Ka Makaainana, Volume VII, Number 1, 4 January 1897 — Page 6

Page PDF (903.91 KB)

This text was transcribed by:  Amanda Glimane
This work is dedicated to:  To my family: Aaron, Amanda, Makana & Kawika Glimane

Ka Makaainana.

HONOLULU, OAHU, POAKAHI, IANUARI 4, 1897.

 

IOSEPINE

KA EMEPERESE PUUWAI OLU O FARANI.  MOKUNA VII.

IOSEPINE MA MALAMAISONA.

 

            [Mai ka  Helu 26, Buke VI.] 

            No ko Iosepine mehameha ua kaueha aku oia e hookuuia mai kana kaikamahine, Hotenese, mai ke kula mai, nona na makahiki i hiki aku i ka umikumama lima i keia manawa.  (Oiai, e laukauaka mau ana no ko Iosepine alo me na haiawahine a me na hoa’loha he nui, aole paha keia he mehameha kanaka ole, aka, he mehameha pilikana, a nolaila no paha oia i kauoha ai i kana kaikamahine.) E kali mau an a o Iosepine o ka loaa o na wa kupono e hiki ai ke pae aku ma Aigupita, alaila, hoouaaia kekahi moku e lawe iaia a hoolele aku ma na kapa o ka muliwai Nile.  Iloko o kona manawa e kali ana no kona holo aku mahope o kana kane, ua hooikaka oia i ka hoonaauao ana i kana kaikamahine.  Ua ike oia i ka hemahema o ke aoia ana o kana kaikamahine ma ke kula, @olaila oia e hooikaika nei i ke ao hou ana iaia.  Ma ka Iosepine leta i ke kumu, ua nuku aku oia no ka pololei ole o kana ao ana i kana kaikamahine hoahanau, ka mea ana i hoihoi hou aku ai e hoonaauao hou ia.

            Maloko o ia leta ua olelo aku oia i ke kumu, me ka i ana: “He akahai ke kaikamahine, aka, he hilahila wale; he makaukau, aka, he hookiekie; he paauao, aole nae he akahele o ka noonoo.  Ua lilo ke kaulana o kona mau makuakane i mea haaheo nana, a nolaila mai kona hookiekie ana.  Ke makemake nei au ia oe e ao aku iaia e nan aku i kona mau hoa ma ke kulana like me kona, a e hoohaahaa iho i kona e like me ko lakou, no ka mea, ke manaopaa nei au, ua oi ae ka maikai o ka hapanui o kona mau hoa mamua o kona, a i emi walo iho no lakou no ke kaulana ole o ko lakou mau pilikana.”

            Aole loa i makemake iki Napaliona ia Iosepine e imi aku iaia i Aigupita, a ma kana mau leta a pau i ka wahine, e noi mau mai ana oia iaia e hoopauae i kona noonoo ana pela.  Aole nae i ae o Iosepine a hiki wale i ko Napoliana hoouna ana mai i ka mokukaua kialua Ponona e lawe aku ia Iosepine ma kela kapa o ke Kai Waenahonua.  Aole nae i kau o Iosepine maluna o keia moku mamali o ka loaa ana iaia o kekahi ulia.

            A oiai, he mea ehaeha no ka manao o kona mau hoa’lohakona loaa ana i keia ulia, aka, ma na haawina i ikeia mahope mai na hoomaopopoia he ulia laki ia nona.  Na ia mea i keakea mai i kona haule pio ana aku iloko o na lima o na enemi o kana kane.

            I kekahi kakahiaka, iaia maloko o kona keena e humuhumu ana, a e nanea ana no hoi me kona mau hoa’loha, ua hoohikileleia lakou a pau e ka leo kahea o kekahi o na le de o ke aloalii mai ka lanai mai, e hele aku e nana i kekahi ilio nani e holo ae ana ma ke alanui.  Ua holo koke mai nei o Iosepine me kona mau hoa iwaho a kuku nui iho nei ma ka lanai a ka le@e e ku ana, a ia wa koke no i hanee koke iho ai ka lanai a lakou e ku ana, a haule aku la lakou a pau iluna o ke alanui helewawae i kipapa pohaku ia.  A eiai, aohe ola i poin@, ua lehulehu nae o na le de i loaa i na eha kukonukonu.  No ka nui o ko Iosepine eha, ua nawaliwali loa oia, a ua like no hoi me ka bebe iluna ke alo kona hanaiia ana.  Ua hala he mau mahina mamua o ka hiki ana iaia ke puka iwaho o ka hale. 

