Ka Makaainana, Volume V, Number 13, 30 March 1896 — Page 7
HONOLULU, OAHU, POAKAHI, MARAKI 30, 1896. 7
ana iaia, o kou pono no ia, ina poino ia, o kou poino pu ia.
A ma kekahi ano hoi, me he la, e hoike mai ana ka haina o ko Makanoe inoa, e hana ana kekahi mea e hoano e ae iaia ma ka huna ana i kona mau maka me ka uhi o ka helehelena kii ma ke ano e powa aku i ke ola o kahi mea. Ina he io, he aa, a he koko Hawaii iloko ou, mai hoao e hana ia mea. Nolaila, ma ka nana ana, ke kakoo aku nei na hana o ko Makanoe inoa i na hana a ko Kaehuwahanui inoa.
No ka inoa Ane, a i ole, Ana Kaulukou. He mea pono ke nanaia ka hana a ka inoa Ana, oia paha keia: Ke hoike mai nei ka "ana," he pohaku anai puaa, alaila, owai ka puaa i manaoia e anai aku i ka pohaku ana? Ke hoike nei na hana o ka inoa Ana i ka like me na hana a Kaehuwahanui me Makanoe, a he hookahi no kino i manaoia. Lihaliha wale!
No ka inoa Kaulukou. Ke hoike mai nei ka inoa "Ulukou" no kekahi aina aia i Waikiki, he kahua ia i nohoia e na alii. Aia iloko o Waikiki ke kahua o ke kaua kuloko. O ia anei ka hana e hoea mai ana? E hoi hou ana anei ka moi iloko o ke ehu?
He mea pono ke maheleia ka inoa Kaulukou, oia hoi, "Ulu" a me "Kou." He hoike ia no ke kupu a me ke koii ae o kekahi hana pahaohao, o ia paha na hana i hoikeia aenei i na inoa mua, me he la, ke ulu nei a koii na manao no ka hanaia o kekahi hana ma Kou. E Kou e, heaha kau e upu nei? Nawai e hookikina nei ia oe? Ua oki, o kina auanei kou inoa !
No ka inoa Kieke. Ke hoike nei keia inoa, ke eke, a he kieke no kahi mea e waiho ai. Eia la, he puaa ka ukana o loko, ua paniia ka waha o ke eke, ua paniia na maka o ka lehulehu me ka ike ole aku, a nalo e, aole nae i nalo. Ke hoea ae la, ke ikea ae la. Aia la! Ke ho-a iki mai la, ke kiei mai la! He kanaka me ka laau auamo, he io ponoi no ka! Aloha!! Owai hoi kela ma o aku? Ina e maheleia ka inoa Kieke, e loaa ana elua mahele, (1) ki, ka mea iaia ka laau auamo; (2) eke, ka waihona o na huaale lokoino.
O keia iho la ke kaao a ke kaikaina o Hoopunipuni ia Alapahi, i ka muli aku o Epa, i ko lakou wa e noho ana i Manamana. A o ia keia e paneeia aku la imua o na poe heluhelu o KA MAKAAINANA. O ka hope iho la keia o keia nanea.
KILOKILO DIMERATA.
Huliamahi no paha ka ma'i ahulau iwaena o ko makou mau keiki wili papapai, hui pu mai
hoi me ke keiki kau pepa, poha ka auwae. O ka manawa oi loa aku o keia ma'i ahulau, o ia no na ahiahi Poaono.
ROMULA
Ke Duke Kuewa o
Farani.
[Helu 11.]
A ina pela ke kumu o ka maunu a na eueu o Leiolono, ina la paha hoi aole olelo ana, he pili wale mai no ma ka aoao. No ke ino mai no paha o ka hookuukuu ana aku i ka maunu imua o ka i'a, ai ole ia mai no a lilo iho la he mea paoa no kanaka e hoi ai o kauhale. Pela no paha i ka nana aku.
O kela aloha i loaa iloko o Oliva, ua like ia me kekahi puupuu ikaika loa nana i kulai aku i kona manao kupaa a okaoka liilii, a lilo iho la oia he mea e kaualakoia ana malalo o ia mea he aloha i kekahi wahine iloko o ka manawa pokole wale no o ko laua hui ana ma ke kamakamailio ana. Aole hoi o ia, aka, o Selia no kekahi, ua eeu mai na wawae o ka aamakihi kau laau iloko ona, a hawele paa la no ka manawa pau ole.
A ia laua e kukai olelo ana no ke aloha i paa mawaena o Oliva a me Selia, ua hoike pu aku o Oromela o ka la apopo ko laua wa e mareia ai, me kona i pu aku, "Ina eia maanei ka'u mea i aloha ai, e mareia no maua iloko o ia manawa like."
No ia mea i kamailio mai ai o Roselina, "Ina he aloha io kou ia Roselina, e lawe mai no au iaia imua ou a e mareia no olua i ka la apopo e like me kau i manao ai E hoea mai ana ia me kona kahiko piha no ka ma re."
