Ka Makaainana, Volume VI, Number 6, 10 August 1896 — Page 8

Page PDF (922.30 KB)

8 HONOLULU, OAHU, POAKAHI, AUGATE 10, 1896.

 

Helelei na Hoku o ka Po.

                O ka paani kinipopo o ka uawina la Poaono nei ka oi aku o keia kau, no ka mea, o ka ulele mokomoko ana ia a na keiki kane. Ua lehulehu no na poe makaikai i hiki aku, iluna o ka hale a ma na kaa no hoi, i oi loa aku hoi i ko kela Poaono aku. I ke komo ewalu ana, loaa mahuahua ai na helu aipuni i ka hui Hoku, aka, mamua aku, ua weluwelu lakou i ka hui Regimana Ekahi. Eia iho na ai-puni i loaa ma na komo ana:
                                                                1 2 3 4 5 6 7 8 9
Regimana                                               1. 0 1 1 1 0 1 2 3 0—9
Hoku                                                      1 0 0 0 0 0 1 3 1—6
                Ua ku ae kaena a na Hoku na lakou ke eo o ia la ma ke kahua mokumoku, ria nae, na oi loa aku ka eleu o kela hapapaele Keoki Wude i ka nou popo. Poino hoi kahi nou popo ukulele o na Hoku, e nui no hoi kona hoohaehaeia me ka pii o kona kai. O ka hapa-paele hoi keia, nui kona hauoli i kona hapaiia iluna o na poohiwi o na poe i hauoli i kana mau hana a poino kela poe o ka hui Hoku, me ke kokuaia no e kela keiki momona mahope o ka pahu uhau popo. Loaa he laau lapaau maikai no kela poe piha haakei nui wale o ka hui Hoku.
                Ua loheia mai mamuli ka o ka piha hauoli loa o na aliikoa o na pualikoa o ka Aupuni, na lulu dala ae lakou i ka po Poaono nei a haawi ia Keoki Wude, he $70 ka a keu. Ina pela, mahalo aku la no hoi ia kaaka.
                O na hui Kamehameha a me Honolulu ko keia auwina la Poaono iho.

Helu o na Kauhale.

                Ke manao nei kekahi poe e hoomaka i ka helu pono hou ana i na kauhale o Honolulu nei. E hooliloia ana o alanui Nuuanu i mahele no na aoao hikina a me komohana, a o ke alo kai hoi kahi e hoomakaia aku ai o ka hana. O na hale a pau ma na aoao makai o na alanui like ole, ma ia mau aoao na helu like ole, ma ia mau aoao na helu like ole, e laa mai ka la hele aku, a ma na aoao hoi mauka na helu like e laa mai ka 2 a pii aku. Ma kela a me keia aoao o alanui Nuuanu e hoomaka ai keia ano helu ana, a e maopopo ana ma ka hikina a komohana paha. O na kahua waiho wale iho no, e heluia ana kela a me keia 25 kapuai, i loaa ole ai paha hoi he kuia ke kukuluia aku na hale ma ai mau wahi. A e maheleheleia ana no hoi, oia hoi, o kela a me 100 kapuai, he mahele a he pau ku paha hoi, a he kokua nui hoi ia no ka loaa koke o kahi i makemakeia. E lilo ana keia hana ke hololea loa ae, i mea kokua nui i ka Oihana Leta ma ka hali ana i na palapala a na kauhale. Ua waihoia aku ka keia mau hoolala ana imua o ke Aupuni a ua aponoia mai. Na kela a me keia mea hale e uku no ka helu e kauia ana ma na kauhale, ke ae oia, a ina no aole, o ia ae la no. Aka, no makou iho, he hana waiwai ela no ke kulana kauhale nei, a mai oi loa aku no hoi ina no na ke Aupuni e anu ae.

 

KELA A ME KEIA.

