Ka Makaainana, Volume VI, Number 21, 23 November 1896 — Page 8

Page PDF (922.74 KB)

8 HONOLULU, OAHU, POAKAHI, NOVEMABA, 23, 1896.

Na Ulia o ka Manawa.

                    Mahope iho o ka hora 5 o ke ahiahi Poalima nei i loohia ai kekahi keikikane uuku o elima makahiki a W. Lasena, mamuli o kona pinana ana aku e kau ma ka aoao aku o kekahi o na kaa hali ukana nunui o kona makuakane. Ua loaa keia ulia ma ka halekaa, a e hooheleia ana hoi na lio o keia kaa me ka huki i kekahi kaa okoa mahope mai no hope o ka pa. I ke keiki i pinana aku ai ma ka aoao, e like no me ka mea maa mau, ua pakika iho la oia a haule ana malalo me ko ke kahu kaa ike ole iho a a'e aku la kekahi o na huila hope maluna aku o kona opu. I ka ikeia ana, ua kaohi koke ia na lio, hapaiia ae ka mea i eha a hoihoiia no kauhale a kauoha koke ia o Kauka Maina. Ua hopohopoia ke keiki ia po a ao, a i keia wa ua loaa he wahi manaolana iki no kona palekana. He 2,500 paona paha ke kauoha o kela kaa.
                    I kalii wa hoi o ka auwina la Poaono nei, ia Misasa W.H. Huga a me na keiki e holoholo kaa ana ma alanui Beritania, ma kahi kokoke i ka pa o T.G. Taramu, ua holo pukalaki mai kekahi keiki Pukiki maluna o kona lio mai waho mai o Kulaokahua a hookui ana me kela kaa. Ua make kona lio i ke ku ana i ke kolo o ke kaa, a haule oia a hala malalo o ka lio o ke kaa, a o ia kahi ona i hehihehiia iho ai a loaa na eha kukonukonu. E ole oia e huki okoa ia mai, palekana ai. Ua laweia ae oia no ka Halemai Moiwahine a ke waiho nei me ke ano oluolu mai kona mau palapu mai.
                    Oiai ka mokumahu Likelike e kau ana iluna o ke alahukimoku, o ka hukiia ana i ke awakea Poaono nei no kona hoomaemae hou ia, a i kahi manawa hoi o ka auwina la Poaono nei, mamuli hoi o kekahi haawi ulia o ka manawa i hoakaka pono ole ia mai ia makou, ua haule iho la kekahi luina ona mai luna mai a halawai me na ehaeha kukonukonu loa I ka hoomaopopo pono ia ana iho o na palapu, ua ikeia ua haki pu kekahi lima maluna aku o ke ami o ka lima, pela no hoi me kekahi wawae malalo aku o ke kuli ma ka aoao like no me ka lima, a he puka mahope o ke poo Ua hapaiia ae oia me kona hoomaopopo ole ae a me ke kunewanewa, a i kona pohala ana ae, ua hookauia aku oia ma kekahi kaa a hoounaia no ka Halemai Moiwahine. Ke waiho nei oia me ke ano oluolu malalo o na palapu i loaa iaia.

-

                    Ua loaa mai nei i ka Bihopa o Honolulu he kii hoomanao no ka Akibihopa o Kanatebure i make mai nei a eia ma ko makou keena no kekahi mau la. E loaa no ia ano kii no 35 keneta kuike, ke waihoia mai na kauoha me makou.

Awaiauluia a Lilo i Hookahi,
LANZ - WIDEMANN.

                    E like no me ka makou hoike akuwai, pela no i hookoia ai ka mare ana o Wm. Lanz, o ka halekuai o F.A. Sefa Ma, ia Misi Geferude Wilimana, ma ka home o ka luaui o ka wahine iwaho o Punahou, i ka hora 2:30 o ka auwina la Poakolu nei. Ua hoohiwihiwaia ke keena hookipa a paihi me na lau uliuli a me na pua, kahi o ke anaina mare i hookoia ai e ka Rev. Makua Leolono Me ke omaimai no o ka luaui, ua paakiki no oia e ike i ko laua mareia ana, a nana no hoi i haawi aku i ka lima o ke kaikamahine i ke kane. He aha ike ka i haawiia mahope iho. Ilaila ae ka puali puhiohe Aupuni kahi i hoolaulea ai, a iwaena o na poe koikoi i hiki aku, ua ikeia aku ke Aliiaimoku, Peresidena Kole, na luna kiekie a me na kanikela o na aina e, a me na poe hanohano e ae Lehulehu na makana nui o ka waiwai i haawiia ae ia laua e na poe lehulehu.
                    Ia ahiahi iho, na ka mahele himeni o ka Puali Puhiohe Lahui i hoolaulea ae ke anaina me na leo mele o na pila a me na himeni pu no hoi. Aia laua iwaho o Waikiki, ma kahi no o ka luani, e hoohala nei i na la makamua o ka noho kane a wahine ana o laua.

