Ka Nonanona, Volume IV, Number 23, 4 March 1845 — KA MAKE ANA O REV. S. DIRELA. [ARTICLE]

KA MAKE ANA O REV. S. DIRELA.

' I«Jta la 22 i liala u<i nci,.ij make aku >li\- liev. Di!)c?la', ma;j kona halo i';;J/hh«inalum\, i \>c j} ; kona oia ana. V : ~j| .. 'Oia ke inua ka i m/i-l ke ma Baw,aii nei r o na miaionai'i al pau i he.i'e, mai i kqitl„pae iuina." "V; Ua hanau oia ma Nu loka lan. 25 j -.1809. Heiiihikiimamak;{ihi mnu;,kel- ; ki o k<ma makuWahine, a uu make ; ka nui Q«Ja)tou i ka m;M o ke ake-j| n^anin. " i" ' ! ' •' n „'o {■ liaji no o <pibela; i)ei i a;; 1 i ID i, h a i p.ii 1 e v l k on a "W a l lc am a 1 i f 1 umi paha -k.ona makahiki ia manawa, I ka 15 o kona inakahiki, leomo oia i ke Kulanui o Hamilōlo i Nii lokjv, a n£>ho malaila eha mau' makahikl'. Alaiia; komo kokle aku'ia i kc :: kula kiiluma m'o; Auhuna; 'ekolu makahiki i nōho ai oia. malaila, a lilei' i kahunapule. i N u i .iho ' 1 a leon a.l oh a i k o : 11 a a i n a j pouli, a; paa.iho Ja kona.'manwo e; liele io lakou la e hai aku i' keolaj ma o lesu Jirif?tp la,. Ua kolioial iliai' ia e hele ihai i Ilawai) iiei, a lio- j lo mai, Ja Ti'o :ia. nYe lialuHiii <k Tiheka ma, hiki ia nei. ijsa maka-j hiki;j ! lloohohoia ma.i' bia raft. H'ilo i Ha : | waii. Nui ko laila i ike i r koiVa; ikaika e a6 aku i na kanaka maii Hilo a Kau :i īui makahiki ekolu. .] . Loohia oift i ka ihni ma liela alnnun, a holo mai .'la i ma-j „hope iho, ila hopnohoiao'iam.aLahai-j p kokua jna ke Kulanui. Ua ike ;>nq<;Jiaumana o ia kula, i kona m.akemake nui ma ia hana. Iloko o

ka nawaliwali o Ue Uino, he ikaiU ll no.Uanu hanu, Ni ( |i kana niau pnla* pal'a i ieakau aj, i inea'e naauao u 1 nAii o Uoia pne nimi. „ l Ua fhakahiln, 1837 maUe 'aluiola kana wahiue i Lahainaluna; 1* hala UeUahi īnau malama, hu ~ke Uoko o k'e aU-(> l hi,ama' o l)il)ela, 'innōpop'o iho !h Ua poho p hoi hou ai oin i Amoi'ika, i i.UaiUa hou konu°Uino,"Hoi ,aku U ho-ia, a'noho iho ln mahiila i l)(Vok.alii maknhiki, e.Uaapuhi ann i ka aina, e hooikaika ana i na haipiia lo e imi i 'ke ola o ko na ain'a naaupo. Mnrē hou aUu la qi», a lioi hou mai la i Hawnii 3iei r a hiki mai iUa | mukahiUi 1840. Moomaka how i).io [la i kanu hann i Lnhaihaluna* Mapaila oia i hooikaika .nu meu e i poniaikai ,:aj o llawaii nel, a hlki i |kii ».my Inmu o Augaie o kein ma|fa- ! hiUj i hala aUu. nei. Ia manawa liu |hou mai Ue UoUo; imi na Uahunaj lupaau e lioopaa: aole 1 paa;- hii hou | no, tV niii koha niiwnliwaii; he oluolu | nae k oi) a naau je h.i I inni ana ninluna I o"Jā«" 11al<ti" A hala nn malniiia cl.ua, ih.oi iki mai la kon'ā iUaiUa; •maluna o U.n lio, hoomaUa \pw ho jhoi i kana hana mu Ue Uuln; ukn, liia paa ka mole o ka mai iloko- pnn. |J ka innlama o Oknioha, hu hoii ke ī'koko, ■ n hu pinepine, u aneaiie ' naloa. ( Mohulu iki no nne, a ! hoho iluna a fielo mai kekiihi Ueena |ln i l<ekuhi, ku luulaina o Delemaj!ba> mnlnmn. pu Ueknhi poe hoaha]ha.u ine ia i ku nhanina u«»ka,llnku, Hauoli lio ia ilokoJp in h&nnj o'kona noho nna no ia irie. na. lioahanau ma ! Jfe :J honuu nei ma ka a ka

