Ka Nonanona, Volume IV, Number 23, 4 March 1845 — Page 109

109 KA NONANONA. (MARAKI,

E pomaikai loa oukou ke loaa ka wai ia oukou, kokoke i ko oukou mau hale! E pau ka pii ana iuka! E pau ka palaualelo e pili ana i ua hana nei! Aole e lilo hou aku ko oukou mau la ilaila! Aole hoi e wela hou ko oukou mau kino i ka la ikaika loa! Aole e lilo pinepine hou oukou i ka hoowalewaleia mai ma ka nahelehele! Pehea la ko oukou manao? Na BONA.

KA OIHANA MARE. HELU 2.

                Ka hoopalau ana. Ma ka helu mua, ua maopopo ka pono o ka oihana mare. Na ke Akua i haawi mai i mea e pono ai na kanaka. He mea ia e paa loa ai. Ua nakiia na mea mare a paa loa, aole he hemo wale, a kaawale hou; nolaila, e pono e hana naauao na kane a me na wahine ma ka hoopalau ana. Aole pono e wikiwiki ke koho ana, a hoopili koke aku me ka ike ole kekahi i kekahi. O ka noonoo mua ka pono. Aole pono e manao nui ka maikai o ke kino a me ka nui o ka waiwai. O ka maikai o ka naau ka ka mea nui.
                Eia kekahi mau mea e manao ai;
                1. I like ke aloha. Ina i aloha ke kane i kekahi wahine, a makemake ia ia i wahine nana; aka aole aloha mai ka wahine a makemake mai ia ia, aole pono ke mare. Pela no, ina makemake ka wahine, aole makemake ke kane, aole pono ke mare. Ina aole like ke aloha a me ka makemake, aole oluolu ka noho pu ana; aole paha i hookoia ka berita mare. I ae like ke kane a me ka wahine, i aloha like, i makemake like, oia ka pono.
                2. I like na makahiki. Aole pono i ka elemakule e mare i ka wahine hou, aole pono i ke kane opiopio e mare i ka luwahine. I kokoke like na makahiki, ka pono. Ina he mea hou kekahi, a he mea kahiko kekahi, auhea ka pono o ka noho mare ana? Aole pono, aole pomaikai; e aho no ka noho mare ole. Aole pono i ka mea hou e mare i ka mea kahiko no kona hanohano, no kana waiwai. Aole loaa ka pomaikai ma ia mare ana, loaa no ka pilikia, ka pono ole.
                3. I like ka naauao. Aole pono i ka naauao e hoopili ano e i ka naaupo. "Pehea la e kohu like ai ka malamalama me ka pouli?" Ina like ke ano o ke kino wale no, aole like ke ano o ka manao, aole pono. Aole lilo na mea mare i hookahi ma ke kino wale no, ma ka manao no kekahi. Okoa loa ka naauao a me ka naaupo, pehea la e hele pu, e noho pu, a launa pu? ua like paha laua me ka aila a me ka wai, aole hui pu a lilo i mea hookahi, ke naauao laua elua, alaila, hiki ke launa pu, a kamailio pu, a oluolu ka noho pu ana.
                4. I like ka noho pono ana. Aole pono i ka mea noho pono e hoopili aku i ka mea hewa. "Heaha ke kuikahi ana o ka pono me ka hewa?" Ina he ano hewa ko kekahi kanaka, he aihue, he moe kolohe, he ona, he hoopunipuni, he palaualelo, aole pono i ka wahine ke hoopili aku ia ia; o ka hoopailua ia ia ka pono, a hookuokoa. Pela no ke kane i ka wahine hana ino, moe kolohe, noho wale, aole pono ke mare. O ka poino ka hope ke mare aku, o ka hakaka, ke kue, ka pilikia. "E hiki anei i na mea elua ke hele pu, ke kuikahi pu ole laua?" Pela mai ke kaula.
                5. I like ka noho haipule ana. I