Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 6, 2 December 1905 — KA MOOLELO O KAMEHAMEHA I. Ka Na=i Aupuni o Hawaii. KA LIONA O KA MOANA PAKIPIKA [ARTICLE]

KA MOOLELO O KAMEHAMEHA I.

Ka Na=i Aupuni o Hawaii.

KA LIONA O KA MOANA PAKIPIKA

Mahōpe iho o ke anhee ana o'Ka: laniopnu, ia Alapai Xui, ua n6ho iho la no o Alapiii Nui ma- H'ilo } no ka hianawa paha o.hookahi zna kahiki ka loihi, me. kona noojioo ole ae i ka lilo ana 'ku o ka hapakolu okoa o kona aupui|i o Hawaii ia Kalaniopuu. I ka pau ana o keia manaw!a o kona noho ana ma Hilo i kal ua 1 Kanileliua, ua hoi mai la oia a 110ho ma Waipio, i ka Paepae Kapu o Liloa a.i nit nioi wela hoi o Pakaalana —e inu ana i _ ka wai ( ono o Hiilawe i ka i'a miliopu i-ka lima, i'a hanai ha]a i ka pua, a'lie helia mai lioi kau i ka pahee. pakika o ua i'a miliopu neiika lhpa. Ua noho iki o Alapai Nui ma keia wahi a mahope 3 hoi aku pia me kona alo alii a pau a noho ma i ka hao a na'ale a ke Ki puupuu, a mai laila.aku lioi oii\ a inoho ma Kikiakoi, Kawaihae i ke kai hawanawaiia i na iliili nehe i ke kai, elike me ia i hoike mna ia aku ma ka Helu 2 i liahi aku īH'i. A mamna ae o kona mnke ana. ua hooili iho oia i ke aupuni i kana keiki ia Keawiopo \ ua lilo ae ia ia i alii no 1 i dii \ h ipak{>lu o ka mokupuni o Hawaii. oiai o ke kal\i hapakoiu o llawaii aia ia malaio o Kalaniopuu» He mea maopopo, lie mau |iee ku-lua keia, oia hoi o Keaweopala a me Kalaniopmu i ka lua oia ka mokupuni o Hawaii' i I keia mau lUj e \iohv> nei keL |mau aliiaiaioku. eia r.o o Kameha]meha ke noho noL he alii kulalna jt*i-ahupima wale iio. v>iai o k*jna wahi kaulana aina e noho ar»a no* m\ inmoi iho. oia no o Halawa. | j A ku hoi v> Keaweopala i ke ku|liuu\ Moi Aiiuv»kit no ka liapanui lUwaii elike me ia i h.-»:kei4\ju<? jneK A ma ka wa ona i malieiohelv ji*i a htui\vi hoi i na aiiui i kona ij>oy «liki» me ka uioa i im\ai|na iMo» Ai aupuni a pau mai ku |*va pu\\ \> Keaweniu-a-rini, na nele iho kekalu alii nona ka inoa o jKveauir s oku Pu['aia;\heuhi\ keiki aohe eua haawina I jj K\>laila } ua hoi akvi Keeau- | a Uoho ;;uai jKiikaha v i Kona llem.u a UiaLe.!a

oia i hooulu ae # j i ke kaua kipi ia •- I ko Kenweopala lohe ana i keia - lieeiiiimoku Paraiaahf\-uie f ua hooima koke aUu oia i na koa aiipani e hoopio i Jceia hooulu kipi i hoea mai la ma lva aoao o Keeau moku Papaiaaheahe. lia hoauhee ia oj>im o Keeaumoku e na koa o Eeāweopala; a .ua holo loa oia (Keeaumoku) a noho pu nie Kālaniopuii ma K au, a kol aku no hoi iaia e hl Ke aweopala. Ua ae mai lioi Kalaniopuu i keia manao. L"a lioi e mai o Keaweopa.la ā hoea i Hononialino, ma Koaa Hema. A i keia wahi.i hui ai na waa liaua a jj»e na koa aina * o ua mau alii la el;ua, a nee mai la ....... r - : : . ... ... jnolve kaua me Keaweopala. O ka Kalaniopuu kaua e na'i mai nei me Keeaumoku, he kaua na'i aupuni maoli 110 ia e lilo ai o Hawaii holookoa :iaia, a oia ka Moi hookahi mālupa o ke aupuni, oiai ua ike oia" ua| m'ake kona hoa paio o Alapai Nui. (Aole i pau.)