SMITH - KEKA.

                    Ahiahi Poaono nei, imua o ka Rev. H H Paleka ma ka luakini o Kawaiahao, i uoia ae ai o W. F. Samita, he haole e hana nei ma ka hale hana hau uwila, ia Misi Luisa Keka, kaikamahine a ko makou hoa'loha Peter Whitmarsh, imua o kekahi poe pili kakaikahi me ka ike ole o kekahi mea o ko ka wahine aoao Pau ka mare ana, ua hoi nui ae a uka o Leleo, ma kahi noho o Misi Ane Akana, a ilaila kahi o ka malamaia ana o kekahi papaaina ia po.

-
Hoao e Oki me ke Koi.

                    No ka nui loa o ka ona o Keola Makeelani i kakahiaka o nehinei (oia kekahi o na hookele kaa papa o ka Hui Pake, he he mea paoa nae hoi ma ke ala), ua ulu ae la he hakaka mawaena ona me kekahi Pukiki, a no ka hiki ole ke hoeha i ke Pukiki, ua kii okoa i koi. Ua laweia ae oia i ka Halewai, a i lawa no a hiki a hoihoiia ilalo, ua loaa oia i ka ma'i kuhewa. Kauohaia ke kauka a hiki ae, ua pohala iki ae oia, a pohala loa ae hoi i na lawelawe ana iho a ke kauka. Ua hoounaia aku oia no ka Halemai Moiwahine, a ke oluolu kupono, e ku ae ana oia imua o ka Aha Apana i kakahiaka o ka la apopo, oiai, ua hoopaneeia na hihia a pau a kakahiakao ka la apopo.

-

                    He paikau hookahakaha ko keia po.

Na Mokumahu Au Moana.

                    Ahiahi Poakahi i hala, hoa 8, i ku mai ai ka mokumahu Kulanakauhale o Pekina mai Honakona a me Ikohama. Iwaho no kahi i ku ai a hora 7 o kahi kakahiaka ae i pili mai ai i ka uwapo Pakipika. Ua lawe mai oia he 11 Kepani a he 390 Pake eemoku no keia awa a me 907 tona ukana. Poeleele iho o ia Poalua, mahope o ka hora 7 i holo loa aku ai oia no Kapalakiko.
                    Kakahiaka Poalua ae no hoi ka mokumahu Auseteralia ulolohi iloko o 6 la me 21 hora holo, me ka huina nui o 153 ohua. Auwina la Poaono nei i pelukua aku ai.
                    Waenakonu ae hoi o ka po Poakolu, ku mai ana ka mokumahu Miowerea, awakea ae no o kahi kakahiaka ae, holo loa ana no ka Hema. A hora 7 hoi o kakahiaka Poaha i hookomo mai ai ka mokumahu Monowai, iloko o 7 la mai Kapalakiko. Hora 2 o ia auwina la no i holo loa aku ai no ka Hema.
                    Mahope iho nei hoi o ke ko ana o na poe Kepani haumana imua o ka Aha Kiekie, ua holo aku ka mokumahu Toio Maru i ka auwina la Poaono nei no kona wahi i holo mai ai. E huli hoi hou mai ana no oia me na eemoku Kepani hou.

