Ka Makaainana, Volume VII, Number 21, 24 May 1897 — Page 8

Page PDF (905.95 KB)

This text was transcribed by:  Cheryl Mokuau
This work is dedicated to:  Elli Ramirez

Ka Makaainana.

 

HONOLULU, OAHU, POAKAHI, MEI 24, 1897

 

“Ke Aleale nei ka Wai.”

(Mai ka aoao elima mei)

 

Koikoi a hoouna aku he komite, no lakou na inoa o F. M. Saw@naze, Pi Ki Keoni, J F. Hakafila a me W. G Iwini, e hui a e kuka pu me ka Mana Hooko, oia hoi, ika Peresidena a me kona Aha Kuhina. O ka hopena i loaa mai ma ia hui a kuka pa ana i ka Poakahi, la 10 nei, ua loaa mai ka ke Aupuni pane i kela komite i ka Poaono, laa 15 mai, e kapae ana i kela papa-hoike. Ma ia hana, ua kue ke Aupuni i ka mana kau kanawai o ka Ahaolelo, a he mana kapae no ka hoi kekahi i loaa i ka Mana Hooko.

 

            Ma ka ke Aupuni pane, e unuhiia kela mau palapala mai na poe kalepa aku, oiai, o na hui i hoohuiia wale no ka mea a ke kanawai i manao ai, pela ko lakou manao. E ole nae hoi nei kue ana, loaa mai ai kela hoopauia, eia nae hoi, ua hahaiia kanawai. Ke olelo nei makou ua kupono ka Aha Kuhina e hoopii luna nui ia, no ka mea, aohe e lakou kuleana hoopau i kahi kauoha maopopo a kekahi kanawai i hooholo a i aponoia.

 

            Ehaeha loa hoi makou i ka H. P. Paulo pane mai ia Hoke, aole i KA MAKAAINANA nei, maloko o Ke Aloha Aina Oiaio o ka Poaono nei. O kahi aka nae hoi o ia pane, aole oia i hoole mai i ka oiaio o na olelo o ka makou wahi hunahuna, a ua oiaio ua hele io no oia me kona lolewawae ahinahina imua o ka Aha. Ma ia hana ana, ua hoowahawaha oia i ka Aha, a uahoohaahaa pu no hoi iaia iho.

 

            No kona eha paha hoi, ua hele mai oia e hookui ia makou me kona ano sahio sake paha, me ke koi hoomano mai e hoike aku makou i ke kiu nana i hoike mai ia makou. Ua hooleia aku me ka mahalo, a me ka oleloia aku na makou ponoi no, a ina he manao hana kona, e hana aku. A hiki mai nae hoi i keia la, aohe ana mea i hana mai.

 

            Ke hoike aku nei nae hoi makou no ko ka lehulehu pomaikai, oia kekahi kiure i kikooia aku ilalo o Waialua me ke akaka ole na hoohiki oia, a aole loa hoi oia i papaa na lima a hewa ka waha i kela apu auhuhu koheo heo. Eia ka hoi he hoa`loha oia. No kona waeia ana nae hoi i hoa kiure i manaoia ai ua paumaele oia.

 

            Ono io aku la no hoi paha na puu o na luina o na nupepa Ke Aloha Aina a me Ke Aloha Olaio i na ipu momona a ko Kamoiliili poe wahine nepunepu o ka hui hookuonoono. Ke keeo nei hoi makou no ka loaa ole mai o kau wahi hunahana iki, eiai, ua nanakeeia mai la hoi makou e keia auo hana kapakahi a ke moni nei hoi ka haae. E koi makilo aku no nae paha hoi—ho mai po nei kahi.

 

KELA A ME KEIA.

 

E uana ae i na hoolaha hou.

 

            He hoololi ko ka hoolaha a L. B. Ka no keia helu ae.

 

            Ua ukaliia aku nei o Kauka La e kana wahine no Kapana.

 

            Kakahiaka Poalua i hala i hoo aku ai ke Kuhina Kalaiaina a me W. E. Rowela no Hilo.

 

            Ke liuliu la ko Wailuku poe e malama i mau heihei lio, e like no me ka maa mau, ma ka La Poa Kiulai ae.

 

            Eia mai ka hoolaha a ka lunahooponopono waiwai o ka waiwai o Elia Helekunihi, i make, o Haiku, Maui.

 

            Mai no a hoopoina iki i ka ahaaina kokua no ka Home Makuahine Kapiolani i ka Poaono mua o Iune ae.

 

            Ua noho aku nei no ka Hope Ilamuku i Molokai a e hui ae ana ka me ka Papa Ola i keia Poaono ae ma ke Kahua Ma`i Lepera.

