Ka Nonanona, Volume III, Number 16, 26 December 1843 — Page 74
74 KA NONANONA. (DEKEMABA,
keia malama. Ke hoike mai nei ia i ka mahina hou, i ka mahina hapalua mua, i ka mahina poepoe a me ka mahina hapalua hope.
Eia mai no hoi ka hora i puka mai ai ka la, a i napoo ai hoi ko na Monede a pau o kela malama keia malama. Pela hoi ke hoike mai nei keia i ka hioana o ka la a me ka Hoohalike i ka hora, i mea kokua i ka poe mea wati e hooponopono i ko lakou mau wati.
Ekolu mau pouli ana o ka la i ka makahiki 1844, a elua pouli ana o ka mahina, aka, aole e ikeia'ku ia mau pouli ana ma Hawaii nei.
Ka malama 1. IANUARI, 1844. O kona mau la 31.
La. h. m.
Mahina poepoe, 5 5 34 A.
Mahina hapalua hope, 12 9 31 A.
Mahina hou, 19 6 18 A.
Mahina hapalua mua, 27 0 30 A.
Na la o ka malama. Na la o ka hebedoma. Ka hora i puka mai ai ka la. Ka hora i na poo ai ka la. Ka hio ana o ka la. Ka hoohalike i ka hora.
Houluulu
h. m. h. m. Hema. m. s.
1 Monede, 6 38 5 22 23° 4' 3 35
8 " 6 36 5 24 22° 20' 6 45
15 " 6 34 5 26 21° 14' 9 31
22 " 6 32 5 28 19° 49' 11 45
29 " 6 29 5 31 18° 05' 13 21
NO BATIMEA L. PUAAIKI.
MOKUNA II.
No ka hanau ana o Puaaiki. Kona ano maoli. Kona noho pu ana me na'lii. Ma Hanaii, ma Oahu, kona lohe mua ana i ka olelo a ke Akua
Ua hanau o Puaaiki ma Waikapu ma Maui, he kulanakauhale ma kahi kokoke i Wailuku. Aole akaka lea ka makahiki o kona hanau ana. Ua manao ia i ka makahiki paha o ka Haku 1785. Ua olelo ia ma ka Moo-olelo o Hawaii, i kona wa kamalii uuku, ua eliia kona lua kupapau e kona makuwahine, a manao oia e hoolei i kana keiki iloko, aka, ua hoopakeleia ia e kekahi makamaka. No ke Akua kona pakele. Ua akaka lea ia, ua hanau ia o Puaaiki i ka wa pouli loa. Aole ikeia ke Akua oiaio, ia manawa. Pau loa ko Hawaii poe i ka hoomanakii. He poe makau wale na kanaka. Pau loa na'lii a me na kanaka i ke kulou ilalo imua o na akua pohaku, a me na'kua laau. Ua kahinuia na kuahu o na daimonio i ke koko, o kanaka o Hawaii nei. Nolaila, ua maopopo, ua nui ka hewa o na'lii a me kanaka. Ua haumia loa na mea a pau. Ua ike pinepine ia ka pepehi kanaka, a me ka moe kolohe, a me ka aihue, a me ka uumi kamalii, a me na mea ino a pau loa. Aole pau i ka heluia na mea ino i hanaia, ia manawa. A i ka hiki ana mai o Lono ma, ua mahuahua ka hewa o Hawaii. A i kona make ana ma Kealakeakua i ka pepehiia, ua holo na moku o Beritania me ka makau, a ua kapaia ko Hawaii poe he poe ai kanaka, a nolaila, i kekahi mau makahiki, aole ike hou ia ka moku ma keia pae aina. Ia manawa, ua hanau ia o Puaaiki, a i ole hoopakeleia mai oia e ke Akua, ina ua make ia e kona makuwahine.
Ua olelo ia, he keiki kolohe o Puaaiki. He oiaio no paha, no ka mea, aole malama pono ia oia e kona mau makua. Elua mea i oleloia nona. Ua ono loa ia i ka awa. Oia paha kekahi mea i ino ai kona mau maka. Oia, a me kona hele ana ma ka la me ka papale ole, ke kumu paha ia o kona makapo, a me kona nawaliwali i kona wa oo. (Aole e pau.)
NO NA HOAHANAU.
HELU 4.
Eia kekahi mea a na kanaka o ke Akua i manao nui ai: o ke kanawai.
Nana nui na haipule pono maloko o ke kanawai o Iehova; a malaila i akaka ai ia lakou he mea nui loa ka hewa, aole e pau ia lakou i ka heluia. Pau na kanawai i ka hai ia lakou, aole kahi mea iki i koe. O na mea a pau a ke Akua i kauoha mai ai i na kanaka e hana, ua pau ia mau mea i ka hana ole ia; a o na mea ana i papa mai ai i na kanaka, mai hana oukou, o make, ua pau loa ia mau mea i ka hanaia e lakou.