Ka Makaainana, Volume VII, Number 26, 28 June 1897 — Page 2

Page PDF (875.01 KB)

This text was transcribed by:  Rosemary Mccune
This work is dedicated to:  Mary Kawena Pukui

Ka Makaainana.

HONOLULU,  OAHU,   POAKAHI,  IUNE 28, 1897.

======================================

LEONE DE BOANE

--

KA MEA OHUMU KIPI O COADOVA

MOKUNA VI.

--

NA PALAPALA.

[Mai ka Helu 25]

    

    HOOPONOPONO. - Ua haule kekahi huaolelo mai ka pauku eono o ka holu i hala, @a

kahi i kahala, a e hookomoia hoi ka huaolelo "kuke" ma ia wahi.

-

     Ua nee me kaneheaku ke kauwa no kekahi mau manawa pokole, a mahope iho ua nou aku eia i ke kumuhana o hoolauiele ana iaia:

     "No keaha hoi oe e kiai ai i ka mahina, e kuu haku?"

     "He @olike ka'u no ka hooko aku, e kau Gaberiela maikai."

     "Ua manao anei oa aia pu me ka Lede Lula?"

     "A - pehea oe i koho ai ia mea?"  i minau aku ai o Leone me ka hikilele.

     "Ua hiki no ia'u ke ike aku," i pane aku ai o Gaberiela me kekahi nanaina ike a maopopo loa. "Ua like kou helehelena me he palapala kahiko la ia'u e Sa Leone, a ua hiki loa ia'u ke

heluhelu aku i ka @ kauia malaila, a like ka moakaka me he mea la ua hoopaaia maloko o kekahi buke.  Mai no a ahewa mai ia'u, no ka mea, aole i hiki ai'u, no ka mea, aole i hiki ia'u ke pale ae i ka mea ihele a maopopo loa.  Mai ka wahine opio mai anei ka palapala?"

     "Ae."

     "A ua kauoha mai oia - "

     "Ua kauoha mai oia ia'u e hele aku e ike iaia, e gaberiele - e hele aku i ka wa @ ka mahina e aule aku ana mahope o ke kuahiwi - e hele aku ma ka muliwai, i ka ipuka o kona

malapua."

     "A e hele no anei oe?"

     "Pela io no houi paha."

     "Aka, e kuu haku, e kaua mai a e noonoo iho."

     "Hamau, e Gaberiela.  E hele ana no au!  Ina paha ua kukulu kiai ia na aumakua a pau a Solomoua i hoopaa pio ai mawaena o'u a me ko Baala Tama hale, e loaa no ia'u ko'u ala e hoohiki loa aku ai ilaila"

     Aole ke kanaka i aa e kamailio hou aku; nolaila, ua hoe aku oia no ke kiai ana i ka mahina.

--

MOKUNA VII.

NA AKA PAHAOHAO.

     Ma ia hope ino ua hoea aku o Gaberiele me ka hoike ua kau poao ae ka mahina iluna o ka piko o ka mauna.

     "A," wahi ana i pakui aku ai, "ua hala ka pawa o ka waena-konu-po.  He mea kupono anei hoi kekoho a noonoo iho ua hana a hooholo ka Leda Lula no kekahi aha-ike no ia hora o ka po?"

     "Ae - he wa ike.  A nawai auanei hoi ia i hana?"

     "Ua naaupo oe, e kuu Gaberiela."

     "Aole, aole - mai olelo oe pela, e kuu haku.  Ua akahele ao - aole i naaupo."

     "Ua oi loa aku nai paha hoi kou akahele," wahi aku a ka naita, me ka hoopaa ana ae i kaua pahikaua, a hooponopono maikai iho la hoi i ka wa-hi i waiho malie me ka olu iluna o kona apo puhaka.  "Ano ua makemake au ia oe e hele pu mai me a'u."

     "Alaila, na paa kou manao e hele aku."

     "Pela io no hoi paha; a ua kupono pu no hoi i ka wa no kaua e hele ai; nolaila, e awiwi a e hoomakaukau."

      "O ka hoopaa wale ae no hoi koe o'u i ka'u pani, a e pule hoi mamua aole loa ia i makemakeia no ka hoohana aku."

