Ka Makaainana, Volume VI, Number 21, 23 November 1896 — "HAEHAE KA MANU!" [ARTICLE]

"HAEHAE KA MANU!"

Elike no ka hoi me ko Keoni Poka boaa ana mai i o kakou nei me ka ike mua ole ia nn nc?i kana huakai, ptla uo ka lioi eia i huli hoi aku nei me ka haawi ole iho i aloha ia hope i\ei. He keu no hoi a ka niakoua. 0 ka hua nae paha hoi keia o ka hoka ana iho nei o kana huakai noi hooloihi pono kaokoa uweaolelo moaua no ka pomaikai o Polena ano koaa iho uo hoi kahi ma ke auo loio Pela 10 no ka hoi paha. .-i ■ * Poakahi i hala i hoouna paU pala aku ai ke Kuhiua o ko ua Aina Bno ka ia Loio Poka, e hoole Bku aua oia uia ko ke Aupuni aoao i kela mea aua 1 kii mai nei no Polena. Ua 1 ea» keia ole!o hooholo uaahope iho nei oka haha ana ae a kue loa ai na poe kalepa alakai o kakou nei, e like me ua hoakaka uia ka heln i hala. Ma ko Polena aoao paha hoi» u» hilinai oia e loaa wale aku aaa ao iaia i wa uia ke noi | wale ana mai no, e like la pj»ha | hoi me ka ioaa wale aua iaia uia I mua mai ke kau Ahaolelo kui- | kawa. Aohe uo he Wini aku a | koe mau 0. ko nei *ku kana i I makeai&ke ai, aoh uae aaa ! mea haawi I Ke waiho uei ma ko ua o Polo , n * he |20,000 aia ua boaa : Aupuui iloko q kn W<aboa* 4 - f kt? uU uei ka ukupaueo* tia , hiki ole ia uiau dua v k* Uwe , wale ia ae us> e ka He , dala ia ana i waiUo &i uiahope iho o ka louh wali aua «ku o ka pouo uwe*oMo k*okoa aaa

i humuia niai nti ia L/iu Pok.i j e noi" e liooloihi hoa \ ka i manawa, no n&e raa kona ' in«*»a poaoi, a no kona pi loa, ua ■ waiho hoahu oia nia ke aao e malamaia aonn m&loko o ka Waihoaa. A nolaila no hoi, aohe oielo ana i koe, ua hala ee ' 'a puu a o keU ahua aku-hoi a, o ia . ka ninau hoohuiaīun «a Ahahui Hoohuiaiaa i -hoo.moewaa loa ai. Mai oi loa aku ka pono iua i eueu ae ie hui oiai o Kuhioa Poka i o kakou iho ueK i ike lea ai hoi paha i ke eno o oa poe oua hui la, oia hoi,be kakaikahiloa na poe o ka lahui (o oa luna oihana Aupnn) no ka.-ha-pn-nui) i makemake io ia kumuhana polopolona.| Ua heo aku nei hoi o Kuhina Poka, aohe waiwai o ke karnfii!io hou ana ae no ka raea pili no kpk<ihi Lialawai umkaaina-na, i hiki ai hoi i na oiwi ke hoike akea aku iuoua ona aole lo» he fcanaka makee lahni iwaeaa o lakou i inakemake iki e haawi pio aku i ke kulana'kuokoa o ko lakou aina. Ae hoi, he alu keia 1 hala aku la Eia nae hoi lakou nei ma 3e ke eueu nei e hapai hou ae i na manao hpoiknikn īiO ki niuau hoohuiaina, a ke hoomaka nei hoi o Wile Kakela « kakau palapala ma ka ohua palemo alaula no ia mVa. v E noke uui «mle mo paha, aohe no e nvaliuin uku an i e na oiwi. He iono ka i. law'na mai i o makou nei ina &a e-hoahi hor ; io Ja aeanaka Ahahui Hoohuiama, he mea pono hni i to kakou mau ahahui kalaiama nni elua ke makaala. Ke īkaika kakou iloko o ka lokaiii, malia o ku ae no # he ahahu; kue hOohui?ir»a mai wa ena ae o na haole e noho aloha pu nei m® knkou. ° Inā r peb:, es, 0 ko kakou wa neia nō ka hana a me ka huki like. Ke -ike a ke Loomaopopo n c i nae hoi uiakou i ka hawawa o ka hookele'a atia e» ko kakou mau ahahui kalaiaina :ne ka waihona noie, a ke makemake e hapai aē s 1 kahi han», o ka "makilo hele I no ka raea e losa ai He pa na pepeiao ia ano hana, a ho ka hele no uae paha hoi kahi iwa- j ena o na haole kue m;»! ia kakeu. j Hilahila ol@ no hoi kafc«u la! | Aohe mea inki ke hauaie k« J uele ine ke dala, aka, ke lako, , aohe ui a makilo aua,o ka hapai aa uo a hoohana aku Nawai oiai auanei ka kakou, eift mau ahahui ke ku nei me ka - nele a me ka hune maopopo loa. \ 0 ke kumu m.-i no hoi paha o h, aoke kuponooie o ke? lakaiiaaua. j Ua kmokae no hoi eia ka ko

