Ka Makaainana, Volume VII, Number 11, 15 March 1897 — Page 2

Page PDF (891.17 KB)

2 HONOLULU, OAHU, POAKAHI, MARAKI 15, 1897.

 

LEONE DE BOANE

 

KA MEA OHUMU KIPI O COADOVA

 

MOKUNA IV.

 

KE ANA KUAHIWI.
[Mai ka Helu 10.]

 

Pela like no hoi me Leone i hoao aku ai e loaa mai he puai leo ana mai na poe e alakai ana iaia, eia nae, he ole ka mea i loaa mai. Aohe kamailio iki ae o na powa, aka, ua hoomau aku no i ka hele ana no mua me ke kuio a me ka mumule hoi, me ka paa pono loa o ka lakou mau kaomi lima ana iho maluna pono o na kipoohiwi o ka lakou mau pio.

He ala loihi a olohua keia o laua pio i alakai hele ia ai; i kinohi, iwaena laua o na kumulaau nunui pepeekue a me na meaulu hihi--a pau ia, pinana ana i kekahi pii'na, e wawalo ana hoi na haule ana iho o na kapuai wawae me he mau paia pohaku la ko kela a me keia aoao--alaila, ma kekahi ala kikeekee aku e poai hele ano hoolalau loa aku ana, ma na ala pohai pokole a me na kihi kuku koke ae no----a i ka hopena loa, mahope iho o ka hala ana o hookahi hora a oi aku paha, ua ku iho la lakou. Ua malama koke ia ae he aha kukakuka awiwi, a alakaiia aku la na pio imua, me he la ma kekahi ala olowi aku--alaila, ua konoia laua hoi laua i hookikinaia aku ai e kolo a hoea i kekahi wahi I pau ai o ka pa ana ae o kau wahi aheahe makani maluna o laua. Ua kuemi hope aku na kapuai wawae i ukali aku ai ia laua---- ua loheia aku ke koha ana mai, e like la me ke pani ana i kekahi puka nui a kaumaha, a mahope iho, ua meha pu na mea a pau loa. Ua hoolono iki aku o de Boane, eia nae, aohe mea i loheia aku o ka hanu wale ana no a kekahi mea hookahi wale no.

"E Gaberiela!"
"Eia no au maanei, e kuu haku."

"O kaua wale no."

"Ae."

"A aia iloko o kekahi ano halepaahao.

"Ae."

"Aole anei e hiki i kahi o kaua ke wehe ae i na kaula hoopaa o kela a me keia?"

"Pela no ko'u manao. E hoao ae kaua."

Aole i emo iho, ua hapapa like aku la laua i ko laua ala, a ua ku ae he kua a he kua, ma ia kulana hoi i hiki ai ia Gaberiela ke wehe ae ina kaula aauhoa lima o kona haku; a aole no hoi i u iho, ma ia ano like no i wehe ae ai oia i kona mau kaula hauhoa ponoi. He wahi hana iki wale no no ka manawa a hemo ana na palulu o ko laua mau maka.

"Ano hoi," wahi a Gaberiela, mahope iho o ka uwehe a me ka upoi hou ana iho i kona mau maka a hiki i kona hooia loa ia ana ua hiki pono ia laua ke hana ae me ka maikai kupono, "aohe mea nui i loaa mai ia kaua ma o keia hana. Auwe no ka hoi e, he keu a ka pouliuli panopano!"

A pela io no ka hoi, he keu a ka panopano. Me ka upoi o na make, a hemo paha, ua like no a like. Aohe wahi kukuna malamalama i ikeia aku.

"Oiai noi aohe e hiki ia kaua ke ike, e hoao kaua ina he hiki ia kaua ke hoomaopopo ma o ka haha ana," wahi aku a ke kauwa. "Malia o hiki no ia kaua ke hoomaopopo i ke ano o keia wahi a kaua e noho pio nei." "Alaila, e nee me ke akahele," i pane aku ai o de Boane, "oiai, he mau alualu paha hoi kekahi ma ko kaua ala."

"Ua noonoo no hoi au no ia mea," i panai mai ai o Gaberiela. "Aohe hoomaopopo ana heaha la ka keia poe kiena i hoolala ai no kana. E haha no au i ko'u ala oiai au e kolo ana, me o'u mau wawae a me na lima."

