Ka Makaainana, Volume V, Number 13, 30 March 1896 — Page 1

Page PDF (876.74 KB)

Ka Makaainana

BUKE V---Ano Hou. Honolulu, Oahu, Maraki 30, 1896. HELU 13

KANAWAI LAIKINI.

Imi Loaa ke Aupuni i Pono no
ka Waihona.

Ma ke Kanawai Laikini Hou a ke Aupuni, ua hoopiiia kahi mau laikini kahiko a ua kauia iho hoi i mau laikini hou ma kahi mau mea i kau ole ia mamua. Eia mahope iho na itamu a ke Komite Hookolokolo o ka Hale i hoike ai i kona apono ana i ka Poakolu iho la.
                Alakohola, aohe hoololi.
                Awa---Honolulu, no ekolu laikini $750 pakahi, Wailuku a me Hilo, $500 pakahi; Lahaina, $300; na apana e ae, $100 pakahi.
                Na laikini kudala ua hoomahuahua hou ia ae mai ka $500 a i ka $600 no Honolulu nei; na apana e ae, mai ka $15 a ka $25 pakahi. Aohe uku komisina e loaa i ke Aupuni.
                Laikini banako, ua pii hou ae la mai ka $500 a ka $750
                Laikini ako-lauoho me kahi umiumi, $15 ma ka bila. Ua manao ke komite e hoopii ae i $50.
                Na waapa hoolimalima a me na ona waapa. Aohe hoololi.
                Na poe kuai bipi a me puaa. Hoopiiia i $40 no Honolulu, a i $20 o na wahi e ae.
                Poe kalepa kaahele----Hawaii $100 no ka makahiki; kuwaho, $500 no Honolulu a $250 no na wahi e ae.
                Na kauka lapaau, $50.
                O ka laikini ana i ke ki manu me ka pu, ua manaoia e hoakeaia a puni ka paeaina.
                Na loio, $50 no na aha maluna a he $25 no na aha o lalo.
                Hale malama lio---O ia mau no ko Honolulu. Wailuku a me Hilo $25 no ka makahiki.
                Na hale hoolimalima, pii ae la mai ka $2 a ka $20.
                Waiwai kalepa, aohe hoololi.
                Poe uwi waiu $25, ua papaia nae kekahi ohana ma ka malama ana a oi aku mamua o ekolu mau bipi waiu, me ka manao e hoolako aku i waiu na kekahi poe.
                Poe maauaua i na waiwai komo mai----Ua manao ke komite aole e hoopukaia i laikini no keia hana.
                Na hana hoikeike akea, hoopiiia mai ka $5 a ka $10 no ka hoikeike hookahi ana.
                Kuai kamano, hoopiiia mai ka $10 a ka $20.
                Paka a me kika, $50.
                Kaa lealea me na kalaiwa, aohe hoololi.
                Ua manao ke komite e hookomo ae i kekahi mau laikini hou elua, oia: Kumeka kamaa, $20; kela lole, $50 no Honolulu a $20 no na apana e ae.

Luuluu Wale ka Manao.

Ma ka po o ka Poalima, la 20 nei, maloko o ka halemai o ke kula kaikamahine o Kawaiahao, ua make iho la o Misi Violeta Hanaike, kaikamahine hiapo a ka Rev. J. B. Hanaike. Ua hala mua ka makuahine ma kela ao me kona pokii, a ukali aku la no hoi oia ma ko laua meheu. Ma ka Mikahala o ka auwina la Poakahi i hala i hoihoiia aku ai kona kino puanuanu no Lihue, Kauai.
                Ia la like no hoi, ua komo ae la ka anela menemene ole o ka make ma ka home o Daniela Lukela Mahuka, a lawe aku la i kana keikikane opio o ekolu makahiki wale no, a waiho iho la i na makua e kumakena aku me ka luuluu nona. Aloha !

Puali Keaka Hawaii.

