Ka Nonanona, Volume II, Number 15, 20 December 1842 — Page 75

1842.] KA NONANONA. 75

Hamakua; he nui, he maikai kekahi; he mau awai, he mau noho maloko, a ua paa hoi i ka moena. Aole nae i maikai loa kekahi, he uuku a he pelapela maloko.
                O ko makou luakini nui hoi ma Waimea nei, ua paa. Ke hoomana nei makou ia Iehova maloko. Aole nae i paa loa; nui no kahi i koe. Ua paa i ke akoia; ua paa na puka aniani 10; ua paa na puka komo eha, ua paa kekahi hapa o ka papamalalo; a ua paa kekahi mau noho. A ke hana ia nei kekahi mau noho. Ua maikai no kahi i paa. Ua ala makou mailoko mai o na uku lele a me ka pelapela, kahi i hoomana ai makou mamua. Nolaila, ua olioli ko makou naau.
                Aka o ke koena, pehea la e paa ai? pehea la e loaa ai ka aho, ke kui, ka puna, ke one, ka papa, ka pai ana? ua ilihune makou. Owai la ka mea i makemake e kokua mai?
                3. Ka bele. Ua loaa mai ko makou bele, aole i kala; he bele nui; 354 pauna, he bele kuai, he 130 paha dala ke kumu kuai. Na makou no i uku aku; ua kaa no. A ke kani pinepine nei kona leo, he maikai, aole like me ka leo o ka pu. Nui ka poe hele mai e makaikai i ka bele, mahalo lakou i kona nui, olioli makou no ka loaa ana mai. Pau na mea kahiko, pau ka luakini opala, pau ka pu maoli. Ka pono no ia e hele aku imua.
                4. Na kula. Ma Hamakua he maikai na kula ua kokuaia mai na kumu e like me ka hoakaka ana mai o na Kahukula. Ua oluolu ko laila lunaauhau ua kokua i ka naauao. Lana ka manao o na kumu. Ikaika lakou me ke ao aku; ikaika na lunakula, ikaika na haumana.
                Pela no ma Waimea nei. Maikai na kula, nui na haumana, ikaika na kumu, a me na lanakula; ua pololei hoi ka hoakaka ana o na Kahukula i ka uku o na kumu; aka, o ka hoemiia o ka uku, a o ka hoonele loa ia o kekahi poe, oia ka hewa. Ua ike maka au. I mai na Kahukula, i 30 kala ka uku o kekahi kumu, a hoemi mai ka lunaauhau i 8 wale no kala; 15 ka kekahi a ua hoemiia i 7 a ekolu kumu i hoonele loa ia. Pehea ka pono o keia hana ana? Hoomanawanui na kumu o Waimea nei. Aia ma Hamakua ka nui o ka lakou ai, a na lakou no i kii aku. Pela mamua aku nei.
                5. Na katolika. Oia no na kahuna pope a me ka lakou mau haumana. Elua no Kahuna pope maanei. Aole nae laua i noho loa maanei; holo no i Hamakua; i Kohala; i Hilo. Ikaika no i ka hele. Aloha ino laua! make hewa ko laua luhi! E pule kakou no laua, i lilo laua i mau Kahuna pono, ikaika laua i ke kukulu ana i ko Iesu aupuni e like me ko laua ikaika i keia manawa i ke kukulu ana i ke aupuni Katolika. Ua hele au e hoohulli ia laua. I mai kekahi, "alia au e huli, aole akaka kahi e huli ai, manamana oukou". I aku la au, e huli oe mamuli o ka Baibala, oia ke kumu nui. Hoole mai kela, ''aole au e huli malaila, e huli oe ma ko makou aoao."
                Ua mahuahua iki na haumana pope maanei. Ehiku paha hale halawai ke huiia ko Hamakua a me ko Waimea: he mau kula ekolu paha, eha paha a ua lilo kekahi mau kamalii he 50 he 60 paha ilaila, ua hoi mai nae kekahi mau haumana ma ka makou mau kula. Ke ao wale nei no na kumu Katolika, aole loaa ka palapala kumu no na Kahukula mai. Ina haiia na Katolika ma Hamakua a ma Waimea nei 800 paha. Aole au ike maopopo.
                Ua hoi mai nae kekahi poe ma ka aoao pono. Ua haalele i ka pope, Hooikaika wau ia lakou e hoi mai. I mai kekahi poe; "alia makou hoi aku, aole pau ka baka, ke puhi nei no". Huli ka oukou ilaila no ka baka! "Ae; ike makou he aoao puhi baka ia, malaila, huli makou ilaila." E ka poe pono, e pule mau oukou no ka poe Palani, e kii aku ia lakou, a e hoihoi mai me ka haahaa a me ke akahai. Ua ike kakou ma ka ke Akua olelo, e hiolo ana na aoao ku e a pau. LAIANA.

He mau hale wela.

                Ua wela iho nei kekahi mau hale ma Honolulu nei i ka po o ka la 17 a ua oleloia o ka baka ke kumu o ka hewa. Ahea ike na kanaka Hawaii i ka hewa o ka baka? Pau ka hale ia ia; pau ke kino ia ia; pau ka noonoo ia ia i ka wa ona; pau ka waiwai ia ia. He nui na mea i pau ia ia.