Ka Nonanona, Volume III, Number 24, 17 April 1844 — NO KA HANA A KEKAHI MOKU OKOHOLA. [ARTICLE]

NO KA HANA A KEKAHI MOKU OKOHOLA.

.Mnunnkilika, Marahi ?.7, 18 11 C) kekahi moku okoliola, ua holo mui nii>i Maui mui, a ku mawaho o Waikiki, o Eaglc ka inoa o ua mo,ku )a, o Perry k(? kapeua; maluua o ia moku o Pauluu ke keiki a Kaeo, ua lele mai no ua keiki la mauka nei a hele ma kahi o M. liekauonohi, a hoi aku no i ka moki|, nolaila, manao o Nf. Kekauonnhi e kii aku i ua keiki la." Nolaila, palapala aku ke KiaainaM. Kekuanaoa ia \V. ]Jooper ke kanikele Amei'ika, e kauoha i\ku ana ia ia e kii aku i ua keiki hi. Oja ka )a 22 o Mai'aki. A mahope, hple aku o \V. P. Leleiohoku a ma ka hale o ke Kanike|e, e ninau pono i ka paa ana o ka i|i )a o ua keiki la ma ka palapala o ka moku, a hoike mai la ke Kanikele i ka pala,p,iila o ka moku, u rne ka inoa o ua keiki la i kakau !a. A olelo mai la ke Kanikele, aole e hiki ke lawe i ke keiki, no ka mea, ua paa ko»)a inoa ma ku palapala o ka moku, oia hoi ka j)alapala a kaona. A pau|ia r hoi mai o )V, l>. Leleiohoku, a kakau ia kekahi mau palapala e nq loi aku aiia i ke kapena e lawe inai i ke k6iki, a e hookolokolo pono. 1 A kakauiu ka inoa o M. Kekuaj aoa a me kon.a wepa a me ku inoui o M. Kekauonohi, u haawi ia

imi ku lima o P. \V r . f J*hom|)son ku m.ikai mii, (o llooliliamnnn hoi kn iuoa ma ka olelo Ilawaii,) A holo |)ii \uv. ia o \V. P. I.ck»ioholiu a me k'apena Kui, inaluna o kahi wanpa, a hiki i ka nioku, aole ke kapenu maluna o ka moku, ua lele oia muuka, a o ku malama moku no maluna 0 ka moku, haawi aku la o F. W. Thoinpson i ka palapala i ua malnma moku ln, me ka olelo aku <4 i kii inai au i ke keiki, e hauwi mni oo ia'u," olelo mai lu ka mnlamn moku, tl ao!e e hiki ia'u ke ae uku i keknh'i knnnka e hele me ka ike ole o ko Kapena." Olelo hou aku o F. W, Thompson, "e hanwi mai oe i ke keiki," olelo hou mni la ka mulamn mo* ku, "aoiee hiki iaoukou ke Inwonku 1 kein keiki mai ko'u lima aku; aia ma ka hakaka e hiki ai." Nolnila, hoouna mai o F. W. Thompson ia W. P. Leleiohoku me ka pulupaln ma kona lima,,e hai aku i ke Kiaaina a me na Luna o ke aupuni i ke ano o keia pilikia. A hiki mai ,o W. P. Leleiohoku ma ka hale knuila,. maiaila no o M. Kekuanaoa, M. Kekauonohi a me G. P. ludd. A helu, heluia ua palilpala la e G. P. imlel <i ike ia iia olelo maloko no ka makemnke e liukukn, o ka hoomuknukau uo in; kani ka pti, kani ka palm, e knhea ana i na Jcoa a me na'lii koa. A hoomakuuknu ia na pnhu elua; a hoomakaukau ia kekahi mau koa e holo' nialuna o ua moku la, me na Lii koa, a hplo lukou malunu o na kuulua |iie na pu |<uniuhi'liilii, me na pahu paikla a mo na poka, a nie na pu liilii a me ke kahei, a me na pahu. A n)a na waapa kekahi jkh;, a holo aku la, o Kauliokamou ko lakou Luna, a kokokp lakou i ka moku, ninaii ne la ka inalaina moku i I*. W. Th°nir's»on, heaha keia poe

wna e holo mai nei, ine na kunaku he nui wale? e pono paha a\i e hoomakaiikau iu'u. Olelo aku oJ\ W. Thompson, "aole, heoleloka lakoue holo mai anaehai inai ia muuu." 01010 lo hou ka malama moku, 4< cin ko'u makemake uole e pili mai na wua a pau lou mu ko'u moku, uka, i hookahi wale no wu e pili mui u e hai mui i ka olelo." A pili uku la o Kauliokumoa i ka *Uoku, a huawi aku la i ka.palupala a Kanil<e[e ma ka lima o ka malama moku, a ike oia ia palapal;i, o ka loaa koke mai no ia o ke keiki, a hoi mui la ka wua. A (> ka la 25 o Maraki, oia ka ln i Jiookolokolo ai o ua kapeua la, a me kona malama moku, o \V. Uooperke Kanikele la o nu kapenu moku u me na.haole kamaainu a me kekahi poe ,e ae maloko o Maunakilika. A /) ka poe nana ka olelo oM. Kekuanaop, (1. J\ lucld a n\e lohn Rechord Es(|, ka Loia h/jiu p Hawuii nei; ua ikaikaika loa ia mu luina hana. A o W. Jlooper, o ke kapena a me kona maJamu nioku. A pau ka hookolokolo ana ia lu, waiho ia e noonoo i ka poiio a in(i ka hewa o ua kapena la, a hiki i ka la 2(1 i ka'lima o ka liora iho mai ke kapenu a hai ia aku kona wku he 25 dala. Olelo mai oia no ke aha ko'u mea i uku ai? olelo aku M. Kekuanaoa, no kou kueanu mai. ōlelo aku oM. Kekuanaoa hookaa mai oe i kein uku;" olelo mai ke kapena l< aole au e uku." I aku o M. Kekuanaoa, ''ina aole oe e uku paa oe i ka hao ma ka Papu nei." Olelo inai ke kapena, <4 e Iure:"0lelc aku o M. Kekuanaoa "ehookaamni oe i keiu uku ou a pau, alaila, e haawi hou inai oe i na dala he 25 3loko o ko'u lima alaila e hana iu ka lure." Uku mai no keKapena i

is2s, a oiu' ku pan nmi o-keiu luina.