            Mainuli o keia po ino i loaa ia Iosepine, ua pakele oia mai na poino i oi pakela ae i ko keia.

            I ka hoi hou ana aku o ka moku a Iosepine i manao ai maluna o laila oia e holo aku ai no ka halawai ana me kana kane, ua hopu pio ia oia e ke kahi mau moku Pelekane a lawe loa ia i Ladana.  Aole i pau.

           

Mau Kokua Koikoi.

 

            I ka hapa mua o ka pule Kari simaka i hala iho la, ua haawi manawalea ae o Misasa W.G. Iwini i ka huina nui o $11,000.  He $6,000 o keia huina ae la no kekahi moe kaokoa maloko o ka Halemai Moiwahine a e kapaia ana o ka Moe o Iwini.  O ke koena iho o $5,000 ua maheleheleia ae iwae na o na ahahui manawalea a hana kokua aloha like ole ma o kakou nei.  E mahaloia no keia mau kokua manawalea ana no ka pomaikai o ka lehulehu. 

            Ua hala aku nei kela maka hika me kaua mau hana, a pehea ana la keia makahiki o kakou, oiai, eia no kakou i na la mua o keia makahiki hou.

            E lawe nui i KA MAKAAINANA i keia makahiki, oiai, maloko o kona mau kolan@ loaa ai na mea hou o kela a oe keia, a i oi loa aku hoi no na mea e pili ana i ka huakai a Kalani, ma o ka hoike a kona kanaka. 

           

Kuai Hoolimalima Aina Aupuni

 

            Awakea Poakolu, ia 23 o Dekemaba i hala iho la uia ke alo iho o Aliiolani Hale, i malama ia ai he kuai kudala akea ana o i a hoolimalima o kekahi mau aina Aupuni ma ke kauoha a ka Agena o na Aina o ka Lehulehu.  O ka mea mua i lilo, o ia ka hoolimalima no 21 makahiki o kekahi apana aina o 435 eka ma Kamaee a me Wailua, Hilo, Hawaii.  Ua hoomakaia ke koho aua mai ka haawi mua a koho kiekie loa  o $1,000 o ka makahiki, e uku mua ia i kela a me keia eono malama, a ua lilo no i ka Hui Mahiko o Hakalau, ka mea no nana kela haawi.  Ua hookoe nae hoi ke Aupuni i ke kuleana kii a lawe mai i ka lep a pohaku paha no ka hana alanui ana.

            O ka lua iho, o ia ka aina o Kahei, ma Kohala, mai ke alanui Aupuni ma Hou oipo a holo iuka i ke alanui hou i manaoia mai Kohala a Waimea, nona hoi ka ili o 455 eka, oi aku a emi mai paha, no ka manawa hoolimalima o 5 makahiki mai Novemaba 13, 1897.  Mai ka $925 o ka makahiki, e uku mua ia i kela a me keia eono malama, ka hoomaka ana o ke koho ana, a o ai hoi, aohe mea i koho a oi ae, ua lilo no i ka mea nana i haawi kiekie, oia o Robert R. Hind.

            Pela iho no me ke kolu iho, o ia no ka mahele o keia aina o Kahei makai o ke alanui Aupuni, nona ka ilo o 86 e ia, oi akua a emi mai paha, a no ia mauawa hoolimalima like no.  He $100 ka haawi, a ua lilo no ia Robert R. Hind.

            O ka hope lua, o ia na loko opae a me na luawai ma Kawaipapa, Hana, Maui, makai o ke alanui Aupuni, no 15 makahiki hoolimalima.  Mai ka $25 mai ka hoomaka ana o ke koho a lilo no $90.50 ia J.H.S. Kaleo no ka makahiki hookahi, e uku mua ia i kela a me keia eono malama.  Opii keia mamuli o ka lehulehu loa o na poe i koho.  Ua hoike mai ka mea i lilo ai, i koho no oia a lilo iaia, no ka mea, ua minamina oia i kona luhi o ka hoopiha ana i kekahi o kela mau loko me na pua i’a.

 

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.

