Ka Makaainana, Volume VII, Number 2, 11 January 1897 — Page 3

Page PDF (925.89 KB)

This text was transcribed by:  Kate Motoyama
This work is dedicated to:  the very dear jadoo motoyama I

Ka Makaainana.

HONOLULU, OAHU, POAKAHI, IANUARI 11, 1897    3

 

OULI PAHAOHAO.

--

Hoike ka Po i ke Kamahao a

Ahuwale hoi i ke Ao.

 

            I ka wanaao La Pule, o ia hoi ka la 30 o Augate, 1896, ua loaa iho la ia'u kekahi hihio, ma ke ano e makemake ana wau e aia.  Eia nae, aohe e hiki, ano lulumi hou iho la no e hiamoe.  Ia manawa, loaa iho nei ua wahi hihio nei ia'u, a o ia iho keia malalo:

            He ekolu ko makou nui iloko o ko makou wahi pupupu hale, ia manawa ike aku nei makou i kekahi rumi ma kahi aoao o ko makou wahi hale, a o mama ko loko o ua rumi nei, e hoomakaukau ana i wahi e hana ai i kekahi papa ahaaina a me kekahi papa ahaaina a me kekahi wahi e haipule ai no ka la nui ke hiki mai.  Ia manawa puka aku nei ko'u uhane mawaho o ka lanai; a ia wa ike aku nei wau ia Halealii makai pono o ko makou wahi hale, ua hele a uluwehiwehi me na lau nahelehele like ole o kela a me keia ano pua like ole; ia manawa ike pu aku nei au i na moe kalunu o na 'lii mawaho o ka lanai o ua halealii nei, ia wa i puka mai ai kekahi o makou a ku iho nei me a'u, a ia wa i ninau aku iho nei me a'u, a ia wa i ninau aku ai ko'u wahi uhane: "Ano e ka hoi ka mea nana i hana kela mea." Ia wa i pane mai ai ko'u wahi kokoolua: "Heaha hoi ka mea i ano e ai o ia mea, ka i no hoi o ia lau nahelehele, ua like no hoi ia me ka have Hawaii, a o ka mea no hoi ia e hauoli ai oukou e ka lahuikanaka."

            Ia wa i pane hou aku ai ko'u wahi uhane.  "He kanaka no ka paha ko ka poeleele e hana nei i na lau nahelehele i ka halealii me ko kakou wahi hale nei."  Ia wa i pane hou mai ai ko'u wahi kokoolua: "Pupuleia paha oe e walaau nei."  Ia wa i pane hou aku ai ko'u uhane: "Ka,, no ke aho e no paha kahi o keia mea a'u e ike nei."  Ia wa i pane hou mai ai ko'u kokoolua: "Hulia paha kaua mauka la," a ia wa huli like aku noi maua, ike aku nei maua i kanaka e hoomakaukau ana i wahi e hana ai i kekahi papa ahaaina, a me kekahi wahi e haipule ai no ka ia nui, ke hiki mai, koe nae keia, aole i maopopo ia'u ke ano o ua la nui nei, a puiwa ae la wau.

            MRS. LULUMOE JOHNSON.

Na Wehewehe a ke Kilokilo.

            O ka ike ana "i ka makuahine e hoomakaukau ana i wahi no kekahi papaaina a me kahi e haipule ai," he hoike ka ike ana i ka makuahine no kekahi wahi pomaikai iki.  O ka ike ana i ka hoomakaukau wale no me ka maopopo pono ole o ke kino o ka papaaina, he hoike ia no ka pihoihoi; he malihini hiki mai paha, a he kouoia paha e hele aku no kahi mea i makemakeia, a i ole, he mau noi no na hana kokua aku no kahi ahaaina paha.  Aka, ua hui pu no nae ka hana hoomakaukau papaaina me ka hana hoomakaukau wahi haipule, a ua awiliwili pu ia mau mea elua, nolaila ua like ia me ka holopono ole o na hana.  A in a ua awiliwili pu ia mau mea elua nolaila, ua like ia me ka holopono ole o na hana.  A in a ua ike pono maoli ia aku hoi kahi e haipule ai, he hoike ia no ka oluolu o ka manao, aole nae i hoike pono loa mai ka moe me ka moakaka, he ano huikau ia me ka pono ole.

            A in a ma na rumi e nana aku ai malia paha he lehulehu wale na mea e mokaki ana iloko o ka rumi, e laa ka wahie a mea e ae paha, he hoike ia uo ka eha a ma'i paha, a i ole, he hana hooluhi.

            A in a ma ka pupupuhale ka nana ana, he hoike ia no ka hana oolea me ka ehaeha.