 

            E like no me ka makou i hoike ai ma ka helu i hala, pela no i holo io aku ai na mokumahu Miowera me Dorika ia auwina la iho.

 

            Ke loheia nei e ku ae ana ka he nupepa kaokoa no ka Hui Kalaiaina  Eia ke nee nei ka hoopapa hele ana ina na halepai like ole

 

            Ua hele makaikai aku ke Kuhina Kaua i kona mau bataliona i kakahiaka  Poakolu nei, a e hiki ana hoi ia kokou he hiolani aloko o ka maluhia.

 

            Ke pii aenei ke ano oluolu loa o ko Misasa Kahuila Wilikoki omaimai ano popilikia iho nei, a aia iwaho o Waikiki e hoolanalana nei.

 

            No na kamaa hou nani a maikai loa me ka emi pu, mai no a hoopoina iki i ka halekuai o ka Hui Kamaa o na Poe Hana. He hoolaha hou ko nei helu a e nana ae no ka pono.

 

            I ka nei na koa malina Amerika i kakahiaka Poalima nei kahi i paikau ai ma ke alo iho o ka Halekoa ma Haimoeipo. Ua mahelehele liilii ia ko lakou hele a huli hoi ana.

 

            Ua manaoia he 1,500 aua poe koe e komo ana i ka huakai o ka La Kaupua i keia La Pule ae, mai na koa aina a me na koa moana, a pela no hoi me    a ahahui.

 

            Nui ka walaau waha o na luina o na manuwa Amerika a elua no kekahi aa hookuku heihei waapa mawaena o lakou iho. Ma keia mua iho hoi paha e akaka ai keia mau walaau waha.

 

            O ka Poaha iho ka la hoano o ka pii ana o kakou Haku a Hoola iluna a komo iloko o ka lani, a e hoomanaoia ana ia la me na anaina haipule kupono ma na luakini o Sana Anaru a me Malieokamalu.

 

            Mamua iki iho o ka a4 p.m. e nehinei i make ai o Misi Kopaea Kelekona, kaikuahine o Kahikina Kelekona a me kona mau pokii. He ma`i koua ma ka waiu a ua okiia iho nei e ke Kauka Kepani, a no ia mai paha hoi i lawehala ai a poino ke ola. I nei auwina la, hora 2, e hoolewaia aku ai no ka iliua o Maemae. He 16 ona mau makahiki a hala aku la. Aloha no!

 

            Ma ka mokumahu Manna Loa i loheia mai ai no kekahi hana hou pehi hou ma Napoopoo, Kona Hema, Hawaii, he mau la mamua aku, he Pukiki ka i lili i kekahi kaikamahine oiwi ana i noi ai i wahine.

 

            O na mokumahu mahope iho ke ku mai ana i keia pule: Aorani, mai ka Hema no ka Akau ma kahi o ka Warimu i keia la; apopo ka Auseteralia mai Kapalakiko mai; a o ka Mariposa hoi ka Poaha iho.

 

            Kakahiaku nui Poakolu nei i ku mai ai ka mokukaua Beritania Nene Ahiu, mahope o ka hala ana o ekolu pule kaapuni ma na mokupuni Pelekane ma na Kai Hema aku nei. Apopo paha oia e holo aku ai no Esekimala ma ka Akau.

 

            Ua loaa mai ia makou he kope o “ka Buke Mele o na Himeni Hawaii,” i hoopukaia e ka Hui Nu Hawaii malalo o ka hooponopono ana a Ed C. Holstein (Ede Holokene). Mahalo no a nui, a mahope aku no na hoakaka e ae.

 

            He aha-iae a hoolaulea ka i haawiia e ke kapena a me na alii o luna o ka mokukaua Kepani Naniwa i ka po Poakolu nei, a ua lehulehu no na poe o uka nei i hele aku ma ke konoia mai. Ua hooleleia ae na ahikao o na ano like ole ia po @ aohe ko makou mea kakau i konoia mai, nolaila, alohe noi i wini aku e like la me ko mauka a e nei poe elekule.

 

@ HAAWI NUI AIWAIWA@

No Elima Dala.

 

E Hoouna aku no makou i na Waiwai mahope iho:

 

PUOLO HELU 1, KUMUKAI $5.

            15 i-a Kukaenalo, 36 iniha laula.

            15 i-a Keokeo, 36 iniha laula.

            30 i-a Kalakoa Amerika.

            14 i-a Makalena.

            10 i-a Ie Kikokohu.

                                               

PUOLO HELU 2, KUMUKAI $5

 

            20 i-a Keokeo.

            12 i-a Huluhulu Kukaenalo Kakau.

