Ka Makaainana, Volume VII, Number 24, 14 June 1897 — Page 2

Page PDF (922.91 KB)

This text was transcribed by:  Nina Agbayani
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Makaainana.

HONOLULU, OAHU, POAKAHI, IUNE 14, 1897

 

 

LEONE DE BOANE

KA MEA OHUMU KUPI O COADOVA

MOKUNA VI.

HE PALAPALA.

[Mai ka helu 23]

            "Ma o na poe hemolele la o Noamaoade!" i kamailio iho ai no oia iaia iho, iaia hoi i hou aku ai i ka oioi o kana pahikaua a komo i ka papahele, a hoopio iho la a me he la e baki ana. "Ua hiki ole oa hoi ia'u ke hoomaopopo iho pehea la kekahi naita i ike nui i keia ola ana --i alo ae hoi i kekahi mau wahi lehulehu loa o ka popilikia--a i ike nui hoi i ko ke kanaka ano, ke makapa la e like la peia! Ua hiki ole loa ia'u ke hoomaopopa iho. Ua oi loa aku oia makua ae o kekahi kanaka pupule--a ua oi loa aku no. Ina paha hoi ua pupule io no oia, ua hiki loa no hoi ia'u ke hoihoi aku iaia; aka nae hoi, e like iho la hoi @e keia, e waiho aku no au iaia e hana e like me kona manao iho. E ko'u uhane! ua lilo no hoi paha ke kanaka i mea paani wale ia no e nei mea he aloha!"

            Iloko nae hoi o ia manawa iho, e noonoo io ana no o Leone de Buane no ia mea, eia oae hoi, ua okoa e nae hoi ka hoea ana mai iaia, a ua hoomaopopoia aku no hoi ma kekahi ano e ae. Ua hooholo paa kona manao aole loa oia e ha@lele iho ana ia Coadova aia a ike oia ia Lula. O na mea o ae hoi mawaho aku o ia, ua waiho aku oia a no ke au o ke manawa.  

            "Ahoie ano hooweliweli ana--aohe mau makau a mau hoao ana--e hooluli ae ia'u mai ka'u mea i manao ai," i olelo ae ai oia iaia iho no, oiai oia e holoholo ana ma o a maanei o kona keena. "E ike no au ia Lula, ina no e keakeaia mai ana ko'u ala e na powa a pau ma ka Morena!"

            A pela io no ka mauao e haaloku ana ia loko ona. O kona aloha no kela ui no hea opio ka i lilo i kiko waena no kona mau ano noonoo a hoaui ana a pau; a mamuli hoi o ka paulehia ana o kona uhane i ka pulikiia e na manao hakukoi ia loko, ua liko ke ola ana i mea nana o noonoo hope ai ma ke ano papalua. Ua hiki ole loa iaia ke haalele honua iho ia Coadova, me ka maopopo lea ole o kona ike hou aku ia. Lula ma i mua aku, i like aku no hoi me ka hiki ole iaia ke haalele honua iho i know ma kuahine iloko o kona wa o ka popilikia loa. Hoi aku oia e moe a haule pauhia aku la, a i kahi kakahiaka ae, mahope iho o kona paina kakahiaka, na kahea aku oia ia Gaberiela a ua u haele like aku la no ka muliwai e like no me ka mau. Uah kue ikaika loa aku ka ukali i keia manao o koua haku opio, eia nae, aohe oia i hooloheia aku.

            Ua hoe aku laua a kaalo ae i ko oioina kiekie o ko Abederamana halealii, oiai hoi laua e ko maalahi ia ana i hope e ke au, ua manao ae o Gaberiela ua ike aku oia i kekahi hoailona mai kekahi waapa o pili kokoke ana i kapakapa.

            "He mea oiaio loa, ua hanaia mai la kela e kekahi mea no kaua," wahi ae ana.

            Ua haliu koke aku o de Boane ma ia wahi a kona kanaka i kuhikuhi aku ai, a ike aku la he wahi waapa keokeo a uuku, me ka iho i hele a pa hi kinikohu loa, e holo ae ana malalo e ka paia pohaku nui hewahewa a Abederemana i kukulu ai, a he kanaka hookahi wale no hoi ko luna.

            "Ae," i pane panai aku ai oia, "he mea kahi e hoailona nai la ia kaua."

            "He kanaka kauwa eleele," wahi a Gaberiela.

            "Pela ka nanaina; eia uae, e hele no kaua a ike."