     Aohe kaukali i kue hou aku, a aohe no hoi i u iho oia a me kona haku iluna o ka muliwai kahi i lana ai.  Ua nalowale loa aku ka mahina, a ua oluolu a maikai hoi kahi oaniani makaui o ke kololio ana iho mai luna mai o ka Mauna Morena. Owaowaka hulili mai na hoku o na lahi, eia nae, ia laua hoi e hoe ana ma kahi kokoke loa i kaekae, ua nalowale loa laua iloko o ka poeleele.

     "Ma ka puka kokoke loa i ke alahaka," wahi a de Boane, ia laua hoi i kaalo io ai ma kahale o ke kuhina, a oloio papanehe ole ana malalo iho o ka paia o ka malapua.

     "Alaila, eia kaua la ua hiki," i hawanawana ae ai o Gaveriela, me ka unuhi ana ae i kanahoe, a palepale alakai aku la i ka waapa i ke kaola laau e oioi mai ana.  "E akahele.  Eia ke alapii.  O oe hookahi no anei ke hele?"

     "Ae," i panai aku ai o Leone.  "Maanei oe e noho malie ai iloko o ka malumalu e like la me ka hiki, a e makaukau mau hoi no ko'u hea mai."

     "Ua maikai," wahi aku a ka ukali.  "Ke manaolana noi au lua pono na mea a pau."

Aole i pau.

====================

Ko ka Moi Vitoria Ohana.

    

     Mao ka hanau ana mai nei he kaikamahine i ke Duke a me ke Dukese o Ioka, ua hoomahua huaia ae kana mau moopuna kualua a 30.  He ohana nui maoli no ko ka Moi i nei wa, a he mea pohihihi paha hoi ka hoomaopopo ana i ka mea maoli i manaoia ma ka mamala olelo e hoopuka mau ia ai [maloko o kekahi pule] "ka Moi a me na lala a pau o ka Ohana Alii."   Ina e helu ana kahi i ka Moi a me kana mau mamo wale no ua like na helu me keia ano iho:  Ka Moi, 1;  na keikikane a me na kaikamahine e ola nei,  7; na moopuna, 33; na kualua, 30; huina, 71.

     Aohe hopohopo ana i ko@ ma o keia mau huahelu ae ia @o ke kuuna o na ewe alii i kupono e kau ae i ka nohoalii o Enelani, e like la hoi me ka mea i hopohopoia e na loea kalaiaina e 60 a 70 paha makahiki i hala ae.  Ma keia mea ae la, aohe hoohalike ana i oi na ka hiwahiwa mamua ae o ke kulana o ia wa a me keia au hoi a ke Alii e houmanao ai i kona Iubile Diamana.

     Ua oleloia iloko ka o ka huakai hookahakaha a hoohiwahiwa Iubile, he eha ana hanauna ma ke ala a kuuna pololei e komo a e hoikeia ana - Ka Moi, ke Kama'lii o Wale, ke Duke o Ioka, a me Kama'lii Edewada o Ioka.  Peneia iho ko lakou mau maka @ Moi, 78; Kama'lii o Wale, 55; Duke o Ioka, 52, Kama'lii Edewada o Ioka, 3.  He mea hoi i kupono e hoomaopopoia, o ka la mahope iho o ka la hoomanao Iubile, o ia ka la hanau o Kama'lii Edewada o Ioke.  Ua nanauia oia i Iune 23, 1894.

     O ke Duke o Ioka, oia ke keikikane hiapo e ola nei a ke Kama'lii o Wale, a he moopuna kuakahi hoi oia na ka Moi; a o Kama'lii Edewada o Ioka hoi, oia ke keiki hiapo a ke Duke o Ioka, he moopuna kaalua na ka Moi a he kuakahi hoi na ke Kama'lii o Wale.

--o--o--

E Hauhoa Kaulahao Aku.

