Ka Nonanona, Volume II, Number 16, 3 January 1843 — Page 79

1843.] KA NONANONA 79

kekahi aina okoa ma Koloa, me ka manao e mahi silika malaila. Kanu no ia i na ilima, kukulu i hale noho, a me ka hale hanai enuhe, a me na hale ohua. Hoomaka no i ka hana, aole nae i liuliu, poho no. Eia na mea i poho ai keia hana ma Koloa, he wahi makani nui ia, nolaila, aole ulu maikai na ilima: nahae na lau i ka makani a oolea a mae wale; aole no hoi i hanau pono na enuhe malaila; a o na kanaka kekahi, aole o lakou nakui a hoomau i ka hana, hele mai i kekahi mau la a molowa, mauwele haalele mai. I keia manawa ua pau na ilima o ia mau aina silika i ka uhukiia, a ua kanuia ke ko malaila. Aloha ino na malihini i poho wale ko lakou waiwai ma keia hana. Mai ulu kekahi hana hou malaila e waiwai ai ke aupuni.

HE HAE HOU.

                E ka Nonanona e; aloha oe, he wahi ukana ka'u e hooili aku nei ia oe, nau e lawe, a e hai aku i na pepeiao o ka poe lohe a pau.
                Aia ma na moku o ke Aupuni, he mau hae hou i kauia maluna o ke kia, penei kona ano.
                O kekahi apana lole leponalo keokeo i kakauia i na hua nui ma na inoa o na mokupuni nui o keia pae aina. E like me neia. MAUI, HAWAII, KAUAI, OAHU. Eia ke ano o ua mau hae pakahi la i kakauia i kela poe inoa. Ina e kau ko Hawaii hae; oia ke ano o ka holo o ka moku i Hawaii, a pela no ke kau ko Kauai hae, a me ko Maui, a me ko Oahu nei.
                Ina i ike ka poe makemake a pau e holo ana i Kauai, i ka hae i kakauia o Kauai, e hele no lakou a ee i ka moku i kau ai kela hae o Kauai.
                A pela no hoi ke ku ka moku ma Kauai, a manao e hoi mai, e kau no ko Oahu hae, oia ke kahea ana i ka poe makemake e hoi i Oahu nei; a pela aku no ke ano o na hae pakahi a pau.
                O ka uku o na moku o ke Aupuni ke ee ka ohua, e like me ke kanawai o ka moku 1,00 dala ke holo i Kauai, a ke hoi mai paha ma Kauai mai, hookahi no dala.
                Aka hoi, ina e holo ana ka moku i Hawaii, hookahi dala a me ka hapalua; a hoi mai mai Hawaii mai a i Oahu, $1,50. Aole e uku kahi puolo, a me ka umeke poi a me ka ipukai.
                Aia o na ukana nui wale no ke ukuia, a me na ukana hooili e ae, e like ka nui me ka barela; hookahi dala oia, aka, i emi mai, emi mai no ka uku, a nui aku, e nui no ka uku, e like me ka olelo o ke Kanawai o na moku, aia no ma ua moku la, a malaila no e hooponopono ai ke ano o ka uku ana, o kela mea keia mea. Na KAPEAU.
Honolulu, Deke. 19, 1842.

KA NONANONA.
Honolulu, Tusede, Ianuari 3, 1843.

KA MAKAHIKI HOU.

                E na kanaka o Hawaii nei, aloha makahiki hou oukou; e na lii, aloha oukou; e na makaainana, aloha oukou. He aloha makahiki hou keia. Ua pau iho nei ka makahiki 1842, a ua komo kakou iloko o ka makahiki 1843.
                Ua hala ia makahiki a ua nalo, me kana mau hana a pau, a i ka la hookolokolo e hoike hou ia mai. Pehea ko kakou manao? Pehea ka noonoo ana i keia mau la? Penei paha kekahi.
                He nui wale na mea maikai i loaa mai ai ia kakou iloko o ia makahiki; aole pau i ka heluia. Ua haule mai ka ua a ulu ka ai; ua pale ka wi; ua loaa ka ia mauka a makai; ua mehana kakou i ka la; ua aahu i ke kapa a me ka lole; ua maluhia ka noho ana; aole mokuahana nui ke aupuni; aole kaua; aole haunaele nui; aole nui loa ka hewa. Ua paleia ka mai nui, a me ka make nui, a ua oluolu ka noho ana.
                Eia no hoi kekahi mea kamahao, i kela makahiki i pau iho nei, O KA HAALELE ANA O NA LII I NA MEA ONA. I ka la mua o kela makahiki, he alii inu rama ko kakou, a i ka la mua o keia makahiki hou he alii inu wai ko kakou. He mea kamahao loa keia e hauoli nui ai ka naau.
                Nohea mai keia mau mea maikai? Aole anei no ke Akua mai? Nona mai, na kona lima wale no i hana iwaena o kakou, a pehea ko kakou manao ia ia? Auhea na ma-