Ma ia hope iho, ua noii aku laua ia loko o ko laua halepaahao, a na loaa aku no hoi e like io no me ka laua i manao ai. Ua loaa ia laua he kahua hele apuupuu; wanawaua a lehulehu ua paia huikau, me ua lua lehulehu loa a laha nae hoi i makemake ole ai o komo noii aku. Pela laua aku. Pela laua i hele ai a hiki i ka loaa ana o kekahi wahi kupono e noho ai, kahi hoi e hooluolu ai i ko laua mau au maluhiluhi, a ma ia wahi laua i noho iho ai.

"Aia kaua iloko o kekahi ana o kahi ano," i olelo aku ai ka naita; "a me he la aia paha kaua iuka loa o ka mauna."

"Me he la pela io no ke ano a'u e hoomaopopo nei," i pane aku ai o Gaberiela.

"A pela io ka paha," i hoomau aku ai o de Boane, 'ua manao na poe powa e hookau mai i ko lakou inaina maluna o kaua no ka pepehiia ana o na hoa elua o lakou."

"Pela io ka paha," i kukai aku ai ke kauwa. "Pela paha! Aole anei hoi i maopopo pela? Heaha auanei hoi ko lakou manao e ae?"

"Ua emoole loa nae hoi ko kaua loaa ana ia lakou."
Aole i pau.

 

Pio ia Hoa'loha Ili-kea.

Me ka emoele a me ke ano ma'i ole, ua ailiia aku ke aho o Warren Goodale (Gudeale), he haole kamaaina kahiko no kakou nei, a makou no hoi i hoomahui iki aku ai ma ka Helu 8. I ka halawai oia i ka po Poakahi o na Keiki o ke Kipi Amerika ma kahi noho o Pi Ki Keoni. Mahope iho o ia halawai, ua puka ae a waho o ke alanui e kali no kekahi kaa panee, a oiai hoi oia e kakali ana, ua haule aku la ilalo a lelel loa ae la ke aho. Ua lulumi iho na hoa'loha a he ole ka puai leo ae, a ua kaikaiia aku kona kino aloko o ko Lunakanawai Kiekie Alapaki Kauka hala, a mai laila ae ka hoihoi loa ia ana no kona wahi i noho ai.

Ua hanauia oia ma malaboro, Masakuaeta, i Iulai 2, 1826, a nolaila, ua aneane loa e piha kona 71 makahiki. Iloko o ka makahiki 1847 kona hoee mua ana mai i o kakou nei maluna mai o kekahi kiapa ma ke ala ae o Lae Hae, a o Keo Kaaka, e huli hoi mai ana no ka home nei mai ke kula mai, kona hoa ohua ma ia moku hookahi, a mai ia wa i noho aloha mau ai laua. A mahope koke iho ao o kona paeana mai na noho hana Aupuni oia malalo o ka Papa Hoonaauao, a mahope iho iloko o ke Keena Kalaiaina, Luna Kiei Awa, Ilamuku a Luna Dute Nui. Iloko o 1864, haalele ia nei no Amerika Huipuia a hele i ke kaua ma ka aoao Akau no umikumamakahi mahina. He oihana mahiko kaua hana hope loa, a no ka palupalu ua waiho aku.

Mahope o ke kaua, ua hoi hou mai oia no nei. A me kana wahine hoi, he eha a laua mau keiki e ola nei, ekolu kane a hookahi wahine. Hookahi keiki maanei, oia ka luna nui o ka mahiko o Onomea, Hilo, Hawaii, oia o W.W. Goodale, a me ia keiki oia i noho pu iho nei. Aia hoi ma kona aina o ka hele ana mai ke kaikamahine a me kekahi keikikane, a aia hoi kekahi keikikane ma ka Mokuaina o Monotana. Ua noi iho nei ke keiki maanei i ka Aha Kaapuni no ka hooponoponoia o ka waiwai o ka luaui, he $3,000 a keu.