kakou poo haoie ake hoohuiaina ! ke iaaiiiio nei e hoouna hpn &ku i ,£' )CQ isina o eiiina lala i Wasinetor>a } ffia nei mua koke iho, no ke noi aku ia Makmile e hoohui mai ia Hawaii nei. ka o ia poe, he mau oiwi ana t ka kekahi. Owai ana 3a auanei? lua e oiaio ana uei lono, ke hoike nei no ko kako'u hemaheuia mamuli o ka nele o ko kakou iiiau ahahui kalaiaiaa uui elua Aphe e like me kela aoao, ua nui w ke kumu mai o na hewa a pan." Lna i mii ii kakou, alaila, aohe olelo ana, hookabi ka hoouaa like ana aku i komisina kue hoohuiaina, Ke noonoo a hoomaopopo iho kokou, ina mai ka hoalaia ana o ua ahaliui a elua a i lulu na hoa wa ,ka pakahi o ka malama, ina me neia ul uui ke dala no na hana a pau. E kala kahiko loa no Ka Makaainana nei i hoakaka a i hoeueu ai ia manao houluulu wnhona haaa', a i keia wa hoi ua ;xairaino a ua kakou. ' Malia nae paha h<-i ua hiliuaiia ko kakou ik»ika iloko o ko kakou ilihune. Ia- pela io, he hilinai kuhihewa aaa ia. Aia ko kakou ooiea iloko o ke kue ole a me ke kupaa mau iloko o ka lokahi o ka manao, a me ka nui hoi o.ke dala li'.uhope akū e onou ai i ka'.hanu imua, hele okoa loa kakou a loaa he hoopapa pu ana eoe.lakoa Eei m« ae.~ No ka ohua pnleeno alaula ka makemake no ka hoouuaia »ku . ona komisiua i Wfsinetooa./ Ua awiwi loa paha hoi keia makemake, aohe o Makiuile i hoi & noho ma ka Hale Krokeo. paipai nei hoi ka ohua | palemo liula i ko kb Aoao Uniona Aaserika hoeueu ae no ka ninau t hoohuiaiua, oiai, o ka pt>uh )ua j hoi ia o keia Aupuni e ku nei. A ke paipai nei hoi ka ohna palemo alauU no ka hoaU hou ia aē o'ka Ah&hni Iloahaiāina i moe a oiake loaV Ue H!o keia i mea no ia' mau ohua e kue loa ai kahi fkobi. Aia mai no ia ia lakou, aohe a kakeu hana akn. Ua loaa mai uei h*>i i 'ka ohua palemo alaula h* knkoo mai ia W. N. Limaikaika uo k« hoo hiuaiua. A pehea ><oa la e loaa ai keiu uaoeuhaue paUuulelo o iakou ke ole o kalahui 'pu kahi J malakou, Kokua *ku uei hoi'; o Wile Kakela, oia ka pane kue J aku ia Paulo no ko j Paulo hoike ana soV loa ia mea j e hiki ke īooa. 0 kn"makou hoi 4 j e pono o Wile e huli aku J ' i koua m<LU pokii n\ \ ka aina e, i a hookahi k* noho !ike ana I nku ilailn,. He huakai malu mai nei ka