     He kanaka nui io no pahu hoi o Elele Paahana Fitigerala o lawelawe ai iaia iho ma ka lepo Amerika, eie nae, ke lilo oia i elele kalaiaina i kohe ponoi ia iho no keia aina i Hawaii, ua hoomaikoike ae oia me ka hoehaeha loa i ka like ole mawaena o ka makaukau a me ka lalau.  O kana hooweliweli iaua aku ai i na poe mahiko e kue ka Ahaolelo i ka hoohuiaina ina aole na poe paemoku e hoohamama mai ana i ko lakou mau lima i na poe hana ole o ka Aekai Pakipika, he poe hoi i manaoia eia lakou ke kiei nei me ka ano pihoihoi maluna aku o ka poli o ka moana i na mala ko o na Hawaii, he kikoo ana ia o kahi manao i ulu wale ae o ko ano Fitigerala.  E pono e hauhoa kaulahao ia ko kakou Elele Paa hana iloko o kona keena, a i ole ia, a hoouna maoli aku no hoi iaia e komo iloko o na mahele o na poe hana ole - Nupepa Palapala Nu Hou [News Letter] o Kapalakiko.

 

==============

MA KE KAUOHA.

==============

 

OLELO HOOLAHA WAI.

     I kulike ai me ka Pauku 1 o ka Mokuna XXVI o na Kanawai o 1896;

     O na poe a pau e paa ana i na pono wai, a o ma poe hoi e uku ana no na kuleana wai, ke hoolahaia aku nei ma keia, o na uku wai no ka manawa e pau ana i Dekemabe 31, 1897, e hookaaia no ma ke Keana o ka Oihana Wai o Honolulu, ma ka la 1 o Iulai, 1897.

     O na uku wai a pau i hookaa ole ia a hala na la he umikumamalima mahope iho o ka wa no ka hookaa ana, e uku kaulele ia no he 10 keneta.

     E hookaaia no na uku wai ma ke Keona o ka Oihana Wai ma Kapuaiwa Hale.

                                         ANDREW BROWN,

                                         Luna Nui o ka Oihana Wai o Honolulu.

     Honolulu, P.H., Iune 15m 1897.                              jn 21 - 3ts.

=============================

 

William Kamali.

     Pena Hale o na a@o a pau, Kau Pepa a Lu One paha, e like me ko oukou makemake.

Ua hiki ke hoohinuhinu i na Umeke, Pakaukau, Pahu-ume, Moe, Puniu, i hiki ole ke hoomaemae hoi ia.  Ua hiki ke hookoia na hana me ka eleu loa a o na kauoha a pau mai na kuaaina mai na hiki ke hookoia.  He oluolu loa ka uku ma ke kuka olelo ana.  E kipa mai e na makamaka, mai poina.

     Keena hana, ma ko S. K. Pua keena, Helu 7 1/2,  Alanui Konia.

     Wahi Noho.  Kapalama.               mar 15 - 6@

----------------

 

ED A. WILLIAMS.

Helu 514, Alanui Papu, ma Ewa iho o Pa Aloha.

---------

Ho mea kuai lako hale o na ano a pau loa.

--------

He mea Hana Pahu Kupapau a Hooponopono Hoolewa.

 

[This space occupied by a lovely rendering of a very Victorian hearse drawn by horses wearing black feathers on their heads.  The hearse has those black feathers that look like kahili on the roof.]

 

     E hoolakoia no na Kaa Kupapau, na Kaa pio a me na Kaa-ohana.

Ina no e ninau iaia, e loaa no na Poha ku Kia Hoomanao no na He Kupapau.

---

O ka Ialoa kekahi hana hiki loa iaia aia ia malalo o ka lawelawe ponoi ana a

 Ed A. Williams, F. D., he mea i puka pono mai ka Kalaka Kula o ka Ialoa Maikai

ana iloke o Mei, 1894.

-NA TELEPONA-

Keena, Helu 179 - Hauhale a me Kahea po.

 

----------------------------

 

HELE HOOLUOLU

 

O. R. [picture of a steam engine] L. Co.

MA NA POAONO A ME NA LA PULE.

E haalele mai no na Kaamahu i na hora 9:15 A.M. A ME 1:45 P.M., a hoea hou mai Honolulu nei ma na hora 3:11 a me 5:55 P.M.

 

Na Palapala Uku Puni

                                                                                                                    Papa 1.             Papa 2

                                                                       Manana ................................$   75               $     90

                                                                       Mahiko o Ewa.....................    1.00                      75

                                                                       Waianae................................   1.50                   1.25

F. C. Smith,

Agena Ohua a Palapala Nui