Iaia a make aku la, e hoomakaukau ana oia i buke moolelo no Hawaii nei, no na mea hoi i maopopo iaia mai na makahiki 1847 a 1862. Minamina nae hoi kona haule e ana me ke ko ole o kona manao. He mea oia i mahalo nui ia e na poe a pau i ike a i kamaaina iaia, o ka oi loa kau paha hoi, iwaena o na Hawaii.

 

DR. C.A. PETERSON,
(KAUKA PITASONA).

Ua Nee Ae Oia a ka Helu 28
ALANUI EMA.
Na Hora Keena:--8-10 A.M.; 2-4 a me 7-8 P.M.
no v. 30 TELEPONE 752 3ml

 

Hoolaha Manao Hooko Kuai a ka Mea Paa Moraki.

I kulike ai hoi me na hoakaka ana o kekahi Moraki i hanaia e J.E. CHAMBERLAIN, O Honolulu, Oahu, ia Helen Boyd, Kahu Waiwai, o ia wahi like no, ma ka la 7 o Maraki, M.H. 1895, a i kopeia ma ke Keena Kakau Kope, Oahu, iloko o ka Buke 151, ma na aoao 499 ma 500, ke hoolahaia aku nei ma keia ua manao ka aku i ka Moraki i oleloia no ka uhakiia o ke kumu aelike, oia hoi: no ka uku ole ia o ke kumupaa me ka ukupanee pu i ka wa i kauohaia ai no ka hookaa ana.

Ke hoolahaia aku nei nohoi, mahope iho o ka pau ana o na pule ekolu mai keia la aku, e hoolahaia aku no ka waiwia i hoopaaia ma ua Moraki la no ke kuai a e hooliloia aku no ma ke kuai kudala akea ma na keena kudala o W.S. Luce, ma Alanui Moiwahine, Honolulu i oleloia ma ka Poakolu, la 31 o Maraki, M. H. 1897, ma ka hora 12 awakea o ia la.

Kuike ke kumu, ma ke dala gula o Amerika Huipuia. I ka mea kuai mai na lilo palapala.
HELEN BOYD, Kahu Waiwai,
Mea Paa Moraki. No na mea e ae i koe, e ninau ia A. Ross, Loio no ka Mea Paa Moraki, Helu 13, Alanui Kaahumanu, Honolulu. Hanaia Honolulu, Maraki 8, 1897.

 

Penei iho ka hoakaka o ka aina e hooliloia aku ana:

O kela apana aina a pau loa e waiho la ma Kalii a me Pauwalu, Koolau, Mokupuni o Maui, nona ka ili o 10 5-11 Eke, i hoike a hoakakaia maloko o ka Palapala Sila Nui (Aina Aupuni) 1899, a i hooliloia hoi i ka Mea Hana Moraki e A.K. Kekapa, ma o kekahi Palapala Kuai i hanaia i Iulai 18, M.H. 1881, a i kopeia ma ka Buke 70, aoao 360. mae. 8--4ts.

 

E D. A. WILLIAMS.
Helu 524, Alanui Papu, ma Ewa iho o Pa Aloha.

He mea kuai lako hale o na ano a pau loa. E hoolakoia no na Kaa Kupapau, na Kaapio a me na kaa-ohana.

Ina no e ninau iaia, e loaa no na Pohaku Kia Hoomanao no na He Kupapau.

 

O ka Ialoa kekahi hana hiki loa iaia aia ia malalo o ka lawelawe ponoi ana a Ed A. Williams, F.D., he mea i puka pono mai ka Kalaka Kula o ka Ialoa Maikai ana iloko o Mei, 1894.

--NA TELEPONA--

Keena, Helu 179--Kauhale a me Kahea Po, Helu 815.
no v2-mp feb 3-mp

 

F.J. TESTA (Hoke).

MEA OHI A KOI AIE
Mea Huli Moolelo Aina a Waiwai e ae paha.
Mea Unuhi a Mahele Olelo Hawaii a Enelani paha. Mea Hana Palapala Kanawai o na Ano a pau.
Mea Kuai Mikini Humuhumu Lole. Mea Hoolimalima a Hoolilo Aina.
Mea Kuai Waiwai no ka Uku Komisina Haahaa. Ua makaukau mau oia e lawelawe i na ano hana a pau e haawiia mai ana iaia e hana. Kuike ka rula.