Ka Makaainana, Volume VI, Number 14, 5 October 1896 — Page 4

Page PDF (884.57 KB)

This text was transcribed by:  Maggie Butterfield
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Makaainana.

HONOLULU, OAHU, POAKAHI, OKTOBA 12, 1896              7

 

Ia i nei wa aole i emi mai malalo o 100,000 poe Amemia i lekuia, mai na kane, wahiae a me na keiki.

Hoomau ka Lukuia o na Karistiano

            He lono ka i loaa ae ma Ladana, Sepatemaba 20, e hoike ana Kubina Amerika ma Konakinopela mai kekahi mai o na keena kanikela Amerika ua oili ae he luku hon ana, a ua nui na poe Karistiano i pau i ka pepehiia a make ma Egini, iloko o Kapnta.  Aia hoi ka hal@alii o ke Suletana ke hoopunila la e kona mau pualikoa kiai ponoi, a ua lehulehu loa hoi o lakou ano makee ole aku iaia aua komohia paha hoi ka manao kipikipi iloko o lakou mamuli o o ko ke Suletana hoonoho ana aku i Konakinopela i ka Puali Kaualio Hanidie, he poe Kude hoi i maopopo loa ko lako u ano aihue a me ka okipuu.

            Ma kela luku ana i hoikeia maluna ae i ua la 15 a me 16 e Sepatemaba, ua lele aku na Kude ma kahi o ua Amenia a ua luku ahulau aku me ka hoomaopopo ole ae, a ua pau aku he heluna nui i ka pepeh@ia a kake.  Ua hele pu no nei mau hana luku me la hao wale a nie ke puhi ahi i ua kauhale.  Lehulehu na poe Amenia i holo aku ho na kuahiwi.  E like hoi me ka hoi ke a ke Aupuni @ Toreke, he 600 ka nui o na poe Amenia i pepehiia m@ Egubu,  I hewa no ka i na poe Amenia, pela no la hoike, i ko lakou ki pu aku iloko o kahi uoho o ua poe Tureke.  Eia nae, aole mau hoike maopopo loa i loaa a@.  Ua pakele ko Egini poe Amenia mai ka lukuia iloko o 1895 mamali o ke kipe ana me kedila a ue aa lako meaai.  Ua hopohopoi, o keia paha ka hoomaka hou ana aku o na luku ana i ma poe Amenia.

Na lonolono e ae no Tureko

            Ua hooleia ke moi a ke Anpuni o Tureke e hoolako aku i na kahua oihana emeh@s?  me na koa kiai, oiai, ua oi aku no ka hili nai o na luna oihaoa o na aina e i na koa luina o ua mokukaua o na mana.

            Ke hopohopoia la ma ua wahi kiekie loa e oui ae ana na poe Muselemana a kue aku i ke Suletana, nolaila, kehwelawe la na hoomakaukau kaui, ana ma ke ano nue.

            O na kauwa lawelawe hoi keia o ka halealii a me ua luua haole o na wahi hana lako kaua, ua pau i kipakuia, a e hoike ana hoi keia i ke kupilikii a hopohopoia, a me na haua hoi o ke ano poholalo.    Ua hoopauia o Roderana P@sa, Kiaaina o Konakinopela, aua hop@ia hoi ma pokii o ke Suletana.

            Oiai no hoi, aia uo ke Suletana ke paakiki la i ka hoole i ke koi a na mana o loaa ka aeia o e@uo mau mokukaua e lomo laelae akku i ke Dadanele, ua heluheluia ae mae hoi he kuahaua iloko o na luakini Mahomeda, he mea paha hoi i kohoia aku no ka hoomakaukai ana i ma makaainaua no nei hana, ke hoea ae,

Lilo Pio o Donogola i na Beritania.

            Ua loaa ae ka lono ma Kairo, Aigupista, Sepatemaba 20, ua lilo pio mai o Donogola, ka pahu hopu hoi o ka huakai kaua Auegelo-Aigupita e nee la imua, me kekahi keakea ole ia mai e na poe Derevise, no ka mea, ua haaleleia iho o laila me ke koe kanaka ole.  (I ka la ma@ua ihu keia lilo p@@ ana.)  Ua pakui ae ka louo ua lilo mai ke kulaua kauhale o Ele Hafiri, ma ka akau aku Donogola, o kahi hoi ia a na poe Derevise i nee aku ai i ka la mamua ae, mahope iho o kekahi hoouka kaua hahaua ana.  Mahope iho o ka lilo pio ana mai o ia wahi, ua hopu pio aku no Aigupita he 27 mau waapa i piha me na ihea ai, a he poino nui paha hoi ia no na poe Derevise e popilakia ai.  Ua hooikaika lakou ma na hoao aa makehewa ana e lilo hou mai kela mau waapa, aka, ua ki makawalu ia aku nie ka hahana iwaena o lakou mai na pualikoa a me na waapa-pu, a ua haalele aku lakou me ke poho o ka manaolana.

