Ka Nonanona, Volume I, Number 16, 1 February 1842 — Page 74

74 KA NONANONA. [FEBERUARI.

kanaka ma ka pope? I mai la lakou no ke puhi baka, a me ka lealea, a i pakele hoi i ka hana aupuni, oia hoi ka hale pule.
                Uuku loa na kamalii i lilo i kela aoao. Aole kula pope ma Hamakua. Ua imi na pope i mau kula ekolu, aole nae i loaa na kumu no ke akamai ole.
                I ko'u hoi ana mai, kokoke paa ka hale i ke akoia. Na LAIANA.

NO KA BAKA.

                I kekahi manawa, aole au i ike i ka hewa o ka Baka. I kuu wa e pupule ana, moni no au i ka baka, me ka hau a me ka nau i ka baka, i ka wa maka o ka baka, a me ka ona ana i ka baka.
                Ua like me ka make maoli, ke kupouli, ka ike ole i ke ola a me ka make.
                A pahu aku la ka honea iwaho, aole nae i i makau ia make. Ua kapa ua naaupo nei ia make he lealea, he oluolu, aka, i kekahi manawa hoikea mai ka hewa o ka baka maloko o'u; he wela ka houpo, he haoa, he luai me ke koko.
                Eia kekahi. I ka wa i lapaau ai o Gerina ia'u ma Hilo i ka laau hoolualuai, puka mai la ka mea ino eleele, mai loko mai o'u. No ka baka no kela ino me he pau hale la. I mai la o Gerina ia'u, ua ino loa noloko ou. Nolaila ike au, he hewa ka baka, he mea nawaliwali no ke kino ka baka.
                Eia kekahi; ke hooakaka nei au no kekahi poe puhi paka aku. Eia ko'u ike ana'ku no ko lakou puhi baka ana. Ike aku la au i ke puhi ana o kekahi kanaka ma kapuwahi, ona iho la i ka baka, a hina iho la ma kapuwahi; a i ke ahi kauwahi o kona kino no ka baka. Nolaila ua hoopaa ka hehena, a make ka hehena i ka hoopaa. Pela no ka make ana o ka poe hoopaakiki i ka hewa i ke puhi ana i ka baka, a me ka poe hewa a pau.
                Eia kekahi a'u i ike ai, he alii moni baka. Okalani kona inoa. I kuu ike ana, ua like ka halulu ana o kona puu i ka moni ana i ka baka, me ka olaola ana o ka huewai i ukukuhiia i ka wai. No ka nui o kona paulele i ka baka, i kona wa i hoomaka ai e moni i ka uwahi o ka baka, ekolu ipu baka e pau o ka uwahi i ka moni hookahi ana, aole ia e hoopuai iki i ka uwahi a pau ka moni ana o ka uwahi o na ipu baka.
                Alaila uha mai la ia i ka uwahi baka; kukuku ae la me he mahu imu la, ka uwahi mai loko mai ona. Ua lohe wale au i kona make ana. He lolo kona mai a make. Ua oleloia kela make ana, he lolo puhi baka.
                Eia kekahi kanaka moni uwahi baka, o Kaikaikupolo kona inoa. Hiapupahaku kana i kona wa e puhi ai, moni aku la ia i ka uwahi o ka baka me ka hoopuai koko ole mai i ka uwahi o ka baka. I kona wa e moni ai, puka mai la ka uwahi lena me ka nui. A i ka wa i hiki mai kona mai ma kona kino, puahilohilo mai la kona ili a make.
                Eia kekahi kanaka moni baka, o Kunona kona inoa. I kona wa e puhi ai i ka baka ma ka pu hana hookahi ana, elima ipu baka ana e moni ai ka uwahi o ka baka; a luai mai la he nui loa ka uwahi mai loko mai ona, he uwahi lena. I kona wa i make ai, he hemo wale kona mai i make ai.
                Nolaila he nui loa ka pepehi kanaka o ka baka.
                Eia kekahi; he maunu hakaka ka baka, no ka poe puhi baka.