Ka Nonanona, Volume III, Number 20, 20 February 1844 — Page 97

Page PDF (250.60 KB)

KA NONANONA.
"E ka mea hiamoe, e hele oe i ka nonanona, e nana i kona aoao a e hoonaauao iho." Solomona.
Buke 3. HONOLULU, OAHU, FEBERUARI 20, 1844. Pepa 20.


NA PALAPALA AUPUNI.

            I ka la 8 o Feb. nei, holo aku i Maui ma ka manuwa Hazard, o Gen. Mila, ke Kanikele nui no Beritania a me kona poe hoapili; o Ademarela Toma, a me G. P. Iudd, ke kakau olelo no ko na aina e, a me Cap. Bell - holo aku lakou e ike i ke Lii ma Lahaina.
            I ka la 10, ku ka Hazard ma Lahaina, a i ka hora 8 kani aku na pu o ka manuwa, he mau pu aloha i ke Lii; a kani mai hoi na pu aloha mauka ma ka papu. Auwi ka la, a hora akahi, holo mauka Gen. Mila, a me na hoapili ona, a me ka Ademarela, a me kona Kakau olelo, a me kekahi mau alii koa. Kani na pu aloha he 13 no ke Kanikele nui, a kau iluna na kanaka ma ka manuwa i mea hapai i ka Ademarela. A pae iuka, na G. P. Iudd e alakai ia lakou i ke Kuhina; aloha lakou ia ia, a malaila aku, hele lakou i ke Lii ma kona hale.

         
A pau ke aloha ana, hoike aku ke Kanikele nui i kana palapala hooiaio, a hai aku no hoi i ke Lii i ka manao o na lii Beritania. Pau kana olelo, hai aku ka Ademarela i kona manao aloha i ke Lii no kona hoi koke ana.
         
Hai mai no hoi ke Lii i kona manao oluolu ia laua elua, a pau ia, aloha aku a aloha mai na hoapili a pau o na lii ma kela aoao, a me keia aoao. Aia no ilaila ke Kuhina, ke Kiaaina o Maui, Paki, Leleiohoku, Kanaina, Keliiahonui, a me na lii e ae.
         
I ka la 12, ua hoopaaia ke Kuiakhi, oia hoi, ka olelo ae like, o na lii Beritania, a me na lii o Hawaii nei, a kakau iho Kamehameha III., laua me ke Kuhina i ko laua inoa, a kakau no hoi Gen. Mila i kona inoa ma ka aoao Beritania. O ka paa no ia o ia Kuikahi, a lilo na Kuikahi i hanaia mamua i mea ole.
         
I ke ahiahi o ia la 12, holo mai ka Hazard a kakahiaka ae, ka la 13, ku ma Honolulu nei.

Ka olelo a Gen. Mila i ke Lii.

            ALOHA OE.
         
O ka palapala a'u i haawi aku nei iloko o kona lima me ka mahalo, he palapala na ke Kakauolelo nui no ko na aina e o ka Moi ke Lii Wahine o Beritania Nui, a me Irelani, hoakaka aku la ia oe i ka makemake o ke Lii Wahine e koho ia'u i kona Kanikele nui no ko Hawaii Pae aina, no ka aina e; a no Tahiti a me na Mokupuni e ae ma ka moana Pakifika.
         
O ko'u makemake, e ka Moi, e manao oe no ko'u kohoia mai, oia kekahi mea e maopopo ai ka manao o ko'u Alii, e hooulu i ke aloha, a e kokua i ka malu, a me ka waiwai, a me ke kuokoa ana o kou Pae Aina.
         
E ka Moi; O ke ano maikai o ka hooponopono ana i na hihia i pii mai nei iwaena o ke Aupuni o Hawaii nei, a me Beritania Nui, a holo iwaena o kou mau Luna a me ke Aupuni Beritania, oia auanei ka mea e akaka ai ia oe ka lokomaikai o ke Aupuni o Beritani Nui ia oe, a i kou mau kanaka, a me kona manao nui i ko oukou pomaikai.
         
Oluolu wau, e ka Moi, i ka hoike ana'ku ia oe e mau no keia manao ana mai ia oe ke mau ka noho ana o kou Aupuni ma ka lakou hana i na kanaka Beritania e like me ka pono, a me ka maikai, a me ka paewaewaole: o ka hana o ke Aupuni o ke Lii Wahine, ma ka hooponopono ana i na hihia i olelo ia maluna.
         
O ka noho paa ana ma keia ano o ka hana ana i na haole a pau ke hiki mai ma kou Aupuni, oia ka mea e oni paa'i kou noho Alii, e malu ai ka noho ana me na Aupuni e, a e pomaikai ai kou mau kanaka.
            Ke makemake nui nei ke Aupuni Beritania e mahuahua ka haipule, a me ka naau ao, a me ka hana ana a kou mau kanaka, a hooulu olioli no oia i keia mau mea e kuokoa ai kou Aupuni, a e lilo hoi na Aupuni e ae i keia kuokoa ana. Ua mahalo nui ka Moi, Oluolu o Victoria ke Lii Wahine, a me kona mau kanaka i ka holo lea ana o ka hana a na misionari, i ka laha ana ae o ka malamalama Kristiano a puni kou