-

                    Ke hele noi dala nei he mau komite o ka Ahahui Kalaiaina no na kokua e hoomanao pono ai i ka La Kuokoa ae.
                    A Poakolu iho e ku hou mai ai ka mokumahu Kinau mai kona mau awa o Hawaii me Maui, i loaa ai paha hoi he manawa e hoomaikai aku ai o na ona i pomaikai i ke Akua. Ke hiki mai, e kau aku ana oia iluna o ke alahukimoku, a na ka mokumahu Kalaudine aku ana e pani kona wahi no kekahi mau pule.
                    O keia Poakahi ae ka la hoano o Sana Anaru, ke kanaka pake rona o ka luakini o Sana Anaru a o ka la hoi o ka Moi Kamehameha IV. i make ai. He anaina haipule ko ka po La Pule mamua iho maloko o ia luakini. Ke hiki hoi i ka la, e hoomanaoia ana e like me ka mau ma na luakini o Sana Anaru me Marieokamalu.
                    I kakahiaka Poaono nei, poino na Makai Kumau i na laeula o ke Komopani E, ma ka hookuku ki pololei nui ana makai o Iwilei, he 410 o na koa i ko na makai 404. Kani ka lakou la aka. No ka hoomano no kahi i ka holo mau ma kela kaa alehe ilio. Hookahi hoao ana i koe, i nei Poaono iho paha, i akaka ai ka oi o ia mau puali.
                    Ma ka mokumahu Miowera mai o ke aumoe Poakolu iho la i huli hoi mai ai ka Rev. V.H. Kiticata mai kana huakai hoomaha aku nei o eono malama i kona aina oiwi. A ma ka Auseteralia hoi o ka Poaono nei i huli hoi aku ai ka Rev. J.P. Litona, i noho pani kuikawa iho nei no ka inoa mua, no kona home oiwi ma Misouri, Amerika Huipuia.

KELA A ME KEIA.
-

                    E kulaia ana ke Aupuni i ka la 28 iho.
                    Aohe i noho ka Aha Apana i keia kakahiaka.
                    Ua koe ka makou hoike no na hana o ka la 16 nei a keia helu ae.
                    O ka Poaono iho ka la koho Peresidena no ka Ahahui Aloha Aina, ke akoakoa nui mai na elele.
                    Apopo ko ka mokumahu Warimu la e ku mai ai mai ka Hema no ka holo loa aku no ka Akau.
                    Ua panee mai ka holo e ka Papa Ola no Molokai a ke ahiahi Poaono nei, maluna o ka mokumahu Iwalani, a i ka hora 9:30 paha o ka po nei i huli hoi mai ai.
                    Eia i Honolulu nei o Misita Bila Rikada (W.H. Rickard) o Honokaa, Hamakua, Hawaii, a ua kipa ike mai i o makou nei. E liuliu iho ana ka kona mau la maanei a huli hoi aku.
                    Ua hala aku ma ke Kinau o ka Poalima nei o J.A. Vitoa me kana kaa poniuniu a me kana paha olelo kupua no Hilo. O kona ohana kekahi i ukali pu aku nei.
                    A kaia ana no nae hoi i ka waha piha ekaeka i holoi ole ia o ko ka waoakua ohakulai. Ua loheia mai i keia la ka e oili ae ai. Heaha iho la hoi nei? I ka awiwi no kahi e haakei ae.
                    Elua mau haole Italia i hoea mai ma ka mokumahu Auseteralia me elua mau bea hoikeike, a eia ke kaahele nei. Aia ma ke kahua o ka mere go rauna, ma Kawali, e hoopihapiha mau nei.
                    I keia Poaono iho e uniki ai ka pa hulahula e noho kumu ia nei e J K Kanepuu mahope iho o Kawa, a ua noa hoi i na mea a pau ka hele ana ae e nana. E hoomaka ana i ka hora 5 a oi o ia ahiahi.
                    Alua ka Poaono aohe iki wahi pihipihi iho o ko ka ohakulai o ka waoakua i kulakula lilo loa poe luina. He keu no ka hoi a ka apiki, eia nae, pela mai no ka lono i puhi hoaniani ia mai e ke aheahe malie.
                    Ma ka hookuku kinipopo wawae o ka auwina la Poaono nei mawaena o na hui Punahou me Regimana Ekahi, ua lilo ke eo i ka inoa mua. E hoomauia ana keia ano lealea ma nei mua aku i na auwina la Poaono.
                    Ua hoikeia mai ia makou ua ikeia kahi mu ai buke o ka waoakua loa aku nei e noke ana i ka liki i ka Poaono nei iloko o kekahi keena loio, e ake ana e loaa ona wahie nana, a e hoomaikeike aku ana paha hoi i ka nani oi kelakela o ka maunu okaoka o kela wahi ohakulai hokai wale. He maia ka hoi ka mea i loaa mai.
                    Ua hoonoho aku nei ka Ilamuku ia R.W. T. Puvisa, mea malama buke a Keoki Wilikoki, i Makai Nui no Kauai. Pololei hou no noi wanaha a ke Kuokoa namu. Aka, ua waiho koke mai no. Ua onouia aku ia kulana ia Lunakanawai Apana F.W. Kaaka o Wailuku, a o Loio Laila A Kike, keiki a Kale Kike, ke lilo aku ana i Lunakanawai Apana no Wailuku.