Ka Makaainana, Volume VII, Number 24, 14 June 1897 — Page 1

Page PDF (845.30 KB)

This text was transcribed by:  Jasmine Fua?au
This work is dedicated to:  Kayla and Chloe Fuaau

Ka Makaainana.

BUKE VII ---Ano Hou          Honolulu, Oahu, Iune 14, 1897.         HELU 24

 

LA KAMEHAMEHA.

 

Hoike o na Lealea Heihei Lio o ka La Mua.

 

            He la maikai a oluolu keia, aole hoi he ikiiki welawela e like me ko na la o ka pule i hala aku, o ka hoopu mai no nae hoi ka ka ua ia uka, a e moe ana hoi kaoo a ka lehulehu puni lealea no Kapiolani Paka, aoho kauhale no hoi kahi poe, a paaua no hei kahi poe e like la no me ko makou paaua poaoi. Lehulehu no na imu puaa o kekahi poe kauhale ma @a la o ka ai@a nei.

            Ua hoomaka na heihei i ka hora 10 a.m. ponei e like me ka mea i hoolahaia ma na nupepa namu wale no.

            HEIHEI EKAHI - Kaa Paikikila, he hapalua mile ka pahu. Makana, he medala no $20 dala ka waiwai io. Elima poe i holo o lakou, o Sa@ Johnson, TV King, J Sylva, J F Murray a me D F Sylvester. Ua eo ia J Sylva, ko Manoa keiki, iloko o ka manawa o 1 minute me 22 sekona, a o ka inoa mua ka helu elua.

            HEIHEI ELUA - Kaa Paikikala, hookahi mile ka pahu holo. Makana, he medala no $30 ka waiwai io. Ehiku poe i komo, o lakou o W Lyle, J F Murray, Sam Johnson, T V King, J Sylva, R E Bond a me D G Sylvester. He heihei keia aole i holo like ia, aka ua hoihoiia kekahi mamua loa, penei: Johnson me Sylva, like laua; King me Sylvester, he 25 iwilei mamua aku; Bon@, 35 iwilei; Murray me Lyle, 50 iwilei. Ua eo hou no ia J Sylva iloko o ka manawa o 2 minute me 20 sekona.

            HEIHIE EKOLU - Eke Honolulu, $150. Heihei holo, hapalua mile, noa i na lio a pau. Eha lio i holo, Amaranth (Kealia), Antidote (geo. Rodiek,) Lord Brock (W H Konuwela), a me Vernon (G Sumana). Eo maalahi loa ia Amaranth iloko o 49 1/2 sekona, o Lord Brock ka ukali aku.

            HEIHEI EHA - Eke a na Poe Kalepa, $150. Heihei kiauaa, ka oi i na wa 2 mai loko ae o 3 holo puni aua, no ka papa 2:35. Ekolu lio, J Goldsmith (J H Gibson), Watermelon Joe (Dr. Shaw), Direcress (W Norton). Pau elua eo pololei ana i ka inoa mua puni mua, 2:32; puni elua, 2:29 1-5.

            HEIHEI ELIMA - Kiaha Iwini, e lilo ke eo no elua wa inalala o ka Hui Heihei Hawaii, me $150 pakui. He heihei holo keia no 1 mile ka pahu no na lio Hawaii. Ekolu lio, Magnet (Shenandoah), Antidote (Geo Rodiek), Duke of Norfold (Kealia). Eo i ka inoa mua me ka inoa hope loa mahope koke aku, iloko o 1:46 3 5. Heihei maikai keia.

            HEIHEI EONO - Hoki. Hookahi mile ka pahu, he $50 ka makana. Eha hoki i komo, ua eo nae i ko J Kahea hoki, ia Aina Nui, iloko o 2:14.

