Ka Nonanona, Volume III, Number 23, 2 April 1844 — Page 226

226 KA NONANONA. (APERILA,

ao, aole ia no ka makahiki hookahi no na malama he 18, a me 2 makahiki no hoi kekahi poe. Ma keia mau popilikia, ua kupu mai ka manao o kekahi poe e holo i ke okohola, e haalele i na kula.
          O ka haalele ana i na kula no ka uku ole ia, e aho paha ia mamua o ka hookuke ana'ku i ke kumu, a me na kumu me ka hewa ole i ku ma ke Kanawai Kula.
          E na hoalawehana ma ka hana maikai, aloha kakou. O na hewa a pau i loaa i kela mea keia mea; e ai auanei oia i kana hua, ke halalo lea ia iho ke ano o ke kanawai aupuni.
            O na mea a pau i hoea mai ma Hilo nei; he ekaeka wale no ia, aole haku kopa nana e holoi e maemae ai keia pelapela.
          E na haku kopa paa e! e alawa'e oukou a nana'e ia Hilo o lilo auanei i pohaku kuai haole a Kilauea i hoohehee mai ai, e hoomanao iho i na pokii huakahi o ka aina hanau; mai ho-a-iki maka kahi mai oe ia makou, e hoea kino mai oe i pakele ai ka hanauna hou.
          E ka Nonanona e! nau e hana eheu aku; i hiki ai keia mau mea ma na ku'e maka naau o na mea a pau e heluhelu ana. Aloha kakou.
Na B. KAIANA.

          Ua ninau au ia Kauka i keia hana, a ua hoole mai oia, aole pela kona manao, ua olelo aku e lawe mai i ka waiwai a pau o ke aupuni, a ua olelo no hoi e uku aku i na kumu ma ka waiwai e like me ka olelo a ke kanawai, a hoike mai i ka nui o ka mea lilo malaila. Pela no ka na luna auhau uku a me ka na luna a pau, e uku no, a e hoike mai no hoi ia.
          Olelo mai oia, o ke kanawai ka mea nui ma keia Pae Aina. Pela ka manao o Kauka ma. Nolaila, ua hewa loa kela hana ana ma Hilo.
          Eia ka mea e hewa ai, o ka nana ole i ke kanawai o ke aupuni. Hana wale na luna ma ko lakou manao iho, e like me ka wa naaupo, i ka wa kanawai ole. Oia ke kumu o ka hewa. I ko'u manao no nae, ma Hawaii ka nui o keia hewa; aole nui ma Maui, a me Molokai, a me Oahu, a me Kauai. Ma Hawaii, aole i malamaia na kanawai o ke aupuni; hana wale no na luna me he mea la, aole kanawai. Pela ma Kailua; ua hoohewa wale ia e Setepano;ua auhau wale ia na kumu kula; ua hoopai wale ia na haumana haalele i kekahi kula a hele aku i kekahi kula. Pela no hoi ma Hilo. Kii pono aku ke Kahukula i waiwai no na kumu ao ia Kanuha e like me ke kanawai, aole loaa; no ke aha la? No ka nana ia Kauka, aole nana i ke kanawai. He naaupo loa keia. Ma ke kanawai, ua haawiia kekahi waiwai o ke aupuni na na kumu ao, a na na Kahukula e kii maoli aku i keia waiwai i na lunaauhau; a ina aua ka lunaauhau, o kona hewa no ia, a lilo kana waiwai ponoi i na kumu.
          Penei ke kanawai; Mokuna L1. "Ua hewa no hoi kekahi aua o na lunaauhau. Ina kii aku ke kahu kula i ka waiwai o ke aupuni e like me ka olelo o ke kanawai kula a aua ka lunaauhau, alaila nana no e uku i kana waiwai ponoi, no kamea, ua paa wale oia i ka waiwai o ke aupuni. E hookoia keia kanawai maluna ona. A pela no ke hana ole oia i ka hale kula, e like me ka olelo a ke kahu.
          Ina i malamaia keia kanawai ma Hilo, ina ua pau koke ka pilikia o na kumu, a holo lea ka lakou hana. Ua maikai na kula ma Honolulu nei i keia manawa, no ka mea, ua ikaika ka hana a Keikenui ke Kahukula, a ua hoolohe ka lunaauhau ia ia, e like me ke kanawai. Ke hooikaika nei o Hooliliamanu ka lunaauhau e hookaa i ka aie a na kumu ao, a nolaila, hoihoi ko