.

A ma na ninau hooponopono palena aina hoi a Beritania Nui, e like la me Venezuela, e ko ana no hoi paha oia, aohe hopohppo ana; no ka mea, ma ka hoopaapaa palena aina mawaena o Ame» rika Huipuia a me ka Panalaau 0 Kaneda no Kolumehia Beritania a me Alasaka, ua loaa ka pono ia Beritania Nui. 0 kahi 1 hoopaapaaia, he iunaha mile ke akea a aia hoi malaila ua lua gnla waiwai lo*, a ua hooholo ua poe ana-aina Amerika no Beri-

tania Nui ia wahi. Pela.aku ana no paha lioi me Venezuela, o ka makou hoomaopopo ana ia. 0 tahi mea nae paha hoi i hilu Loa ai, ua hoohokaia mai uoi kela koinisiaa Amerika e ke Aupuni o Sepania» i ka ui ana aku no na palapala pili moolelo e pili aaa i kahi e hoopaapaaia nei. . He wahi ano nonohua nae

paha koi kaai o Sepaai& i& Aoaerika Huipuia, ao koaa kokua auo koopaiaimaka i ua poe kipi o Kuba. oka hua uae hoi ia e loaa iaia uo ka piha haakei a auo hookiekie oia ua haua ,e piii aua i ka Hapa poepoe Koiuohaua, a e pouo uo, he lele ku* aku me fca hoouaaopopo uaua ole i <?kiuobi, a mamuli paha hoi kahi o kela kahaa alakai Mouoio i ike ole i& eoa Maua Europa. Nui k walaau auu iwaeua o na impepa Auierika uo kekahi haiolelo ana m&i uei & Haku Sj\ulebisrt? iuiua o kefcahi auaiua, e hoaknka aua hoi i Euelaui kulana ma ua uiuau i ulu ae o

ka mauAwa, u ko uui u&s hoi o na paue Aiaenka, e pa &u& ia Eueiaui h m% kona KuUiua Kui» ao ka ui6a t wahi a ko.lakou ii« euau haua A HUO puiapu ' WliU* uo paha u £u6inui e h&u& uei» uie ka ui&u&o pnha e liio &ua oīa i Jii%kai & i uui hookahi ui& ke «o u*L Mh ka uukou koho, o Eu«Uui io uo k# &Ukai a 'ue k« uiaua uui hoo* kahi o kt? 40 u«?i i 4 i ui^k^

i ka poin» o sW:i■;^ r \W. £ ho;i<> w .'><* ii .n» M .nn m' o booit*»»v*s!iw>.H i'ū:» ina o K-ma tnaU paor/)}'.:.u !a, :■ o' p.i«i i oi aku yna no i ka Lok. * * Peuei īho e .n,iup-,»po ai :• kakou ku hoS:a. llnko >uu'Y t«*■ 5 ka 'Hnle • Ahj»nleh-j Mai<?unn.n o Kannda ma ,OUwa. u, 5 nei, ua Waihoia aku he olelo boL>hu r> e kukala ana 1 ko KMn.uli ku.) (i a inahope o ka noiwaiii Beritama me ka hiki ole ke loomaluea hoomakilii», a- ,nt«- ko va iia.loa hōi ina e ala ai' ana he kuu'i ehana aku i kahi ;oo'ia nna .10 ka h 00mau 1« okn em epaea. Ua apoooīii keia olelo hoohoio. ka manao o kn men uuna i w&iLio aku, r> Mi:sita M;ik;;oiln (Mo Neill), ua hana oia i ko'ia ;ne ke kahv uianao e hoike aku i ko Amerika Muipuia lahu ikanaka i ko Kauada kulaiiH ke ula a< he kaua ana. Nolaila, aole loa o Kanada e liiki «iik ke hoohniia aku ia Amerika Iluipuia.

Ma keia ae iu e ike ;ea ni kakou aole loa e hiki aua o Enelani ke hoo^eh u liil ii ia e n poe aku 'ana' i'uia, oiai, aia ka hoike kakoo a kekahi o koua man panalaau, a me he la, pela aku alla no pa ha hoi ka hapauui. I hooia 110 nei kupaa o na panalaau raahope o ka aiiia makua, aia keīa kaua ana ma Bttuclana iloko 0 1884, 0 Wale Hema Hou r Ause. teralia, ka i hoouna aku i puali kaua malaila e kokua ai i na puaiikoa mai Enelani mai. Nolaila, ma ua ano 110 a pau, eko mau ana no kana tpau hana a pau ana e makemake ai v hooko. Ua like 0 Beritania Nul me he ohe luli ole la i ka makani nui, e noke wale no aohe ka.u e ai, uo ka mēa," ua kakia paa la ke aloha aiua iloko o na puuwai Pelekane a pau.