            HEIHEI EHIKU - Eke Kapiolanai Paka, $150. Heihei holo kiauau a holo peki, ka oi no 2 wa mai loko ae o 3, no ka papa 2:30. Eha lio i komo, Johnny Goldsmith (J H Gibson), Gladys [W H Cunningham], Ralph [W@. Norton], Watermelon Joe [Kauka Shaw]. L@lo ka puni na ua i ka lio elua, ia Watermelon Joe, no ka emi ana o ka helu paona o ka hookele o Gldays ma o ka haule ana o kekahi eke l@ o eha paona. Eo ka puni elua ia Ralph iloko o 2:25, puni ekolu ia Gladys iloko o 2:35, a pela no me ka puni eha a me ka heihei iloko o 2:29 1/2.

            HEIHEI EWALU - - Kiaha o ka Hui Mokumahu Osianika, me $150 pakui. Eha lio, Amethyst [Kealia], Billy C [W H Konuwela] Antidote [Geo. Rodiek, Confederate [Shenandoah]. O keia ka heihei oi loa aku o ka pioloke no na lio Hawaii, holo no ekolu hapaha mile. Ua oi o Antidote, aka, no ka hoi e ana no ka halelio me ke kaupaona mua ole, ua haawina lunakauawai i ka heihei i ka lio hope aku, ia Ametisa. Nui ka pioioke o na poe o ka lio mua, a ua nui no hoi ka hoopaapaa a ua komo ae he hoopii i ka Papa Hooko o ka Hui Heihei.

            HEIHEI EIWA - - Kiaha a Peresidena Wilimana. Heihei holo no 1 1/4 mile, @a i na lio a pau, me $150 pakui; elua eo ana e lilo ai ke kiaha makana. Ekolu no lio, Sympatheticʻs Last [G Sumana]. Vernon [G Sumana], Lord Breck [W H Koauwela]. Eo i ka lio inoa mua; manawa :17.

            He heihei hookuku mahope ihe no hapalua mile mawaena o na lio X Ray [Shenaudoah] a me Aonexation [Keoni Holo]. Eo i ka inoa mua iloko o 0:54.

            Piha no o waho me ka maluhia, a ua hooluhi ole ia na makai malalo o Kapena Poo Waipa. Pau ao okoa no na heihei.

            No na heihei hoi o ka auwina la Poaono, ua moe ia a no keia helu ae.

 

            Haule hou ke kopaa, he 3 1/4 kenets kuwaho i nei wa.

 

MAKE O R.W. MEYER.

 

Niau ke Aho o ia Kanaka 1 Hilinaiia o na Alii.

 

            Ua lilo i mea hoohikilele ka loheia ana ae i kakahiaka Poaono nei, ua kuu ka luhi, ua aili ke aho a ua make o Rudolph William Meyer (R.W. Maea), Luna Nui o ke Kahua Maʻi Lepera mai ka hookumuia ana, Agena o ka Papa Ola, Luna Leta o Kaunakakai, a Agena hoi o ke Kahua Hanai Moloholona o Molokai, ma kahi noho o kana hunona, William Mutch, mauka o Kalihi-waena. He anu kona maʻi o ka loaa ana he mau la helu wale no mamua aku, a no ka elemakule a palupalu mai no hoi paha kahi, ua emi pu mai la ka ikaika hana o kona puuwai. Aloha no!

            He kamaaina a he kupa oia no kakou i kumu, kawowe a mole ma o kakou nei. Ua 48 paha makahiki a oi o kona noho ana ma o kakou nei, o ka hoea ana mai i na la holo i ka eli gula ma Kaleponi iloko o 1849 mai Auseteralia, a makahehi i keia mau kaiaulu, ua noho i o kakou nei a pulapula a lehulehu loa. No Bavaria, Geremania, kona hanauia ana he 72 makahiki i hala ae.