            O ka ike ana "i ka Halealii i ka uluwehiwehi i na lau nahele me na pua like ole o kela ano keia ano," he hoike ia no kekahi hana maalea, aia no he uluwehiwehi no kekahi mau mea pono ole e makalapua mai ana; a in a e loli ae keia halealii i ke kulana o ka halepaahao, o ka ikeia ana aku no ia o na hana maalea iloko o ka poino; a i mahu pu iho hoi he maalahi ka hoi ia.

            O ka ike ana "i na moe kalaunu o na 'lii e waiho mai ana mawaho o ka lanai o ka halealii." he hoike ia no ka pomaikai a me ka noho ana ulakolako o ke kuonoono.  Aka, in a ua aui ae ka hoike o na moe kalaunu ma kekahi ano okoa ae, alaila, e huliia kona ano okoa ae ma ka inoa (moe) penei:  Moe, aole ia he ala iluna, he hina ana ia no ke kino ilalo a waiho pololei a pupuu paha.  Moe, he pili ana ia no na maka me ke kaakaa ole ae, he hoomaha ana i ka hana a na maka me ka hana a ke kino, O keia mau hoike ae la, ua pili no ia i ka hiona o poino a me make.  Nolaila, o ka nani o na moe kalaunu i ikeia aku no na 'lii, he poino ia maloko o ka Halealii i lilo ae i ke kulana halepaahao, a kau i ka moe ahamaka, in a paha ua pili ae ia i na makaainana o ke Alii.

            O ka ike ana "i na kanaka e hoomakaukau ana i paa ahaaina a me kahi e haipule ai," he hoike ia no ka pihoihoi o na kanaka, no kekahi la i maopopo ole e hoea mai ana, a he poino paha; no ka mea, ua awiliwiliia na hana elua, o ka hoomakaukau i ka papa ahaaina, ma ko ke kino iho ia, a o ka hana haipule hoi ma ko ka uhane ia.  Nolaila, ua hoike mai ka hoomakaukau ahaaina i na hauoli o ke kino, me ka lealea a me ka poino; a o ka hoomakaukau haipule ana hoi, ua hoike mai ia i ke noi a me ka mihi me ka mihi me ka ehaeha.  Heaha la auanei ka hana ehaeha e hoea mai ana?

            O ka olelo he "have Hawaii na launahele a me na pua," he hoike ia no na olelo hoopeepee a hoea mai ana.

            A o ka olelo e i ana "o ka mea no hoi ia e hauoli ai oukou e ka lahuikanaka," he olelo hoonalonalo no keia, me he mea la, e i mai ana, e ka mea ia o oukou e mumule ai no ka hopena o ka oukou mau hana.

            O keia ka hopena o na wahahee a ke Kilokilo; auwe! hewa ae la ka hoi ia olelo; he mea puu ka hoi keia no ka nuku o Iwakalua.

                        KILOKILO DIMERATA.

--

Kikowaena Kinaiahi Hou.

            Awakea Poakahi, Dekemaba 28, i weheia ai na kohokoho no ke kukulu ana i ka hale kiko waena hou o ka Oihana Kinaiahi, ma ke kihi hikina o na alanui Papu me Beritania, ma ke Keena Kalaiaina.  Ke maopopo ae ka mea e lilo ai o ka hana, e hoomaka koke ia aku ana no ke kukulu ana i nei hale uinihe pa hou.  Penei iho na kohokoho ana:

E. B. Thomas . . .        $25,366

John F. Bowler . .          25,811

Fred Harrison . .           25,856

F. H. Redward . .         27,000

Arthur Harrison . .        27,350

Lishman & Ouderkirk . 27,997

H. Patzig . .                   31,500

Lo@s Bros. . .              32,138

--

Ahaiia Mai me ka Hoihoi Ole.

            Ma Kawaihae i kau ia o Palmer P. Woods, luna nui o ke kahua hanai holoholona o Puuhue, iluna o ka mokumahu Lehua me ka manao e pae ma Mahukona, aka, no ka nui launa ole mai o ka ino, ua hiki ole ke hookoia kona manao a lawe loa ia mai la oia no Honolulu nei a pae mai i ka hora 11 a m. paha o ka La Haope Nu Ia.  Ua lele mai oia me kona mau pono hoohei bipi a he kohu kanaka ahin ke nana aku.  No nei na wahi aahu maemae a kupono i loaa iaia a ua huli hoi aku no i ka Poaono, la 2 nei, ma ke Kinau.

--

Kohokoho Laau Hana Uwapo.