            20 i-a Laholile a me Kalakoa.

            18 i-a Lipine Silika, 1 iniha laula.

            12 kakini Pihi Pa Keokeo.

            1 kakini Kawele Opikopio.

            48 i-a Lihilihi like oi-@.

 

Puolo helu 3, kumukuai $5

 

            15 i-a Lole Keokeo.

            14 i-a Makalena Waihooluu.

            24 i-a Lihilihi Lahilahi.

            13 i-a Keokeo M aikai Loa, 36 iniha laula.

            16 i-a Kinamu.

 

PUOLO HELU 4, KUMUKUAI $5

 

            3 i-a Uhi Pakaukau Holei.

 

            ½  kakini Kawele Waha Liliuna

 

            10- i-a Kaiapa.

 

            10 i-a Keokeo Vitoria.

 

            15 i-a Keokeo Holulhulu.

 

            12 i-a Makalena Keokeo, 36 iniha laula

 

            100 Kuikele maikai loa me ino hapa apaua lina.

 

            E U ukali mai ke DALA i na Kauoha Papalapala a pau.

 

Agena Kaokoa no na Mikini Humuhumu “Wheeler & Wilson” a me “Domestic”.

 

L. B. KERR

Alanui Moiwahin e, Honolulu.

 

            He wa ku wale mai no ka i keia mau la iho no ka mokukaua Amerika Iokataona, no kona huli hoi i ka aina mai na kai o Asia. A pela no ka hoi me ka mokukaua Beritania Amepiona, o ka Peneguina nae hoi ka i lohe mua ia. Aia no ka maopopo a hoea mai.

 

            Poakahi i hala i haalele aku ai ka mokukaua Amerika Adamu ia Hilo a ku mai la i keia awa i kakahiaka Poakolu nei. He huakai hoomaamaa keia ana i kamalii ao hou o luna ona, a ua piha na la he 21 mai kona haalele ana aku i ke Kaiauono o Magadelena Kaleponi, a ku ae ai i Hilo. Poaono iho paha e huli hoi aku ai ma Keomolewa.

 

NA KA HOOMANAO ANA I KA LA HANAU O KE ALII KA MOI O BERITANIA.

 

E NOHO KAUHALE ANA

 

Ko ke Alii ka Moi Beretania Komisina a Kanikela-Kenerala

 

I ka POAKAHI, la 24 o Mei, 1897, mai na Hora 3:30 a 6:30 p m.

 

            Ua upuia e manaoia keia maluna ae he kono laniaha

 

$1.50

$2.00

 

            Me he la ua pihakui keia halekuai me na Kamaa maikai. Aohe olelo ana ka makou mau kamaa ke ano hou loa a o ka emi loa no hoi. E noonoo ae, o kamaa haahaa o na Wahine no $1.0, $1.75, a ina he lole o luna ae, he $2.00, a ua oi loa ae no hoi ka nani paihi me ka ui pu.

 

            Ua wae ponoi ia keia mau waiwai ma kahi hana a ua hanaia mai hoi no makou, a i kuai pololei ia mai ka mea hana mai. O kamaa wale no ka makou e lawelawe nei, a o ka heluna oi loa aku hoi i loaa a e waiho nei ma keia aina.

 

            E kipa mua mai a mai no a hoo hewahewa. Ua hoihoiia ke kipa mai o kela a me keia, a aohe hoi luhi o ka hoikeike ana.

 

Hui Kamaa o na Poe Hana

 

D. B. KAMIKA,

Luna Nui.

 

Alanui Papu, makai mai o ke kihi o Monikahaae.  My 24—tf.

 

Hoolaha a ka Lunahooponopono Waiwai.

 

            Ua koho pono ia ka mea nona ka inoa malalo nei, i Luua Hooponopono Waiwai no ka waiwai o E. HELEKUNIHI (k) o Haiku, Makawao, Mokupuni o Maui, i make kauoha ole. Nolaila, ma keia ke hoikeia aku nei ka lohe i na mea a pau he mau koi ka lakou ma ka Moraki a palapala e ae paha, e hoike koke mai i ka mea nona ka inoa malalo iho nei, loko o Eono Mahina (6) mai keia la aku, a i ole, e hoole loa ia mahope o ia manawa; a ao na poe a pau he mau koi ka lakou i ka mea i make, e awiwi lakou i ka hookaa koke mai ma ke Keena Loio o S. K. Ka-ne, ma ke kihi o na Alanui Moi a me Betela, ma ka hale maluna.

                        S. K. KA-NE.

Lunahooponopono Waiwai o E. Helekunihi (k), i make kauoha ole.

Honolulu, Mei 24, 1897. My 24-5te.