I kela manawa i loli ae ai na helehelena kaumaha mai ia Oromela, a lana mai la kona manao no ka hui pu aku me kana aloha ke hoea mai ia manawa. Eia nae, o ke ano kanalua iloko ona aole no i pau ae, nolaila, ninau aku la oia.
"Iloko anei oe o kou noonoo maikai e kamailio mai nei, aole paha?"
"Ma o na lani la, he oiaio ka'u e olelo aku nei ia oe," wahi a Roselina. "E komo oe i kou aahu maanei i ka la apopo, a e kono aku oe i ke duke a me kona mau hoa'loha e hiki ae i ka mare, no ka mea, e hiki ae ana o Roselina i ka wa kupono" Huli hoi aku la o Oromela a me Oliva imua o ke duke, a hoi aku la no hoi o Roselina me Selia no ko laua home A o na kokoia o ke au o ka manawa no ka hoea mai o ko lakou wa e hoohuiia ai, aia mau ia ke kau mau mai la imua o Oliva i na wa a pau, a o ia no hoi ka laua i hoike aku ai imua o ke duke me ke kono pu aku iaia a me kona mau hoa'loha e hiki kino ae ma ka hale o na kanaka hanai holoholona, no ka mea, malaila e mareia ai lakou a pau.
I kahi la ae haele aku la lakou no kahi e malamaia ai ka mare. A maloko o ke keena hookipa o ka hale o na kahuhipa i noho iho ai lakou a pau.
Aole i liuliu iho komo mai la o Roselina me kona aahu o na keikikane, a imua o ke duke i kamailio mai ai me keia mau olelo:
"Makemake anei oe i kau kaikamahine e mare me Oromela"
"Ae," wahi a ke duke, "ina ia he mea e hiki ai ia'u ke hoolilo i ka enemi i mea ole."
A ia Oromela hoi, olelo aku la ua Roselina la, "E mare no oe iaia ke lawe mai au iaia imua ou"
"Ae," wahi a Oromela, "ina he moi au no na aupuni o ka honua, e mare no au iaia."
Puka aku la o Roselina me Selia a noho iho la ke duke me kona mau hoa'loha me na manao kahaha no keia mau hana. A o ia ka ke duke i ninau aku ai ia Oromela, "Ua manao anei oe he keiki kahuhipa kela i hele mai nei e kamailio pu me a'u?"
[E hoomauia aku ana]
Waihona Buke Hawaii.
E loaa no na buke ma ka olelo makuahine no ke kuai ma ke keena o ko makou Puuku. Penei iho kekahi o ia mau buke:
Laieikawai - - - $1 00
Gaberiela Lenoa - - - 75
R. W. Wilikoki - - - 50
Hookahuli Aupuni o 1895 - - - 50
a pela aku, a pela aku.
O na buke e ae no hoi kekahi, e laa na buke kanawai, a me kahi mau ano e ae, ke ninau pololei ia mai ia
F. J. TESTA (Hoke),
ko 28-tf 327 Alanui Moi.
C. E. Williams me Keiki.
Ed. A. Williams, Luna Nui.
Helu 611, Alanui Moi, ma Ewa iho o ka Pa o Aigupita.
He mau mea kuai lako hale o na ano a pau loa.
He mau mea Hana Pahu Kupapau a Hooponopono Hoolewa.
E hoolakoia no na Kaa Kupapau, na Kaapio a me na Kaa-ohana.
Ina no e ninau ia laua, e loaa no na Pohaku Kia Hoomanao no na He Kupapau.
O ka Ialoa kekahi hana hiki loa ia laua, aia ia malalo o ka lawelawe pono ana a Ed. A. Williams, F. D., he mea i puka pono mai ka Kalaka Kula o ka Ialoa Maikai ana iloko o Mei, 1894.
---NA TELEPONA---
Keena, Helu 179---Kauhale a me Kahea Po,
Helu 815.
nov 2-mp. feb 3-mp.
Hoolaha Manao Hooko Moraki
a me ke Kuai.
MAMULI O KA MANA KUAI I hoakakaia maloko o kekahi Moraki i hanaia e GEORGE W. NAWAAKOA, o Honolulu, Mokupuni o Oahu, Paeaina Hawaii, ia Isaac Testa, i kakauia ma ka la 8 o Dekemaba, M. H. 1890, i kopeia ma ke Keena Kakau Kope Aupuni ma Honolulu i oleloia, iloko o ka Buke 129, ma na aoao 97, 98 a me 99;
Ke hoikeia aku nei ma keia ua manao ka Mea Paa Moraki e hooko aku i ka Moraki i oleloia no ka uku ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee i ka wa e kupono ai no ka hookaa ana, a mamuli hoi o ia hooko ana e hoolilo aku no ma ke kuai kudala akea ma na Keena Kudala o W. S. Luce, kihi komohana o na Alanui Papu me Moiwahine, ma Honolulu i oleloia, ma ka
POAKAHI, LA 30 O MARAKI, M. H. 1896
ma ka hora 12 awakea, i na apana aina a pau loa i hoikeia maloko o ia palapala a i hoakaka piha loa ia hoi malalo iho.
