Ka Nonanona, Volume I, Number 4, 17 August 1841 — HE OLELO NO KE KINO. [ARTICLE]

HE OLELO NO KE KINO.

Auhea oukou e na kanaka, a me na kamalii mai Hawaii a Niihau. Ke makemake nei au e hoike aku ia oukou i kekahi mau mea o pono ai ke kino o na kanaka ma na aina a pau. No ke kuhi hewa ana o kekahi poe, he mea liilii, he mea ole paha ke kino, hana ino mai lakou ia lakou iho, no ke kuko, no ka lealea, no ka makemake ino; a pehea maila? Hiki koke mai ka eha, a me ka mai, a me ke kuni, a me ka lolo, a me ka hui, kela mea ino keia mea ino, no ka malama ole i ke kino. No keia mau mea, a no na mea ino e ae he nui wale, pono ole ka noonoo ana, a me ka heluhelu ana, a me ka lohe ana, a me ka imi ana i ka pono no ka uhane. Nolaila, poho ka uhane o kekahi poe, no ka malama ole i ke kino. Na Iehova i hana ke kino a me ka Uhane, nana i haawi lilo ole mai ia kakou e malama. A o ka mea malama ole, wahawaha oia i kona mea nana i hana. Ua olelo mai kekahi kauwa a Iehova penei, Halelu 139. 14. Pela no kakou a pau. Nolaila ea, e malama pono oukou a pau, ka poe e heluhelu ana, i keia mau manao i kakauia ma keia pepa. Aole e hiki ia'u ke hoike aku ia oukou, ma keia pepa uuku, i na mea kupanaha a Iehova i hana'i iloko o ko kakou mau kino. Aka, eia ka hiki, ke hoike aku i kekahi mau mea e pono ai. @ O KA AUAU ANA. He hana maopopo loa keia i na kanaka ma Hawaii nei. He hana no hoi ia e pomaikai ai ke kino. Eia ka pono. 1. He mea ia e hoomaemae i ka ili a puni. Ina maemae ka ili, i ka manawa nui ka wela, a ikaika paha ka hana a ke kanaka, alaila puka nui mai ka hou, a oluolu iki ke kanaka malaila. Ina nui a ikaika ka hana a ke kanaka i kekahi manawa, aole nae puka mai ka hou, alaila mahuahua nui ka wela o ua kanaka la, a e loaa koke kekahi mai ia ia. 2. He mea ia e ikaika ai ka ili. A no ka ikaika o ka ili mahuahua ka ikaika o ka opu, a me ka naau, a me ka puuwai, a me ke ake, a me na mea a pau iloko. A no ka ikaika o ua mau mea la iloko, ikaika no hoi na lula mawaho. Ikaika ke kanaka i ka hele, a i

ka hana kela mea keia mea i ka manawa oluolu oia, a ikaika iloko. Ke ike nei kakou a pau, ina pololi loa ke kanaka, a nawaliwali iloko, aole ikaika kona mau wawae a i kona mau lima, i ka hele a i ka hana. Ua olelo mai ka lunaolelo ia kakou penei, 1 Kor. 12. 26. 'A ina poino kekahi lala, ua poino pu no na lala a pau, a ina i hoomaikaiia kekahi lala, ua oliolu pu na lala a pau.' He oiaio no keia olelo. A pela no ma ka ikaika. Ina mahuahua ka ikaika o ka ili, oia kekahi mea e ikaika ai ka opu, a me na mea a pau iloko: a ina nui ka ikaika o keia mea iloko, ikaiika no hoi na lala mawaho. 3. Aka ea, aole pono e auau me ka noonoo ole, o loohia mai paha i ka ino i kekahi manawa. Ke ike nei oukou, ina hooikaika kekahi kanaka, mai kakahiaka nui a hiki loa i ke ahiahi, me ka hoomaha ole, a me ka ai ole, alaila pau ke aho ona, a opili, a luhi loa kona kino. Ina auau oia i keia manawa, hiki koke mai ka @, a me ke anu, a me ka mai maoli iloko. Nolaila, e hoomanao oukou i keia olelo a'u, i ka manawa luhi, a hoohemowale iho ke kino, mai auau, mai komo oukou iloko o ka wai ia manawa, o hiki mai ka mai maoli, a me ka make paha ia oukou. I ka wa ikaika ke kino, aole luhi, aole pau ke aho, oia ka manawa pono e auau ai. Eia iho keia. Aole loa pono ia kakou ke ai, a piha ka opu, alaila komo koke iloko o ka wai, e auau ai. Ina kokoke hiki mai ka manawa pono e ai, eia ka pono, e auau e mamua, a pau ia, alaila paina. Eia hoi kahi. Ina he mai maoli ko kekahi, aole pono e auau ia manawa. Eia kahi. Ina pau ka eha a me ka mai, a koe ka nawaliwali pono e waiho ka auau ana a mahuahua ka ikaika alaila auau. Eia no hoi keia no na wahine. Aole pono ia lakou ke aoao i ka wa o ka nui wahine. Eia kekahi, Aole pono e auau i ka wa a lakou e hanau keiki. Ia manawa, eia no ka pono no lakou, enoho malie kekahi mau pule, ekolu, eha paha, alaila ina ikaika ke kino, e

auau no. Aka, ina nawaliwali ke kino a eha paha iloko, e hoomanawanui me ka auau ole. Eia ko'u mau manao aloha ia oukou. Na LAFONA.