Po Poaono nei i hoau ae ai ka hui keaka lio Hawaii, malalo o na hooponopono ana a Porofesa Paraisa a me W. Bune, (Price & Burns) maloko o ka halepea ma ka huina o na alanui Papu me Beritania. Ua ku no i ka maikai na hana. Piha o loko i ka lehulehu, a no ka paa maikai ole o ka ke kamana, Pita Hai, hana ana i na noho'na papa o ka aoao emi, ua hiolo pu ma kekahi aoao a hina aku a hina mai ka lehulehu. Hookahi keiki Hawaii uuku i haki pu kekahi wawae, a na ka hui keaka ana e uku kona mau lilo lapaau. O kekahi makamaka hoi o makou, pau o hope o ka lolewawae i ka nahaehae. Poino, ea! No na hana hoi, aohe no i hololea loa, a malia nae paha hoi, e oi aku ana ka maikai ma neia mua iho. No kakou nei na lio a me ka hapanui o na poe hana.
                Ua lonoia ua kauoha aku ke Aupuni i na Pukiki e hoihoi aku i na lako kaua i haawiia a ia lakou. Eia nae, ua hooleia ae aohe oiaio o keia lono.
                No ka nui o ka ino o na awa o Hamakua, ua lawe aku ka opu o ka moana i kekahi mau waapa elua o ka Iwalani me na eke kopaa he 60, a pakele no na ola o na luina. O Honokaa ke awa oi loa aku o ke ino.
                Ua heluhelu ka Rev. Kauka Hai i kekahi palapala e pili ana i na auhau Aupuni imua o kekahi ahahui hoolaulea a hoonaauao o na welo mikanele. Ma ka nupepa Pi Ki Adavataisa i hoolahaia iho nei.
                O ka nui o na kanaka o luna o ka mokukaua Comuso, e upuia aku nei e ku mai ana mawaho ae o na alii, he 350. He mokukaua oia no ka papa ekolu o 2,370 tona, a e halihali ana hoi oia he 10 mau pukuniahi. Ua lako oia no ka wa kaua.

HUAKAI A NA PUKIKI.

E Paoa Ana Paha ka Lakou Noi
ma o Kekahi Palapala Hoopii.

Aneane ma kahi o 1,000 a keu poe i akoakoa ae ma ke alo iho o Iolani Hale a ma Alanui Moi iho no hoi, i ka Poakolu iho la, e makaikai i ka huakai hoeueu a hoomakili manao a na 'Ukiki pae hewa imua o Peresidena Kole me kona Aha Kuhina me ka lakou palapala hoopii.
                Ua maki mai ka huakai mai ko lakou hale halawai ma Alanui Alapai, iho ma Alanui Beritania a huli ma Alanui Papu, pii ma Alanui Moi a komo ma Kauikeaouli Puka. A ma ke anuu o lalo loa o ke alapii i halawai pu aku ai lakou me Konela Makalena, a nana i kuhihuhi mai ko lakou wahi e ku ai. Pau ia, ua pii aku la ke komite o iwakalua-kumamakahi lala e hui pu me ke Kuhina o ko Aina E, a waiho aku la ma kona lima i ke kope o ka lakou palapala hoopii. Na ke Kuhina hoi i lawe loa aku imua o ka Peresidena, a mahope iho o ka pau ana o kana heluhelu ana, ua haawi aku la oia i kana kakauolelo no ka hana koke ae i mau kope a hoouna aku imua o ka Aha Senate a me ka Hale Makaainana. Aia imua o ia mau mahele kau kanawai e lolii nei ia hoopii, ua haawiia ma na lima o kekahi mau komite wae. O ka hopena aku, aohe i maopopo; aia no paha a hoea ae na hoike a na komite, alaila, maopopo.
                Mailuilu no hoi kahi huakai hoopau koalaala a na Pukiki, ma kahi paha o ka 600 a keu wale no poe i hele ae. Ma ke kualehelehe nae a ua poe 'Ukiki la, he 1,200 a keu aku, eia nae, ua hoike mai ko lakou hiohiona i ko lakou manao paa e hanaia mai kahi pono no lakou, a ua holo hoi ka maeele iloko o na alakai o ke Aupuni oehaa hoomakeaka o mea ma ae.
                I ka wa i komo ai na Pukiki iloko o ka pa o ka Mana Hooko i keia wa, ua kahea koke ia na koa a pau e hoi iloko o ka laina, a ma ka aoao mauka mai kahi i kuku nui ai. Ka! makau honua ke Aupuni la i na punahele a lakou.
                Aole no he mau mea ano nui i ikeia a i hanaia paha e lakou ma ia la mawaho ae o kela huakai paoa a lakou.