H|Otu.l; "■kci.it ,\va ke nulio ta 110 ia.j nijt koiia alf£ r . he»nial<a no he niaka.'" ! 'Kmi./mau inni la konu ikaika, a i, ko la 21 o iaiuiari i liahi ae nei, ikp; iho la ia, ua |iokok<?. niai kona nia-l nawa. I kc fthiahi o nohoviniia<110 j:r illl -! na, nan« ao la i ko konii hiile, olefo| ihe/ la "Aolō a'u mea ,; o ae cj lian'sA'i,| eia wale no ka mea i kbe v o, ka hoo- ] maikai. i ka'u .wahine, o kil hooiiia'H,; l(«i no hoi i ka'u m;ni keiki, ;.t e like me lakoUa, -C opili 'iie-i ko'u ilia'n•: wawae nialuua'o kalii- moe, a hoi! aku i kahi e 119,110° |oa *tiiv'' Ko .iho; la hoi,keia olelo i'a |>o J no. 1 ka ji( >- 1 ra 10' maule inai la oja, a poliala ae, i mai la ia "k'iihi au la ua .make, u;t , hoi hou inai nei jio nao." Ninau: aku |,a kekahi ia ia, ''.He oluoiu; anei kou inahao e make koke?" ae! mai la ia Ninau hou ;iku hi,'; u Ua kokoke 'inai anei Jesu ia oe;,a| ua maikai no hbi„i keia UwrnaWa?' ■] Ae niai la ia me ka ikaika '«.Ae, un.l kokpke mai no ia, a un iYi«vikai io./'i Aloha mai ;|a ia-i kana wahine a me! knnu maU' keiki, a m<? na hoahanau e ku mai ana. a ine keknhi j)oe hau-1 mana ka i mulania niai ia ia i konii' manawa hiai. Pi'ile |hi uiakou iih:; ia, a hiiVieni no hoi, a. |>ela m;ikou . i; kiai ai ~a hiki ,i"ka hora o ke kakahiahft'," a niaihpe iho' iu iloko oi ka Haku. „ Ia '|>o no ? aole 'i kan ko-; na oni -i ka' e|,ia,''■,kii j\o k 01)a inau! helehelena i )ca oluolu ,a me ka liau-; oli wale 110. Ua hiina e aku oia ji kaua hana y liiolaihi, aole i pilioihai:' Ua hooiiioakaka e oiajfi kfVna killea-i na ilpko o ]ia ua nialu| oia 'i" ke Alnia mu o l.bsu K.imnlo la:l Ike no ia i ka oiaio o kela olelo ma| ka Halolu xx 111.'. ! " ! "Oiolo, ina e l»dlo au mijj ( lui awt>,\va inula 1 o lea m'hke,.' "• |

