Ka Nonanona, Volume I, Number 3, 3 August 1841 — NO KA ULU MOKU IMI AINA [ARTICLE]
NO KA ULU MOKU IMI AINA
I ka malama o Okakopa, 184@, hiki mai la ka ulu moku imi aina no Amerikahuipuia, ma Honolulu nei. Eha moku, @a moku nui (o ka W@usani, a o e ka Pakaka) a elua hoi moku uuku iho, o ka Na@a, a me ka Mal@l@ a o Kali Wilika ko lakou ai@ nui. Ua imi aina ua ulu moku nei ma ka h@aa loa@ a ua ike lakou i ka aina nui malaila, i ka la 1@ o Ianuari, 1840, ma ka latitu o 6@°@0' lonitu 10@°24'. Popilikia @i@a ko lakou holo ana ma kela moana hema, no ka nui loa o ka hau; me he mau moku aina noi la, e lana wale ana, a e hui kau ana, ua hau pau nei ma kela wahi. @i ka Pi@aka i ka moku hau, a mai @ahaha loa; ua pakele no nae no ke akamai loa o kona kapena, o Hudesona. Holo kokoke i kela aina hema ka Winisani i 1700 mile a ike pinepine lakou i ka aina; he aina pali, paapu i ka hau, aole kanaka, he mau wale@sa, a @e na sila wale no ko laila holoholona. Pau keia; Holo nui aku la keia ulu moku imi aina, a i keia mau la iho nei, i ka la 1@ o Iune, hoi hou mai la ka Pikaka, o Hudesona ke alii a me ka Pololo. Ua huli lakou i kekahi pae aina; (Kinimita ka inoa ma ka olelo Enelani.) aia ma ka poaiwaena, ma ke komohana hema mai ia nei aku. He pae moku liilii kela, he haahaa, a he ino loa ka holo ana o na moku ma kela wahi, no ka ike ole ia o na wahi papau, a me na moku liilii. Aka, ua pau i ka huliia a me ka palapalaia na wahi pilikia olaila e ko ka Pikaka a
ma neia hope aku, akaka wale no ka holo ana o na moku ma ia wahi. He poe kanaka hupo loa kolaila, he poe pepehi wale @ Holo iuka kekahi mau waapa o ka Pikaka, a na pepehiia a make loa kekahi haole. Nolaila i kekahi la ae, kaua aku ka Pikaka ia lakou mauka, a make koke iho la na kamaaina he 12 a keu aku, a ua pau kekahi kulanakauhale i ke ahi Aloha ino ia lahuikanaka e noho ana iloko o ka pouli, a me ka ino mai! E na keiki o Hawaii nei, owai ka mea o oukou e hele ilaila, e hai aku ia lakou i ka pono o ke Akua? Penei ke kauoha a ka Haku, "E hele ae oukou e hoohaumana aku i na lahuikanaka a pau. Ma kela pae aina, aole nui o na laau, o ka niu a me ka hala ka nui; a o ka ai, o ka niu no, a me ka ia o ke kai. Ua like kau wahi o ka lakou olelo me ko Hawaii nei, a o ka nui, aole like iki, ua okoa loa.