E halawai ana ka Ahahui Kinipopo Hawaii ma ke keena o W F Alani i ke awakea o ka la apopo.

He bedoma Hemolele.

O nehinei ka la mua o ka Hebedoma Hemolele ma na Ekalesia Katolika Enelani a me Roma, a ua kapaia o ke Dominika Pama (La Pule Launiu). Ua hoomanaoia ka la ma na luakini o Sana Anaru a me Malieokamalu, a ma ka inoa hope iho hoi, ua haawiia na lala lau o ka laau oliva i hoomaikaiia.

LUAKINI O SANA ANARU.

E hoomaka ana i keia la a ka Poaha iho, he mau anaina pule ke malamaia ana, penei: Anaina Hemolele, 6:30 a.m.; Pule Kakahiaka, hora 9 a.m.; Pule Ahiahi, ma ka olelo Hawaii, hora 4 p m
                Poalima Maikai, ua like na manawa e pule ai me ko na La Pule. Hora 2:30 p. m., he mau haiolelo no na olelo ehiku a ka Haku maluna o ke Kea (na Alanui o ke Kea).
                Ahiahi Poaono, o ia ke ahiahi mamua iho o ke Alahouana (Pakoa), pule ma ka hora 7.
                La o ke Alahouana, Aperila 5, elua pule Anaina Hemolele o kakahiaka, 5:30 a me 6:30; Pule Kakahiaka, e like me ko na La Pule e ae; Anaina Hemolele, mahope iho o ka pau ana o ka pule i ke awakea; a o na anaina pule e ae ua like no ia me ka mea maa mau.

LUAKINI O MALIEOKAMALU.

Poaha Hemolele, Ape rila 3, Me ka nui na ka epikopo i ka hora 7 o kakahiaka me ka hanaia ana o na Aila Laa Sakarema. Ahiahi hora 3, holoiia na wawae o umikumamalua kanaka e ka Epikopo, i mea e hoomanao ai i ka hana ana a Iesu i na haumana. I ka hora 7, haiolelo Hawaii no ka make ana o Iesu, a i ka hora 8, he haiolelo Pukiki.
                Poalima Hemolele, La Hoopololi. Oihana ma ka hora 9 o ke kakahiaka, me ke aloha ana i ke Kea. I ka hora 3 o ke ahiahi, Alanui o ke Kea ma ka olelo Hawaii. Hora 7, Alanui o ke Kea ma ka olelo Pukiki. I ka hora 8, haiolelo Pelekane no ka make ana o ka Haku.
                Poaono Hemolele, La Hoopololi. Oihana a me ka Meka i ka hora 7 kakahiaka. Hanaia ka Wai Papakema a me ka Wai Hoano.
                Dominika Pakoa, Aperila 5, na Meka me ke Komunio ma na hora 6, 7 a me 9. Meka nui, Epikopo, i ka hora 12:30. I ka hora 3 o ke ahiahi, Kopirimakio me ke Korona a me ka hoomaikai Kakarema.

Ua komo o H. F. Bakalamana i keia wa iloko o ka aie kaa ole. O ka nui o kona aie he $20,000 O ke koikoi loa o kana poe i aie ai o ia no ke Aupuni, he $10,000, kona hoopai i haawiia mai ai e ka aha-hookolokolo koa.