ka £uhi»a Poka o ka hnlo uja liuii n#i i Hawiiii uei, ma ka aoao o ka uiaau .hpobuiai.ua, waoi a ka hoike a kekahi uupepa Pelekaae alakai o Ok&toba 21, ae n«i aku ana ka o PtresideDa Kslivilaua i ka Ahaoielo iloko o lannari ae 110 ia mea. A ia wa like do ka hoi oia e noi pu aku iri nokaikeia aW o Kuba. E hoolilo ann ka oia i na malama hope loa o kona k-*u noho poo «lakiu ana oae na loina hoohikilele lehulehu loa. Ua aele loa keia lono ae la me k&u wahi lihi iki o ka oiaio, uo ka mea, ua hoomaopopoia iho nei aole loa o ka ninau hoohuika KuhinajPoka kumuhana o ka hoio a imi ana oiai nei, aka, o ka pouo nweaolelo moana kaokoa no P®lena ma kona ano lole. A neie iho nei no, hoi koke aVd nei. He mea ole kona kulana Kuhina Nui mamua, aofe oia ka mea e loaa koke ai o ka hoohuiaina. Owai la oia i ko m&- ' kou mnnao. Weiowelo ka hoi ka huelo eLala' ulaula o Pi Keoni i hoi mai uei, ku ke ahua a hana ka haawe. Ano, ua hoi mai nei oia, a aole ka e hoi &na ilalo o Kualoa e kanu kapiki ni. E hoomau aku ! anti no oia oih'aua hoo hulihuli a me ka piepiele hoopukapuka da!a ma Eono iolu nei. O welowelo paiia ia la o ka mea ulaula, iaia i iho mai tna ke alapii o ka Auseterrtlia me kekahi paiki-!i-!nrikue rna kona linia, he eleiu, a i ole io, he papai k.e.kau «na | kahi ep¥e*pā 0 noua kuk«. Aolo, j he aku la, he raea heik* \ ike ka na ko Amerika Huipuia i l ko lakou kakoo i ke gula. Ēia ] i nae, ua pili pono no i kona ' «maunn ekaekn, he papai ka i'« e hoi ai," a akaka loa 110 hoi ktt ' hokai o ua lawaia paoa." Pololei Kjl Makaainana. Knpaianaha no hoi paha ke a*ka Peres:dena e hoo~ kaawaie ana i ka Poaha iho i !a - « * e hot>malkai «ku ai i k« Akun. A wahi ana raa ka hooaiaka hns: " Ke kahea mai nei ka makahiki 1 maluhia a holomoa e alauaia 1 ae na hoom'aikai ana i ka Mea | Mana Nana e hoomaln nti i na I lah\i}kanak& % " Ua pono ia, Aka # | ua <v!elo hou »»o oie, M oa hoohua j t*iei n* wa waikKi he aui 1 "na \ oihana kuloko," I ke ,m<nksU wale la uo keia* | eu 11 ao,.uuauili .> keia j poaiāiki\i a m» um po«uaikgi e a<» | 1 kiki ©le ke heima a*?, i ia iho uialuun o kakou/' e ike ai 'hoi k«k<*u i knUi o ka apiki a me k# kopaiaukha 0 keia auo hoomaikai hoo|>ftlaimftk» 0 n* po?

wale uo anei i ' hoopomaikai a i hoowai waiia ka i kupon© e hQ>~>maikai fiku, a pehea k& hoi poe eae e noho .aa4.ilo.ko. o ka hune .a me ka pppiiikia ? No inakou iho hoi, 11 a kupono ka hoomaikai ana aku i ke Akua mei aa poe a p&u loa, aole hoi ..mai. kahi hakina wale aku uo e hele hoopalaimaka ai raa īia lūekini 110 na pomaikai i loaa aiii nani ia lakou. : Eia ae qo ke Aliiaimoku, ua kapouo oia e hoomaikai aku n.o kona palekaua īo& ana. mai ua hookauhjhi wale ia aku no 0 ka hewa maluna ona mamua ae 0 lakou «ei ma ae. He mea oiaio loa, o ka makou koho ia, ua 01 aku kona-eluolu a ine kā maha ma ka naau inamua ae oko na pee i pakaha ai iaia, i kona hanohano a i kona pono a me ko kona lahui. Na ke au oka ma« nawa ia e hoike mai.