            Mahope iho o ka weheia ana o na kohokoho no ka hana ana i hale kikowaena hou no ka OIhana Kiuaiuhi, ua wehe pu ia ae no na kohokoho no na pou. na kua a me na papa no ka hana ana i na uwapo o ke awa nei no ke Aupuni. Ua lilo ia Lui & Kuke ka aelike no ka hoolawe ana i na ano laau a pau no $14 - 25 o ke tausani kapuai hookahi.  Ia Alani & Lopikana hoi ka aelike no na pou mai ka $14 30 a ka $17 90 no ke tausani kapuai hookahi.

--

Hoomaikai i ka Hapauea.

            Dekemaba 24 iho la i piha ai ko H. A Wilimana mau makahiki i ke 74.  Ia kakahiaka i akoakoa ae ai na keiki a me na moopuna ma kauhale a haawi nui aku la i na hoomaikai ana o ka la iaia.  Maluna o kekahi pakaukau i waiho ai he meaono nui a ua hoopuniia me 74 ihoiho e a ana.  Pau ma kauhale, ua iho mai ka hapaauea no lalo nei, a ma ka hale o ke Kalahu Pakipika, ua haawiia aku ua hoomaikai ana o ka la@aia e na hoa'loha malaila.

 

Hoike Make o Dekemaba.

            He 54 ka nui o na make no ka malama i hala ma khi o 65 no ia malama like o 1895, 75 no 1894, 55 no 1893 a me 54 no 1894.  O kakou oiwi no ka oi aku o ka mae, a penei iho ka mahelehele ana ma na lahui: Haaii, 28, Pake 10, Pukiki me Kepani, 2 pakahi.  He 10 poe i make i oi mamua o60 makahiki; 16 mawaena o 30 a me 40 a he 13 malalo o 13 makahiki.  O na ma'i ano nui loa o na make, oia hoi, he 7 no ka puuwai, a he 6 pakahi no ka akepau a me ka numonia.

--

            He hapaha hora koe a kani ae ka hora 12 o ka po hope loa o ka makahiki i pau iho la, mauka o Kapalama aenei, ua hanau mai la na ka wahine a Keoki Holo (Geo. H. Holt), he keikikane.  Ola no ka makahiki 1896 ia pua omaka hou, a aohe no hoi he wa a komo i nei makahiki hou.

--

OLELO HOOLAHA.

--

            Aole au e uku i kekahi aie i hanaia ma kuu inoa me kuu apono ole.

                        J. N. KANAULU.

            Honolulu, Jan. 4th, 1897.

--

DR. C. A. PETERSON,

(KAUKA PITASONA),

Ua Nee Ae Oia a ka Helu 28

ALANUI EMA.

NA HORA KEENA:--8-10 A. M.; 2-4 a me

7-8 P. M.

nov. 30            TELEPONE 752.        3ml

--

NO KE KUAI.

            He hale o Elima Keena, hookahi ana kahiki o ka paa ana, a me Elua Apana Aina ma Kalia, Waikiki ma ka mahele aina o Bruce Waring & Co., e hooliloia aku no i ka mea e makemake mai ana.  Aia keia wahi ke pili kokoke la i kahi noho o E. S. Boyd.

            KUMUKUAI:--$1,000; $500 ma ke kuike, a ma ka Moraki ke koena no ek lu makahiki ma ka 8 pa-keneta ukupanee.

            No na mea i koe, e ninau ia

                        BRUCE WAKING & CO.,

a i ole, ia F. J. TESTA, ma ke keena o keia nupepa.   sep 7--mp.

--

HELE HOOLUOLU

O. R. L. Co.

MA NA POAONO A ME NA LA PULE.

            E haalele mai no na Kaamahu i na hora 9:15 A.M. a me 1:45 P.M., a hoea hou mai i Honolulu nei ma na hora 3:11 a me 5:55 P.M.

Na Palapala Uku Puni

                        Papa 1.                        Papa2.

Manana           $ 75                 $ 50

Mahiko o Ewa 1 00                   75

Waianae          1 50                1 25

F. C. Smith,

Agena Ohua a Palapala Nui

feb10-tf

--

Hui Papa a Kukulu-

Hale Oahu

(OAHU LUMBER & BUILDING CO.

Leleo, Alanui Moi, kokoe i ke Ka

hua a ka Hui Alahao & Aina Oahu

--

Poe Kalepa Laau, Hana Aelike

a me Kukulu Hale.

Poe Hookomo Mai a Hoolilo

aku i na

Puka, Olepelepe, Kui,

            Pepa, Pena, Aila,

                        Na Pono Kamaua,

            A pela aku, a pela aku

Telepone 53.    Pahu Leta.

@