            Mahope iho o ko na poe Derevise auhee aua, ua nee akulakou no ka hema o Donogola.  Ia wa like no hoi i holo aku aina waapu – uaho o ka huakai no ia wahi like no, a no ka oi aku no hoi o ka holo ua h@e@ mua aku ilaila mamua ae o na poe Derevise.  Ua loaa aku ia wahi ua nele me na koa, holaila, ua hoolele koke ia aku he puali o na kea hele-wawae a paa ia wahi a hoea aku ka hapanui o ka huakai.  Oiai hoi, aole ai a @@ oie /derevise, ua manaoia e hoao ikaika aku ana lakou e lilo hou mai o Donogola

            I lilo pio mai o Ele Hafiri mahope iho o ka hakaka hahana aua a me ke kue oolea mai no hoi o na poe Derevise.  Mahope o na papu lepo i hana maikai ia ko na poe Derevise poe ki puraifella kahi i ki ai a iloko hoi o na anwaha i halilia me ua moena.  Eia nae, ua lilo keia mau palepale o ka hanaia ana i mea ole i na ki poka oolea a hahana mai na po-raifela a na koa Aigupita a me na pu Makima a kekahi pualikoa Pelekane.  Ua huluaa no na poe Derevise iloko o ka hiolo maka walo ana o na poka, eia nae, ua hiki mai no ko lakou wa e hiki ole ai ke ku aku a haalele okkoa.  Aohe ko lakou poe kaualio i komo aku ma nei hooili kana ana, aka, ua ku mamao aku no iloko o ka waoakua a haha mai no ka hopeha o ke kaua.  I ka Lele ana akku o na Beritania me no Aigupita, ua haalele iho lakou a pau no ka hema aku.  Ua lilo i mea hauoli loa ia e no kauska ka haula pio ana o ia wahi, o ka hoomanawai @  loiho ana hoi i no hana kaeku a no pae Derevise.  Ua uwauwa lakou, hulahula a himeni me ke ano pioloke a piha ohahia loa, a ua kakpa ae i ka huakai o na koa o ko lakou poe hoopakele ia.

            O Sa Hebeta Kikena (S r Herbert Kitchener) ke alakai o ka aoao Anegelo-Aigupita, a o Wada Bisara hoi ma ka aoao o na poe Derevise.  Ua eha ka inoa hope ma Ele Hafiri, a ua laweia aku a kaawale mai kahi aku o na poka.  Isia ka i ike ai ua auhee oiam ua olelo ae oia, “Ua kue mai o Alahe ia’u.”

Na Hunahena Laulaha

            He 16 poe aliikoa Helene, pela kahi lono mai Atenai o Sepatemaba 10, i pau i ka ahewaia e make no ke koma pu ana ma ke kipi ma Kerete, a he poe okoa e ae no kahi e hookkolokoloia la

            Ua hoopuka ae ka Pope he palapala pili ekalesla hou i Sepatemaba 18, e pili ana i ka pono a olollei ola o ka oihana kahuna o ka hoomana Anagalikana, a e uwalo aku ana i ko na poe  Anagalikana hoi aku a malalo o ka malumalu o ka Ekalesia Katolika Roma. 

            He louo no Viena o Sepatemaba 16 ka i olelo ae:  Ua hoi keia mai ua lele pepehi ia mai kekahi poe akeakamai o ka mokukaua Alabaterosa i Augate 10 e no kanaka o Gudalacana,Paeaina Solomona.  He kanaka huli i ke ano o ka honua, nona ka inoa o Fuletona, he pikimana a me elua luina ka i make.

            Ua pau mai nei, pela ka hoike o kekahi lono mai Manila, paeaina’Pilipine, o Sepatenaba 13, na alakai o ke ala ohumu kipi ma ka apana o Coyite i ka hopuhopuia a ki pu ia.  A no ka la 21 mai hou ka lono mai laila ae, ua knahaua ae o Kiaaina-Generala Balan@co no ka laweia o na waiwai a pau o na poe kipi ma ia mau paemokuk.

