Ka Nonanona, Volume IV, Number 15, 12 November 1844 — Page 90

Page PDF (263.34 KB)

90 KA NONANONA. (NOVEMABA,

 

                4. O KE KOU A ME KE KOA. Ulu maikai ke Kou ma Honolulu nei, ke malamaia. He laau malumalu ia, a he laau maikai ia no ka paahana. O ke koa kekahi laau maikai: kokoke i ka papu, ulu maikai no ia. Aia ke ulu la kekahi ma ka pa o Napohaku; hiki wawe loa kona ulu ana.
                5. O ka kukui. Oia kekahi laau malumalu a e pono ke kanuia ma Honolulu nei.
                E eu kakou a e hapai i keia hana; mai kanalua, mai kuihe, mai hoomaloka. Mamuli ike kakou i ka waiwai o keia hana, a pomaikai ia hanauna'ku, ia hanauna'ku.
                E ko Lahaina, pehea oukou? Kanu laau anei oukou ma ko oukou wahi? Ina aole no ke aha ka ole? No ka naaupo anei? No ka palaualelo anei? No ke aha la?

KE KANIUHU.

                Ua palapala mai kekahi kanaka ma Koolau, o Oahu nei, no ke kani uhu ana o na kanaka ma kela wahi.
                Eia ke kumu o ko lakou kaniuhu ana; o ka lawe ana o na luna ia lakou i Nuuanu e hana i ka hale a me ka pa o ke alii.
                Ua hele mai lakou mai Koolau loa mai, kokoke i Waialua; elua la ma ke alanui, a halihali hoi i ka ai me ke kaumaha.
                Nolaila kaniuhu lakou, no ka like ole o keia hana, wahi a lakou, me ke kanawai; aia ma ka Mokuna 44, pauku 3. Penei ka olelo o ke kakanawai,
                III. Eia kekahi, o na hana mahiai, a me na hana e ae a na luna e hana'i, aole e hanaia ma kahi loihi, aka, ma kahi e kokoke ai na kanaka e hana aku ia hana, malaila ka lakou hana, a me kahi e kokoke mai ana. A ina he hana nui na ke'lii, a he hana hiki ole i na kanaka o ia wahi, he pono e hui mai na kanaka o ia Kalana, a o ia Okana paha, e hana i na hana la a pau, alaila, oki.
                Aka, ina me ia ka hana ana, aole e hina ka lepa ma kahi o ka hana, ma kahi no i kokoke ka nui o kanaka.
                E ka mea heluhelu, pehea kou manao, pono anei keia kaniuhu ana o na kanaka ma Koolau? Ina i like me kuu lohe, ua pono no.

HE MAU HANA PONO OLE
MAANEI.

                Eia no ia mau hana.
                O ka hiaka, olioli, hula. Ua laka keia mau hana pono ole, ma keia moku puni i keia makahiki; ma Honolulu nei no, a ma kuaaina kekahi. Ua
lilo loa i kekahi poe ma keia hana lapuwale a ua kokua kekahi poe koikoi ia lakou.
                Heaha ka hewa o ka hiaka, hula, olioli? Eia kekahi hewa, he olelowahahee ka hiaka mai ka mua a i ka hope.
                Aole anei? ke ninau aku nei au ia oukou ka poe ike i ka olelo hiaka, he oiaio anei ia olelo? I kuu lohe ana ia olelo, he wahahee wale no, aole he wahi mea oiaio iloko ona. A pehea ko oukou manao, he mea pono anei ke hopu i ka olelo wahahee a me ka lapuwale? kainoa ma na olelo oiaio kakou e hooikaika ai, a e waiho i na olelo lapuwale.
                Eia kekahi; o ka poe hiaka, hula, olioli, he poe hoohaunaele lakou. Aole lakou he poe noho pono, haipule, lawelawe hana: hoopapau loa lakou ma keia hana lealea. Nolaila, he hana ku e keia i ka pono o ke Akua a me ka pono o ke Aupuni. Ina i huli nui na lii a me na kanaka i keia mau hana lealea, pehea ke aupuni? pehea hoi ke aupuni o ke Akua? Helelei no paha.
                Eia kekahi; ua huipuia keia mau hana lealea me na hewa he nui wa-