            "Ua palekana anei?" wahi a ke kauwa i hoomahui aku ai me kekahi ano o ka hopohopo. "Ina ua makemake kahi poe e ike ia kaua, no keaha la hoi ko lakou mea i puka ole ae ai a waho o ka malamalama o ka la molaelae?"

            Aohe ka nana," i panai aku ai ka naita. "Aole no paha hoi he poino kahi; a o kekahi no hoi, ua paa ko'u manao o ike aku owai la keia, a heaha la ka mea i makemakea. Nolaila, e hoe aku."

            No ia leo kauoha, ua kapeku ae o Gaberiela i kana hoe, a aole no hoi i u iho ua kokoke aku laua i ka waapa i haawiia mai ai o ka hoailona. He kauwa paole ka mea o luna, me na maka @oi a noii, a me ka nanaina ku i ke ano naauao, a ka kakou koa hoi i halawai ai manua no hookahi a elua paha manwa, eia nae, me ke kamailio ole aku a ike paha iaia. Aole i pau.

 

            Polua, Mei 25, i kaheaia ai ko C. B. Maile hihia opiuma, a no kona hiki ole aku, ua kukalaia ae ua lilo kona bele o $500 ma ke gula, ma kahi o kona hona i unuhiia aku, a makou no hoi i hoike mua aku ai.

            O ka mea malama kahua haua o ka Hui Alahae me Aina Oahu ma Kuwili aenei ka i halawai me kekahi ulia i ka Poaono, Mei 29, iaia e haua aua ma kahi hoohuli kaa ma ke alahao, a pepe inoino kona liwa, nona ka inoa o Kimo Doile. Nui kona eha a ua oluolu nae hoi i noi wa.

 

Lehulehu na Hoike no na Haawina Pakalaki Lehulehu.

            Ia Misita T. F. Lanasina hoi o ka hui kalepa o M. Pilipi Ma i huli hoi mai ai mai na Koolau aonei i ke ahiahi La Pule, Mei 9, maluna o kona kaa huilalua a ua hikipono malalo o ka nuku pali o Nuuanu, ua puiwa ka lio a haule ana oia a haki kona lima akau. Na kona kokoolua i hoomaopapp aku no ka lio a me ke kaa a ua koele wawae ae oia a kau iluna, a mahope iho i hiki aku ai kana wahine, o ke telepone mua ia ana mai, a ua hookahi ka u hoi like ana mai Hiki iluna nei, hanaia e kona kauka ohana mau a eia ke hele nei me ka hii i ua lima eha la, me ka pii mau no nae hoi o ka oluolu.

            Auwna la Poaono, Mei 15, oiai hoi kekahi lio me ke kaa e hoololohe ana ma alanui Papu, makai iho o ke kihi o Monikahaae, aohe holo aku no mua, aka, a ka lelele wale iho la no, ua heie aku he wahine opio no kekahi aoao a me ka ike mua ole ia, ua pakika ua lio la, a paa ana oia malao, mawaena o ka lio a me ke kaa. Ua eleu koke ia aku e na poe kuku kokoke ana malaila a pania ka kio ilalo, a mahope ka wahine opio i hukiia aku ai a pakele me ka eha ole, koe wale no paha ka maku a me ka lele o ka hauli. Pela ka lio i paaia ai a pau na ili i ka weheweheia a hookuuia ae.

            Ua kahi ke oka i ko Kahalemauna kaapio o ka holo puiwa ana mai o ka lio i ka auwina la o ka La Pule, Mei 16, mai kai mai o Iwile. I lele ka eia ilalo a holo puiwa ai ka lio. A ua hiki no hoi i Kuwili ae nei, ua holo aku he haole. me kikahi mamalu hamama mamua pono aku o ka lio, ia no la i holo kikepa koke aku ai ka lio a hookui ana ke kaa me kekahi ahua huila kaa alahao a puhi ai ke oka. Ke holoholo hookele nei o Kahalemauna he kaa okoa no kekahi Pake, ka ona no paha o ke kaa i poino ai.

            Mahope iki iho o ke awakea Poaono, Mei 17, oiai kekahi poe Pake e hue papa hole ana mai loko o ka hale kahi papa Pake ma ke kihi o na alanui Betela me Moi, e holo mai ana he kaa makai mai o ka Hale Leta, he wahine haole ko luna. Ua holo pololei mai oia a komo ana he ekolu papa mamua pono o ka noho'na , a ia no la i puiwa ai ka lio, ua holo a huli i alanui Moi, hookui na papa me kokahi kaapio a hemo. Mauka pono ae o ka Hale Oiwi i paa ai ku lio ia Keo Makuaea me ka loaa wahi pino ole. Mauka mai a mamua pono aku makou i ka wa o keia ulia a he eleu is i ka holo a kaawale ana, aohe ka maua ae i ka lio e lapa ana, o hihia auanei i ua apana papa hole.