i " "Aolo n,|i o .w'oliwoli,, i ku. pwno, no k u | "iiKni, oyb |)tt l<(>l<j>lii in« n'li; ** C) ,|ioii inana, ;i inu U'ou l<o(i|uio, o Un'u | uuui tn<Mi ia o ohiolu ni ." 1 " | Pomaikni iik ka |>oo liuiko, ke Ui'iakei ileiko. o ka haku, nui keia ho|j'<y |aku (lu;'t>iaio, wulii n ka Uhaiu!,) e jlu)(iiviaha hikoii i, ko liikou ltihi,"u ko i.hnhai nei no h'ōi ka lakou aiia J mal'ippe. o l.akou>- a : „•" V ' 1 „Ke knnikau neikaua wahino a nio ;ka)\a niau koiki ia i;i; o, l kofta poe'' ihoalaweliana a mo na jnisionari„a I pau kekahi',' a- o ke Kulanui; no hoi jkp kiinikau lioi, ko kaniknu /10 hno | fno ka manaohiii'a. 'la kukou i hooneiloia'i, ua hopwaiwniia'i lioln; ua ho.lo pomaikai aku noi ia i ka hnlo„ -o inii ka lani. - L r Kmihi pu ia mai ; la koua kupapau " ;>mo kana wahuni nuia a mo k.okahi Ik'oiki a'laua. Mahilla'n.o o moq mailu ni a kani ka |i'u aka 0., l<O t,, ' , Akua i ke. k;}J,uihiakiro ko alahoiiiina. ■ . " v ° ;; S< K nko 'nu o nuiko i' ka mako ana 0 ka poo pono; 1 i liko hoi kj/u hope- > na mo kona tl M 0.. j :Ho panhana hooikaika p' Uihola. l'Wolo< f ifi, j wailip I ka hana no kona | nawalowalo: hoomanawanui no i ka Ihai,, aiKi'ku i ka 01010 a ke Akun >; i , |'ko ao ana'li'u i na Inilimana, o ,i ka ! hoomakaukau,', an?i i na»'palapala o r Opiiuao ai ko Uawaii noi; | , Ki;t mai ,iwi palapala i pniia, ana i ikal&iu ai.; 1 O ka iloikohoiiull oka Palapala j [lomolelo. j 'h I luli?mo. l j{a».Miwol(!lQ 'o-'na, hololiploiia nb |na kainiilii},:; 1 ,, N ' ' . ;; i lva Ikomlia. 0 " ° ! .O'kn.. 11 csk3manav\'a. a me <; ke I(u-" hikūhi no kii iMooOlolo 'llomplelo. ■' ,\I opo Io I o o 11 a wai i no ii' ,; : lloiko, A kua.' -

jiiOno mau pa<l« j>a 1 u k'uli ileuli i i ki'i j niooolok) lieMnolelo. " ,>» j lJu j.Vau" ei" k:i "nui o ka })ni|>ala i| k'i|Liniuhiia, i kona iwnna-wn i .m;ika\i-1 k a u a i ni a" k a o I e I o I l u w«i i i; 'i ī a n a 'ho nae i un'ulii i ka pnlapala $>»Ncheinia. 11e ma'ii pahipala liilii e ao no| hoi. aua i kakau Yii, "... t ; " Us. 'kak'iiU' n'o hoi .ia i, kekuhi <nl((u f)a!apala ma ka olelo hnolo i paiia, 0 km Mooo'Mo oMawaii'nei. ' *.f,Q ka Leo; ma;i ka aina e-mai.," a JiiG kokahi mau moa e ao. "Ma'lnila! hoi ke, olelo noi oia ka'm'oa i i,nake>*' j ° Apl'e ia'-i. paiialu) kbk'ft. .lna:jj;l)0()-.'i maka- oia i i<ekshi hana,Jiooikaika .maii' no a pa (j a. ile^aiolui,.imi no hoi koiia i kaim-,' ka, o|ko kuUUi no ia "o kona iknika;; nolaila, ,aole ont i . iiui 1 kona ilio, 1 ' imi ni>> ia i pla'' no na uliane o k6| Ilawnii nei; ' -o , ' ' ■",'/* | .:// Ile pa'ulole kapekopeke ole':.kona! H ke- Akiia, Ivana : no'kona o manao| ma kaiia )ian'«V no ka inea', ua ina-'l nno no ia i ua olelo hoopemiaikai a ke Akua he oiaio.,, Mc he heleuma : la ia no kona uluine, aole i kupiki-i j)iklo," hole i' kanaliia, aole-i hoka., | Ua paio iiku oia'i^ka,:paiO maikai;' ,ua^■ hoopau ae^iai ka iiolo" a iYa; ntt luiOpaa iio h(vi'ia i ka nianaoio; iio-: laila', , k(j ? manao nt v i kakou, ua loaa! mai nona he*iei b iia polio, ka inea a ka Ilak.u a ka Lunak'anaWai ho(V" paiio i haawi inai ai ia hi. ; .E 'ko 'Ilawaii'nei! ko u hcln c mn na knmu o oukou i ka Ahaolelo nui, \ui ■■ lioopaur nei lakou i ka :lal<ou hur na; ua liai aku lakou oleio o ,ke si ola iu oukoui- I\lai hookuli ouliou. Alai hoopanee/ li) paa akn i ke'ola oiai e kani liiai ana° ka;ieo o lu* Aki£U... JiJ ho(, ! fmakaukau e lialiai nia-

lul.iin m'niiHili o J)ihola, u l<omp pii. iloko o lenlii mnlvn o wniho niai an'ii no'"k , *vn«k:l'"o ke Ak(U\. ' I ' Nn'-' A u-:tia-n iinKue).