 

            Ua hookohu pono ia ka mea nona ka inoa malalo iho i Luuahooponopono no ka waiwai o Apela Kukamana o Pukoo, Molokai, i make.  Ke hoikeia aku nei ka lohe i na mea a pau he mau koi ka lakou ma ka moraki a palapalae ne i aha o hoike koke mai i ka mea nona ka inoa malalo iho i ei iloko o na mahina eono mai keia la aku, a i ole, e hoolei aku mahope o la manawa.  A o ka poe he mau aie ko lakou i ka mea i kake, e ho kaa koke mai i ka mea no i ka inoa malalo ma kona hale noho ua Pukoo, Molokai.  S.K. KUPUHEA, Lunahooponopono Waiwa o ka Waiwai o Apelea Kukamana i make.  Pukoo, Molokai, Dekemaba 1, 189@. Dek 14, 189@.

 

OLELO HOOLAHA WAI.

 

            I kulike ai me ka Pauku 1 o ka Mokuna XXVI o na Kanawai o 1896:

            O na poe a pau e paa ana i na pono wai, a o na poe hoi e uku ana no na kuleana wai, ke hoolahaia aku nei ma keia, o na uku wai no ka manawa w pau ana i Iune 30,1897, e hookaaia no ma ke Keena o ka Oihana Wai o Honolulu, ma ka la 1 o Ianuari, 1897.

            O na uku wai a pau i hookaa ole ia a hala na la he umikumamalima mahope iho o ka wa no ka hookaa ana, e uku kaulele ia no he 10 keneta. 

            E hookaaia no na uku wai ma ke Keena o ka Oihana Wai ma Kapuaiwa Hale.  ANDREW BROWN, Luna Nui o ka Oihana Wai o Honolulu.  Honolulu, HI, Dekemaba 17, 1896.  Dek 21-3 mnw.

 

Robert Napunako Boyd (ITALIA)

            He Ana-aina a he kokua no hoi ma ka hooponopono ana i na waiwai paa, huli ana paha i na Buke o ke Aupuni, a pela aku.  Keena Hana:  Mauka iho o ka Hale Leta, maluna ae o ka haleaina Pake, Alanui Betela.  Apl 13-mp.

 

C.B. DWIGHT

            Mea Hana Pohaku Kaekae Alanui, na He Kupapau a me na Kia Hoomanao Mabala.  E loaa no oia ma kona wahi noho ma Koiuiu, Honolulu nei.  Telepona Helu 833.  17-lmk

 

NO KE KUAI.

 

            He hale o Elima Keena, hookahi ma kahiki o ka paa ana, a me Elua Apana Aina ma Kalia, Waikiki, ma ka mahele aina o Bruce Waring & Co., e hooliloia aku no i ka mea e makmake mai ana.  Aia keia wahi ke pilo kokoke la i kahi noho o E.S. Boyd.

            KUKUKUAI: --$1,000; $500 ma ke kuke, a ma ka 8 pa-keneta ukupanee.  No na mea i koe, e ninau ia BRUCE WARING & CO., a i ole, ia F.J. TESTA, ma ke keena o keia nupepa.  Sept 7-mp.

 

MORIKAWA, Ka Oi ma Kana Hana.

 

            Ua nee ae nei kona hale hana mai Alanui Betela a i ka Halelio o Akana, Alanui Konia, mauka o Alanui Hotele.

            Amara a mea Hana Kaa me ia Kapili Kapuai Hao Lio

            Oluolu loa ka uku o ka hana, i hiki ole i na poe e ae ke lihi launa aku.  Jun 8 –3ml.

 

C.E. Williams me Keiki

 

            Ed A. Williams, Luna Nui.  Helu 611, Alanui Moi, ma Ewa iho o ka Pa o Aigupita.

            He mau mea kuai lako o na ano a pau loa.

            He mau mea Hana Pahu Kupapau o Hooponopono hoolewa.

            E hoelakoia no na Kaa Kupapau, na Kaapio a me na Kaa-ohana.

            Ina no e ninau ia laua, e loaa no na Pohaku Kia Hoomanao no na He Kupapau.

 

            O ka Ialoa kekahi hana hiki loa ia laue, ai ia malalo o ka lawelawe ponoi ana a E.A. Williams, F.D., he mea i puka pono mai ea Kalaka Kula o ka Ialoa Maikai ana loko o Mei, 1894.

            NA TELEPONA

            Keena, Helu 1@9-Keauhale a me Kahea Po, Helu 8@@.  @@@ @@@