I SAAC TESTA,
Mea Paa Moraki.
No na mea hou aku i koe, e ninau ia A Rosa, Loio, Alanui Kaahumanu, Honolulu.
O na aina i paa i ka Moraki i oleloia, aia ma Kaikahi, Pauoa, ma Honolulu i oleloia, kahi i waiho ai, oia hoi:
Akahi----O kela apana aina a pau loa nona ka ili o 1 69-100 eka, i hoakakaia ma ka Palapala Sila Nui 44, Kuleana 1555, no Kealaau, a na Kealaau i oleloia i hoolilo i ka Mea Hana Moraki ma o kekahi Palapala Kuai i hanaia i Maraki 25, 1863 i kopeia ma ke Keena Kakau Kope Aupuni iloko o ka Buke 18, ma na aoao 238 a me 239;
Alua---O kela apana aina a pau loa nona ka ili o 36-100 eka, o ia hoi ka aina i hoakakaia ma ka Apana 1 o ka Palapala Sila Nui 2638 [Aina Aupuni] ia Mele Nahakuelua no kana mau keiki, Kalaimia, Ema a me Ioane, a na lakou hoi i hoolilo aku i ka Mea Hana Moraki ma o kekahi Palapala Kuai i hanaia Aperila 20, 1885, i kopeia ma ke Keena Kakau Kope i oleloia iloko o ka Buke 96, ma na aoao 223 a me 224.
He mau aina kalo a me kula keia mau apana a elua me na pono wai, kokoke i ke kahawai o Pauoa makai mai o na aina o ka Pe residena, a aia hoi kekahi mahele malalo o ka hoolimalima i kekahi Pake no ka uku hoolimalima o Hookahi Haneri Dala o ka makahiki. mar 2 5pl
Hoolaha Manao Hooko Moraki
a me ke Kuai.
MAMULI O KA MANA KUAI I Hoikeia maloko o kekahi Moraki i hanaia ma ka la 6 o Augate, M. H. 1892, ma ia JOHN K. HANUNA a me POIPE, kana wahine ma re, o Hana, Maui, ia ISAAC TESTA, Kahu Waiwai, o Honolulu, Oahu, i kopeia ma ke Keena Kakau Kope Aupuni ma Honolulu, iloko o ka Buke 139, ma na aoao 175 a me 176; ke hoolahaia aku nei ma keia ke manao nei ka Mea Paa Moraki e paniku aku i ka Moraki i oleloia no ka uhakiia o ke kumu, oia hoi; ka uku ole ia o ke kumu a me ka ukupanee i ka wa e kupono ai no ka ukuia, a mamuli hoi o ia paniku ana e hoolilo aku i ka waiwai i hoakakaia maloko o ia palapala ma ka
POAKAHI, LA 30 O MARAKI, M. H. 1896,
ma ka hora 12 awakea, ma ke kuai kudala akea ma na Keena Kudala o W. S. Luce ma Honolulu.
I SAAC TESTA,
Kahu Waiwai, a Mea Paa Moraki.
Honolulu, Feberuari 27, 1896.
No na mea hou aku i koe, e ninau ia A. Rosa, Loio, Alanui Kaahumanu, Honolulu.
O ka waiwai i paa ma ka Moraki i oleloia e manaoia nei no ka hoolilo aku, o ia no: na Mahele he Umikumamawalu iloko o ke Kumu Waiwai o ka Hui Mahiko Panailike, o Hana, Maui, i hoakaka maopopo loa ia ma ka Helu 31 o ka Buke Kuleana Mahele no Umi Mahele; Helu 55, Ekolu Mahele; Helu 48, Elima Mahele,
ma r 2-5pl.
HALEKUAI LAHUI KALAHIKI.
Helu 405, Alanui Moi, ma Waikiki aku o Alanui Nuuanu, ma ka aoao mauka, ke keena mua o ka "Hawaii Holomua." Ma ia halekuai o na oiwi e loaa ai na anoi a me na paihi o na ano hou loa, e laa
Na Kalakoa, Na Keokeo,
Na Makalena, Na Kinamu,
Na Huluhulu, Na Lihilihi,
Na Kamaa o na Kane, Wahine me Keiki, a pela aku.
Oluolu no ke kuai ana. Aohe hewa ke kipa mai e ikemaka, a aohe no hoi he kunukunuia no ka hoikeike ana i na mea kuai.
M. PALAU, Luna Nui.
ok 14-tf
HOOLAHA.
Ma keia a mahope aku o keia la ke kauoha a aku nei na poe a pau e paa ana i ko'u mau Aina iloko o keia Aupuni ma ka hoolimalima e uku koke mai i ko lakou auhau hoolimalima, ina ua hiki i ka manawa e hookaa ai, ia . P rince David Kawananakoa, ma Honuakaha, Honolulu, Oahu.
KAPIOLANI.
Honolulu, Ianuari 23, 1896.
ian 27-3ml