                O ko ka mokumahu Auseteralia la ku mai keia a pelukua aku no i aku i ka Poaono ae.
                Eia mai o Iosepine ma neia helu, aole no i ka nui loa, aka, e aho no nae hoi ia mamua ae o ka nele loa.
                He mea kiola leo akamai ka kekahi o ka Hui Elese Adea, a e loheia no i keia po ma Haimoeipo. E hele ae!
                He hoolaha luna hooko kauoha ke puka aku nei ma keia helu, e pili ana i ka waiwai o Misasa Lahela Shaw, i make, o Lahaina, Maui.
                No Koloa, Kaua, mai nei ka lono ua pau ko J. Kala noho Lunakanawai Apana ana, a o W.N. Kekoa kona pani e noho kuikawa la ma ia oihana.
                Po Poakolu nei i make ai o F. Horn, ko kakou haole puhi palaoa a hana ko omoomo kamaaina. Auwina la o kahi la ae i nalo ai oia. (Mahope aku ka nui o na olelo nona.)
                Emoole no ka hoi ka mauliawa koke o ka Hoku La Pule, aohe i oili ae i neihinei. Mea ia mai ua hoopukaia ka ia nupepa e na luna hoohana me ka ae mua ole ka o ka Papa Hooko.
                Ua nele makou me ka Helu 1 o keia Buke VI. O na poe he mau kope ka lakou i pau ka hoihi, e loaa no he kokua nui no makou ina lakou e oluolu e hoouna mai. Pela no hoi i na luna.
                I kahi o na la o ka malama i hala, ma Kaluaaha, Molokai, ua uoia ae e ka Rev. H Manase o Kale Kuakua (opio), kekahi o na keikikane a Kiule Kuakua, ia Misi Ema Keoni, kekahi kaikamahine a Keoki Mano.
                No kahi wa i hala ae ka waiho ma'i ana o Kale Wilikoki, kakauolelo o ka Papa Ola, a ua pohala ae no hoi, aka, ua pa hou no . Ua manaolanaia nae hoi he mau la helu wale no koe ona a puka laelae loa ae mai na kupeeia ana e ka ma'i.
                He mau lako mikini hoowali poi ke hoalaia aku ana ma Aiea, Ewa, e E.B. Mikalemi. Ua loaa ae a ua makaukau na mea a pau. Na ka lio e hookaa na mea paahana. Ola aku la ko laila mau kini, ina hoi o holopono ana ka hana.
                Ahiahi Poakolu nei i mareia ae o Robert More (Robata Moa) ia Misi Jane Lishman, ma kahi noho o na makua o ka wahine ma Makiki. Na ka Rev. Pama, o ka luakini Halepapu laua i hoohui ae a lilo i hookahi ma ko ko laua nono ana o keia mua aku.
                Mamuli o ka hemo ana o ka pokake o ka huila akau o hope o kekahi o na kaa hali bipi nunui o Wala, i kakahiaka Poakolu iho la, ua palahuli ae ua kaa la ma kahi kokoke i ke alahao o luna pono iho o ka uwapo o Hooliliamanu me ka piha no i ka bipi. Aohe mau poino e ae, a ua holo no hoi na kaa panee me ke keakea ole ia.
                Ua oluolu loa o Sam Kahiapo i keia wa, kela makai kini o ka Halepaahao o Kawa i ku ulia ai i ka poka, a makou no hoi i hoike piha aku ai ma ka Helu 3. Eia no oia ke hoomau ae: ma kana hana e like me ka mau.
                Ua paniia ka halekuai iole o M.S. Liwai, no ka nui loa o kona aie. Nalowale honua oia i ka Poalua iho la, aka, na loaa ia ahiahi poeleele iho iuka o Kalihi, me ka manaoia na holo mahuka oia, eia ka i hele wale no e hoonana iaia iho a me kona noonoo.
                E nana ae i na palule emi a me na lole e hoikeikeia nei maloko o na pukaaniani hoikeike o ka halekuai o H.W. Samida & na Keiki, ma alanui Moi nei, ma Waikiki iho o Ka Hale Oiwi. Aia ilaila e loaa ai ka emi a me ka oluolu ma na ano mea kuai a pau.
                Ahiahi Poakolu iho la, hora 5:30, he la okoa mamua ae o ka manawa i hoolahaia, i ku mai ai ka mokumahu Kina mai Kapalakiko mai. Iulai 30 kona haalele ana aku. Mahope iho o ka hora 4 auwina la Poaha nei i holo loa aku ai no Iapana a me Kina.
                Ua hookohuia o J. Haiku Mahoe i Lunakanawai Apana no Mokokai, ma kahi o W. A. Kukaimana, i make. Ola aku la no hoi paha ua kanaka. Pololei no e like me ka makou i hou pono aku ai iaia, oiai oia ma ko makou keena nei he mau pule i hala ae.
                Ma ka mokumahu Kina i huli hoi mai ai o Lunakanawai Apana Keoki de la Vena mai kana huakai hoomaha i Amerika, a ua lawe koke ae no oia i kona kulana i kakahiaka Poaha nei. Loaa hoi he maha ia Lunakanawai Apana W. Luka Wilikoki, a ke hauoli nei na loio a me na makai, pau ka nukuia no ka lakou hana kamalii imua o ka Aha Apana.

 

KEIA PO!
"Po Lea o Halalii"

Halepaikau Hao ma Haimoeipo,
Po Poakahi, Augate 10
HORA 7:30.
                Ia Po e Ike ai i ko Amerika Oi ma ka Hulahula "Anapau Ahi"
                A me Kona Puali Ponoi, ma na hana Hoolealea a Hoohala Manawa e ae,
                E laa na HIMENI, na HAIOLELO,
                A pela aku.
Elua Hora e Hauoli Ai
Na Ukukomo:--$1.00, 75 a me 50 Keneta
                E loaa no na Palapala Komo ma ka Halekuai o Wall, Nichols Co., Alanui Moi.