           

            No ka piha aua o na wakahiki elua o Keneti ( Kenneth), ke keikikane mua a hiapo loa a Misita a me M@s@s@ Giorani Apiani Loua, ua haawi ae na makua i ahaaina hhmauao ma ko laua wahi noho mauka o Manoa i ka auwina la Posono, Okatoba 3.  Lehulehu na poe i hiki aku a ua haupa iho i na ouo a pau i hoomakaukauia a lawa.  Ke pauai aku nei makou i na hoonmaikai ana i ke kana nono ka la, me ke kalokalo ae e loihi kena mau la ma nei ola ana.  E ola ana no paha hoi o Kieke laua me Kaae ika laua moopuna.

            Ua malama io ae oo o G. W. Kualaku a me kana wahina i ka la hoonanao hanau o ka laua kekikane i ka Poalua, Sepatemaba 29, a ua nue a lehulehu na poe i uele aku e ai i na ono a pau i hoomakaukauia.  Ia auwina la aaumoe ia po ka ai ana, a hoomauia no i kahi la ae   Ma ke kono akea a G. W. Kualaku, ua hanaiia ka lehulehu i hele aku i ka Poalua e ike a e jakena i ke kino kupapau o J. Nawaho.  Ola no.  E ola loihi ke kama nona ka la, o ka makou kalokalo ia, me ka panai pu aku no hoi i na hoomaikai ana o ka la.

 

Robert Napunako Boyd

(Italia)

He Ana-aina a he kokua no hoi ma ka hoo@ ponopono ana i na waiwai paa, huli ana @ paha i na Buke o ke Aupuni, a pela aku.

            Keena Hana:  Mauka iho o ka Hale Leta, maluna ae o ka haeaina Pake, Alanui Betela.

 

C. B. DWIGHT

(Kale Kuaika.

Mea Hana Pohaku Kaekae Alanui, na He Kupapau a me na Kia Hoomanao Mabala.

           

            Eloaano oia ma kona wahi nohe ma Koiuiu, Honolulu nei.  Telepona Hel@833   17-1mk

 

HALEKUAI LAHUI KALAHIKI.

Helu 405, Alanui Moi, ma Waikiki aku o

            Alanui Nuuanu, ma ka aoao maukam ke keena jua o ka “Hawai; Holomua.”

Ma ia halejuai o na oiwi e loaa ai na anoi a me na paihi o na ano hou loa,

            Na Kalakoa,               Na Keokeo,

                  Na Makalena, Na Kananu,

                           Na Huluhulu,   Na Lihilihi.

Na Kanaa o na Kane, Wahine, me Keiki, a pela aku.

            Oluolu no ke kuai ana.  Aohe hewa ke kipa mai e ikemaka, a aohe no hoi he kuau kunuia no ka hoikeike ana i na mea kuai.

                                                M. PALAU, Luna Nui

@@

 

NO KE KUAI.

            He Hale o Elima Keena, hookahe makahiki o ka paa ana a me Elua Apana Aina ma Kalia, Waikiki, ma ka mahele aina o Bruce Waring & Co., e hooliloia aku no i ka mea e makemake mai ana.  Aia keia wahi ke pili kokoke la i kahi noho o E. S. Boyd.

            KUMUJUAI:  $1000; $500 ma ke knike a ma la Moraki ke kkoena no ek lu mokahiki ma ka 8 pa-keneta ukupanee.

            No na moa i koe, e ninau ia

                        BRUCE WARING & CO.

A i ole, ia F. J. Testa, ma ke keena o keia nupepa,      sept 7-mp

 

C. E. Willians me Keiki

Ed. A. Williams,   Luna Nui

Helu 611. Alanni Moi, ma Ewa ilio o ka

            Pa o Aigupita.

 

He maujmea kuai lako hale e na ano a pau loa.

 

            He mau mea  Hana Pahu Kupapau’a Hoepnopono Hoolewa.

 

            E hoolakoia no na Kaa Kupapau, na Kaa pio a me na Kaa ohana.

            Ina no e ninan ia lana, e loaa no na Pohaku Kia Hoomanao no na He Kupapu.

 

            O ka Ialoa kekaho hana kiki loa ia laua aia ia malalo o ka iawelawe ponoii ana a @ A. Williams, F. D. , he mea i puka po@o ma ka Kalala Kuia o ka Ia@oa Maikai ana iloke o Mei, 1894.

 

NA TELEPONA

Keena, heha 179 – Kauhale a me Kahea Pe.  Heh@ s@@