            Ma alanui Maunakea aenei kona lawelawe hana mua ana no Aukina & Beka. A mahope iho, ua lilo oia i kanana malalo o ka Moi Kamehameha V., no ka ikeia he mea oia i kupono e hilinaiia, a no ia hilinaiia hoi, ua hoounaia oia i Kalae, Molokai, e noho a e malama ai i ka oihana hanai holoholona a ia Alii a me kona mau hope hooilina mai a kuu wale aku la no ka luhi. O Kalae kona wahi noho, a no laila no hoi kaua wahine, oia o Kalama, ana hoi i haalele iho la e u aku nona, a na laua mai hoi na keiki lehulehu e ola nei, he umi ka nui, he eono kane a he eha wahine. O ke keikikane hiapo, oia o Oto S. Maea, ko makou luna i hilinaiia ma Kaunakakai a o ka hope no hoi o ka luaui ma na hana a pau, na laki oia i ka hiki ana mai i ka Poaha nei, i kii mai nei i kana wahine me na keiki, me ka lohe mua ole ua mai ka makuakane, eia ka i kii mai nei e hoihoi wailua aku. Paumako wale!

            Mamuli o ka haule ana o keia makua aoo, ua hala a ua nalo aku ia mea i hilinaiia no ka hoopono me ka ewaewa ole, a ma ia ano no eia i ao ai i kana mau keiki e hookolo ma kona me@eu. No kona mau kinaunau hoi, aohe a makou olelo ana, no ka mea, nohe i ikeia kena hewa io maoli, koe wale no paha hoi i na poe keemoa a lawe olelo. Ua hilinaiia oia no kona hoopono, aohe olelo ana, oiai, o kona kumu ia i paa loihi ai ma na @aua lehulehu no hai a no ka lehulehu pu no hoi, ana hoi i lawelawe ai me ka pono a me ka ewaewa ole.

            Auina la o nehinei, hora 4, i malamaia ai ke anaina haipule kupapau maluna o kona kino ma kahi no ona i make ai, malalo o ka Rev. H. H. Paleka lawelawe ana, i kokuaia e ka Rev. S L. Desha, a ilaila aku na poe koikoi, na hoaʻloha a me ka lehulehu i hele aku ai. I ka pau ana, na kai mai ke kaoo hoolewa nui no kai nei a hoohiki loa i kai o ka uwapo Pakipika a hookauia maluna o ka mokumahu Waialeale, no ka hoihoi loa ana aku i kona kino wailua "e hoomaha iloko o ka maluhia" no ka wa mau loa ma kahi a@ i noho loihi ai me ke aloha.

            Penei iho ka hoonohonoho ana o ka huakai hoolewa: O ka mea hana pahu mamua loa a o ke kahunapule iho, ma ko laua mau kaa pak@hi no, a o na poe hapai pahu hoohanahano maluna o kekahi kaa wagonete nui, no lakou na inoa mahope iho: Kuhina Kalaiaina Kiui, Keo Kaaka, Wm. Auld (Uilama Ole), A Iega, J. M. Dowsett T. F. Lansing,  J.M. Oat a me T. Lucas. Ua helewawae hoi ma ka aoao o ke kaa hoolewa he mahele o na makai, na poe hoi na lakou i hapai ka holowaa me kana@kana k@ou puanuanu, ke kino hoi i ola mamua a ua make hoi i nei wa. Mahope aku e ke kae ka wahine kanemake me elua keikikane, na kaikamahine aku me ka laua mau kane, na lala a ae o ka ohana, na makamaka a me na hoaʻloha, a ua piha @e kanakolu a oi kaa. Hoea i ka uwapo, hapaiia a kau iluna, uhiia iho ka pahu laau mawaho ae a nalowale pu i na hoohiwahiwa pua, a hawiia ka pule hoomaikai a hookuu. Hora 8:30 i haalele mai ai ka moku me ka ukali aku no o ka ohana me ka lakou ukana luuluu no na keiki e ueho mai la @ e malama la hoi i ka hana ma ka aina. Lihaliha a welenia wale!

            Ua ukali pu aku me ka Rev. S. L. Desha no ka hooko ana i ka hana haipule hope loa ma ka ilina.