 

OLELO HOOLAHA A KA LUNAHOOKO KAUOHA.

                Ua hookohu pono ia ka mea nona ka inoa malalo iho i Lunahooko Kauoha malalo o ka Palapala Kauoha hope loa a MRS. LAHELA SHAW, o Lahaina, Maui, i make.
                Ma keia ke hoikeia aku nei ka lohe i na mea a pau he mau koi ka lakou ma ka Moraki a Palapala e ae paha, e hoike koke mai i ka mea nona ka inoa malalo iho nei iloko o eono mahina mai keia la aku, a i ole, e hoole loa ia aku mahope o ia manawa. A o na mea i make, e awiwi lakou i ka hookaa koke mai i ka mea nona ka inoa malalo iho ma kona wahi ma Lahaina i oleloia.
C.B.COCKETT,
Lunahooko Kauoha no ka Palapala Kauoha hope loa a Mrs. Lahela Shaw, i make.
Lahaina, Augate 3, 1896. aug 10-3mnw

 

Hoopuoho Pauahi Uuku

                Aneane e kani ae ka hora aina awakea o ka Poakolu iho la, ua kani ae ke oe e uwila no kekahi wahi ahi i hoopuoho ae iluna o kekahi paipai hale kahiko ma ka aoao Waikiki o alanui Maunakea ae nei, kokoke loa i ka makeke kahiko o Ulakoheo. O kahi papai-hale keia a C.B.Maile e malama nei i kana pakaukau kamano a me i'a maloo. He ahi paha no kekahi poomoku kikalika ke kumu, i kiolaia a loaa kekahi poe awelu kahiko, a ua pio e no mamua o ka hiki ana aku o na kaawai eleu. I ka hale o luna ae ka punohu uwahi ana.
                Oiai ke kaa-ili o ka Helu 2 e holo ana me ka paukiki loa a i ka hoao ana e kikee ae i ke kihi o na alanui Hotele me Nuuanu, e holo i kai, ua hookui ae ka lio me kae o ke alanui helewawae a me ka pou telepone, a haki pu kekahi wawae a poino pu me kekahi aoao o ke poo a me kahi maka. Ua hina aku ka lio ilalo a ma ke kauoha a ko ko Aupuni kauka holoholona, ua ki pu ia ka lio a make.
                Ua lohe mai makou ua holo paukiki kela lio a like me ka maa o kona aoia ana, a ua hiki ole ka i ka hookele ke kaohi mai, no ka mea, aohe i komo pono ka hao iloko o kona waha. Ma ke manao o ka Luna Nui o ka Oihana Kinaiahi, ua hewa kela hookele kaa, a nolaila, ua hoopauia oia mai ka hana aku i keia wa.

 

Ma ke Kauoha
HOOLAHA HELU KANAKA.

                I KULIKE ai me ka makemake o ke Kanawai, e malamaia ana ka helu kanaka lahui o ko Hawaii Paeaina malalo o ka hooponopono ana a ka Papa Hoonaauao ma ka po o ka la 27 o Sepatemaba, 1896.
                Ke konoia aku nei na mea a pau e nana i keia pauku o ke Kanawai:
                "E hai pono ae na kanaka a pau i na mea a na Luna Helu o ka Papa Hoonaauao e ninau ai i mea e pololei a e pono ai ka helu ana i na kanaka; o ka mea e hoole ana aole e pane pololei i na ninau a na Luna e ninau ai, e hoopaiia oia ma ka hooukuia ana i dala aole e oi aku mamua o ke Kanalima Dala ke ku ka hewa iaia ma ka hookolokolo ana imua o kekahi Lunakanawai Hoomalu a Apana paha."
                Penei na Luna Nui o na Apana a pau hookohuia no ka helu kanaka:

HAWAII.

Hilo......................................................H. C. Austin
Hanamkua..........................................Chas. Williams
Kohala Akau.....................................W.P. McDougal
Kohala Hema ...................................Miss E.W. Lyons
Kona Akau.......................................Waldemar Muller
Kona Hema.......................................Harry T. Mills
Kau................ ...................................C. Meinecke
Puna............... ..................................Harry Rycroft

 

MAUI, LANAI A ME MOLOKAI.

Lahaina a me Lanai.........................Henry Dickenson
Wailuku............................................John A. Moore
Makawao.........................................C.H. Dickey
Hana.................................................R. Stauch
Molokai...........................................Geo. Trimble

 

OAHU.

Ewa & Waianae..............................C.R. Dement
Waialua...........................................Ed. Hore
Koolauloa a me Koolaupoko.......William Henry

 

KAUAI A ME NIIHAU.

Waimea a me Niihau.....................E Omstead
Koloa..............................................Edward Strehz
Lihue..............................................W.I. Wells
Kawaihau.......................................H.Z. Austin
Hanalei...........................................W.E.H. Deverill
ALATAU T. ATKINSON,
Lunahooponopono Nui.
aug 10-3 mnw