Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 36, 8 January 1906 — KA MOOLELO O Hiiaka-i-ka-poli-o=pele KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U [ARTICLE]

KA MOOLELO O Hiiaka-i-ka-poli-o=pele

KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U

: gJ"UHEA oe, e ka makamaka» he huakai pilikia ka paha ka ou- | kou i holo mai nei o Molokai nmt Ae mai la kela wahine me ka olelo ana mai: "He wahi moopuna na'u eia ia nei kahj i malamaia ai e ko»a mau kaliu lianai. oia ka mea pilikia, e Hke nohoi me ka kakou i lohe ae nei i ka hoike ana mai nei 'a kela kanaka, aohe wahi pono- i koe. I Kaanapnli no maua me kona kupunakāne a lohe ae nei i ka make 0 ka moopuna a maua, a oia ia la i au mai la i ke kai. He puolo waimaka paha ka'u e hoihoi aku ai i Maui. Aohe mea manaonao a koe aku. O Molokai hoi keia i oleioia, he pule 00, a laa nae ka pahu'a ka hoi o ka pule. Aloha nohoi oukou ke au aku i keia kai, aloha no hoi au ka hoi aku me ka wahnaka i kahi a kakou i holo mai nei." Ia wa pane aku la o Hiiaka: "Ina pela, ea, e hele aku makou me oe a kahi o ko moopuna, a e hana aku hoi au i ka'u wahi pono; a i pono nohoi, loaa ka makou wahi makana ia oe; a i pono ole no hoi ea, naoi loaa ole ana iu o ka pon >, na hoaoia. E kaohi aku hoi oe i ka hoio ana o Kahi waa o makoo a hoi mai makou." O ka huli ae la no ia o ua wahine nei o K .nap«li a knhea aku la 1 na kanaka e anehe iho ana e kaii kai i ka waa: "E laua 'la e! Aiia hoi e panee ka waa i ke kai, »ia hni, a hoi mai lakou nei. E hoi pu ae no hoi kakou i ka haie e nana ai i kahi moopuna: 5 ' 0 ko lakou nti hele no ia a hiki 4 : i ka hale, uwe mai la ko k& hale poe i ka wahine o Kaanapali, me ke kahea ana mai: "He—le ma—i! Eia makou la —ua auhee ka manawa, ua liliko ka opohi i ke aloha." A komo lakou nei iloko, ninau aku la ka wahine mna ka moopuna i ka poe o ka haie: "Pehea ka moopunaf Pane mai la aohol ua poe )a: "Aohe wahi i koe .He ksmau wa)e iho ao pihi k«k oaa e fcelt »ei a iele loa ae. M 1 kela wg» nee aku la o Huek* * ai Ūii e waiho aaa ua wahl keiki nei» a*a* ikokii apau» p%aki mi k i kt kupu&a**fci&e o ua ntki keiki &ei <me lihiiMMO pu no hO\s la kua i aee ik« ai a hoea »a kahi a Hiiaka e noho ana, ia wa i olelo mai o Hiiaka u Wahiaeo. mao: \KoU make enoko muopuua* eia U he wahiue aoho k«i ka aaua e |«a nti ko ia aei ol«. O ka

inoa o keia wah ; o Kahoahoa. Eia ke kino o keia wahine iwaena ponoi o ke kai o Paiiolo, o Molokai nei ame Oahia. He puhi | kanla&a keia no Molokai neu Aia a oni ke kai a kupikipiko iwaena moana, alaila, pii ke kai me kel* : p«hi, a oia no paha kela a kakow e ,lohe aku neiV'' Ae aku la ka poe o ioko o ka hale no ka pololei o keia mau olelo a Hiiaka i hoike mai ai no ke puhi 0 Kahoahoa, Eia nae oka iakou mea 2 īke ahoomaopopo oia ke puhi aole nae lakou i ike a lohe mai ko lakou mau kupuna me ko lakau mau makua mai nohoi, he wa— hine ka mea nona ka inoa o Eahoa hoa i heaia ai ua puhi }&.: ' Nolaila," wahi a Hiiaka i hoo— man mai ai ike kamailio ana, u a e kahea ae au iaia a i iohe mai o ka pau no ia o ka pilikia o nei keiki." j£AU KANAHAKUMAMALIMA 0 KA MOOLELO O HIIĀKA. 1 • Noho ana ka wahine i ke kai, 2. Hoopuepue ana i ke anua ka moana, 3. Hoopuhi ana ika ehu k&i, 4. Pala kahela ika lau oka ai r 5. A he ai — 6. Lele Kalaau me he manu la^ 7. Me he kaha ana 'la na ka uau 8. Ka aie o Pailolo 9. O ua wahine hoonuu kai—e, 10 Ika papakea i fee alo ona oohaku» 11. Ua ku'i wale ia eke kai a ula 12. Ala no ka maka oki ale, 13. £ no aua ike kai o Kapepeku, 14. Kapekupeku iho la ke kai o ka Hooilo, 15. Ku mai la p&uli—hiwa a» kai, 16. He hOaHona kai ia no k& aina, 17. Popoi kai a kahuluooanu 18. Ahu wale ka pae kii, ka pae newanewa, 19. K%n|« iMAnv % Kaoialoa % he hoa-^— 20. 0 Kahoohoa kuu hoa—e, 21. Hoohefehae ana h keo Kaiaau, | 28. Ikihaekeka kai o Wawahia, 2S. 0 m peli » *L Heikika«eikaciiU|Mln lini b«t 110 im ' **" 1» laST. OlthtMipdb » koiii, 18. Ho&ua loko pafahak i ka Mo^ 29. Iki hiki «na mai nei kani 50. Aoie mkiai nui i knn hilahila, 31. O kun hikhil* noo e ke bol—♦, St. A M hoa i ak» ia mai e ke ehu a ke k»i« Is. Ahe kai 1 lh» wai k\» ok. j 34. A ot* ko ika pua o W 1 uiao. "