            O ka lio o kekahi kaa huila lua ka i holo puiwa mai ika au wina la Poalia, Mei 20, ma alanui Moiwahine a huli mauka o alanui Papu, a he mau keiki Pake uuku ko luna. Ua alualu mai he Pukiki a paa ke kaula, aohe nae i paa, a mahope mai hoi kekahi Pukiki okoa o ke kaohi ana i ke kaula kaohi a hiki i ke ku okoa ao ma ke kihi komohana mai o na alanui Papu me Kalepha. Eleu koke na wahi keiki i ka lelel ilalo.

            Auwina la Poano, Mei 22, makai ae o ke kihi o Monikahaae, mamuli o ka holo paukiki ana mai o kekahi mea maluna o kona kaa paikikala a hookui ana me ka lio o kekahi kaa huilalua. Ua puiwa ka lio a palahuli hoi ke kaa, paa koke no nae me ka nui loa ole aku hoi o na poino.

            Auwina la Poakolu, Mei 26, ua holo puiwa ka lio o ko Misasa rose Tene kaa iwaho o Pawaa, alanui Moi, malalo no o kana hookele ana, ika hookomo ana aku i ka puka pa o ko J. S. waka wahi noho. e ole e kaalo ae o Kapena Renekene o na makai kaulio ia wa, pakele ai oia mai poino, no ka mea, nana ka lio i paa. Ua hooikaika no ka wahine e kaohi mai i ko ua lio, aka, ua pi aku no ko ka lio uhu a kau pono oia iluna o kekahi huila, a na kela kokua a ke kapena maika kaulio i hoopakele iaia me kahi palapu uuku. I kahi laae i hoouna palapala aku ai ko kane i ka liamuku e mahalo ana i ka makai, a me ka hookomo iho he $50 makana no ia hana kokua ma ka hoo@o ana no i kana hana, a ua haawiia ae ia makana.

            I kahi wa hoi o k auwina la Poalua, la 1 nei, ua holo puiwa ae ka lio o ko W. Haalilio Jerrett kaa hiola-lua mai kona wahi noho aku ma Kaakopue, alanui Papu, a oia ke alanui Viueada hou i weheia iho nei mauka aku o Keoua Hale ka holo ana a puka i alanui Ema. O ke kaimahine a ia kaikuahine ona, Misasa Ema Alani i make, oia o Misi Maau, ko luna, a mauka pono iho o Keoua Hale, ua haule oia mai luna iho o ke kaa a eha kona ka, a eia oia ke waiho nei malalo o ia eha, me ka pii mau ae no hoi o kona oluolu. Ua pukaleki loa aku ka lio me kana ukaua a hale loa no kai o Ainahou, a ua pakele hoi he kaa no kekahi wahine haole ma alanui Ema, o ke kii ana aku i na keiki ma ke Kula Kiekie,

            Lehulehu no na ulia o ae i hiki ola ia makou ke hoomopopo aku, a no ka hoike ole ia mai no hoi kahi. Ua lawa no nae hoi nei uo keia wa, a no kahi wa hou aku no hoi paha ka koena aku.

 

            He 13 Apana Aina Kuai

            Ma Kawananakoa, Nuunanu, e kokoke ana i ko Kakina ma home. He 50 kapuai a oi ka laula me 100 kapuai a oi ka loa o ka apana hookahi. He oluolu loa ke kumukuai o keia mau apana aina nani, aia iwaena o ka olu wehi o no kuahiwi o Nuuanu. He 15 kapuai ka laula o ke alanui, e hui ana me e alanui o Nuuanu. E hookemoia mai ana ka wai kaulana o Luakaha ma na paipu hao.

            E ninau i na mea i koe ma ke keena o R. W. Wilikoki me Sobrero, ma alanui Konia, Helu @. my 31--@.

 

YEE SING TIE.

Mea Hana Aelike a Kukulu Hale,

Mea Pena a Kuai Lako Hale.

Na Noho Le Pake, Moena Pake, a me na

Pela Moe no ke Kuai Emi Loa.

Alanui Papu, mauka ae o I'a Aloha.

mei @--1yr