Ka Nonanona, Volume III, Number 17, 9 January 1844 — Page 78

Page PDF (239.12 KB)

78 KA NONANONA. (IANUARI,

 

                Manao no kekahi poe e hana i pa. Aka, noonoo lakou, pehea la e paa ai? he hapa wale no ka pohaku, he mea pau koke ka laau, he nui na la ua hiki ole ke hana, elua pule no na lii a me na konohiki, elua wale no no lakou, aole paha paa wawe, liuliu loa paha, a make e paha makou ke hoomaka, Aloha ko na mauna i paa mau i ka pilikia.
                Eia hoi kekahi mea i koe e pono ai lakou, o ka hele loa aku ma kahi e e noho ai. A ma ko'u nana ana, ua maopopo iki keia manao ia lakou. No ka mea, ke hele la no kekahi poe i Hamakua, i Kona, i Maui, a i Oahu. Hookohi haneri a keu aku i pau i ka hele i keia makahiki i hala iho nei. A o kekahi poe hoi, ua pau i ka make. He 40 a keu aku ia poe. A o ka poe i hanau hou, he 22 ia. Auwe! Ina pela ka emi ana ma keia hope aku, aole liuliu loa, a nele Waimea i kanaka ole. Na holoholona wale no koe. Oia, he manao paipai ko'u i ka poe a pau e heluhelu ana i keia pepa, Ua kokoke pau keia makahiki, pela hoi ko oukou mau la, ua kokoke pau, e hiki mai ana ka make. E hoomakaukau oukou a pau no kela hele ana, he hele hoi ole mai.
                Pau keia manao, mamuli hoike au i kekahi mau mea e ae a'u i ike ai ma Waimea, ke ae mai ka Haku. Dek. 12, 1833.

BATIMEA PUAAIKI.

                Ua ao ia oia i ka hula pahua, a ua lilo ia he kanaka akamai i kela hana lapuwale, lealea ino. O kana hana no ia.
                Pela ke ano o Puaaiki i kona wa kamalii, a i kona wa ui. Ua hoowahawaha ia oia e ka nui o kanaka. A lilo ia he kanaka makua ma na makahiki ona, he kanaka poupou nae ma ke kino; he kino ino i ka nana aku; he mai, he makapo no hoi. Ua loloa kona umiumi e lele ana iloko a i kona umauma; o kona kapa, he wahi kapa lepo, oia wale no. He mea akaaka ia oia e na kamalii. Ia manawa, makemake o Kamamalu, ka wahine a Rihoriho, ka mea i make ma Enelani mahope iho, ia Puaaiki. Eia paha ke kumu o kona makemake ia ia; o kona akamai i ka hula pahua, a o kona ano hulu, no ka mea, he kanaka hulu nui o Puaaiki. No ia mea, ua hookipa o Kamamalu ia ia, a ua hanai hoi ia ia. A makemake na 'lii i ka lealea, kii aku lakou ia Puaaiki e hula imua o lakou, a pau ka hula, ua loaa ia ia he wahi ai, a me kekahi awa. A hiki mai na misionari mua, o Binamu ma, i ka makahiki 1820 aia o Puaaiki ma Hawaii e noho pu ana me na 'lii. Aka, aole oia i ike aku ia lakou. Aole lakou ike i ka manao o ke Akua e hoolilo koke i ua mea makapo la, ilihune la, hoowahawahaia la e kanaka, i mea e nani ai ka waiwai o kona aloha; aole lakou ike i ka manao o ke Akua e haawi mai ia Puaaiki na lakou, i hua mua, i hua momona no hoi, o ka lakou hana ma keia pae aina. Ina ike lakou ia mea, ua olioli nui ko lakou manao, a ua ikaika hoi ko lakou mau lima i ka hana a ke Akua i haawi mai ai. A o Puaaiki kekahi, aole ona manao, ua kokoke kona hoopakeleia mai i ka haumia a me ka ino o kona noho ana.
                A hiki mai na misionari mua, a aeia mai lakou e noho ma keia pae ana a maopopo ko lakou ano, alaila holo na 'lii i Honolulu, e kuhikuhi ia Binamu i kona wahi e noho ai. O Puaaiki kekahi pu me lakou. A