Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 37, 9 January 1906 — KA MOOLELO O Hiiaka-i-ka-poli-o=pele KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U [ARTICLE]

KA MOOLELO O Hiiaka-i-ka-poli-o=pele

KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U

j| KA pau Aa o keia nikHii-.: " aka, huli mai la oia a olelo naai ia i ke knpunawahiue o ke keiki i; ka i ana xoai: ! "Auhea oe; aohe pilikia i~kofc-*>! ka moopuna a kaua: Aia makoa a hele, alaila, kii aku oe i ka poa o ka mao, hana a nui t alaila, ku'iku'i iho a w$li, popo nohoi a kapa'i iho ma ka manawa o ka moopuaa a kaua. Aole e ku ka la i kalolo, e aia mai no ka moopuna a kaua, ua ola. A i ono mai i ka ai, ea, e hanai aku ika uala mahanahana, ao ka lau-i-pala ka ia e hanai pu aku ai. O ka ia auanei ia, ea, pala-kahela ka ai o Makaukiu.' Aohe ma'i i koe 0 kamoopuna a kaua." O ko Hiiaka ku ae la no ia iluna, haawi mai ia i kona aJoha i ka wahine nana ka moopuna a i ko ka| hale nohoi apau. Aka, mamuli o ka makemake loa o ka wahioe o Kaanapali mai e ike i ka moa o nei wahiae kamahao, lalau mai la oia i na lima o Hiiaka a psa mai la, a olelo mai la: <4 Ua pomaikal au ia oe e ka makamaka, aka, e oluolu oe e hai mai 1 kou inoa. Owai kou inoa? >> "Nani ia ua ninau mai la oe i ko'u inoa, ea. E hai no hoi au ia oe a lohe nohoi lakou nei e nonoho mai nei. A e hoomanao oukou a mai poina ia mea. O Hiiaka au i ka Poli-o-Pele," wahi a Hiiaka i pane aku ai no ka niaau a ka wahinp o Kaanapali mai, Ia wa i puliki loa ae ai ua wahine nei i na lima o Hiiaka. a uwe ae la. A holo mai la nohoi na poe e ae o loko o ka hale a haawi mai la i ko lakou alohaia Hiiake: Alaila. oielo ae la e Hitaka. "O keia wahine nei la, he aikane keia na'u. O Wahineomao kona inoa, a o kela wahine, he wahi pokii no īa no , u. M Ma ka wa mua nae a Hiiaka i

hoike ae ai i koua manao no fca haalele aua iho i ka hale a hele aku hoi 110 ka lakou huakai. ia wa no i haalele iho ai na wahi kanaka no laua k* waa e holo ana i Oahu, & eleu aku la Wu* i kahakni no ka hapai anai ka waaa Uua i ka kai; nolaila, aoU laua i ka haie i hii ho> ike ana oua H oei o ka PaUkoki UwiU o Haiemaumau i k«na i&oa a pela hoi iua &* inoa o kona laau kokoolua a h«U aai«

Mahape iho o n% aloh» «na a Hiiāka uMn«kt> Va tata a lakou i h*te ftku ai» elike bm ia i hoikeia ae 1«, ua iho U lakoo i h hale a iho aku la a hiki i kah&kai, Ua hahai mai la too n«e ka wahin* uana ka moopuna, kana bat atu« kek&hi jk>« 1% Hiiaka *ltk« n:.» m<» ka mea nnu i ai Hanii oia

m&u la i hala okikilo loa āku la a. hoea nohoi ikeia Iwa. X A kau lakou met Unna o haawi ke aloha hope a na x mal!Mni i na kam&ai&a a pela hoi na kama&ina i oa malihiiii, ia wa i pahee., pakika mai ai kahi waa o lakoa nei maluaa o ka iU kai a bo Oaha nei ka "ihu o ka moka.' J *** j^«4S Ano, e ka makamaka helnhelu, oke kau hela kanahakumamalima i hoikeia ma ka Helu aku la i hala> ua oleloia ma kekaai mahele on& •»** kau a Hiiaka e paa nei i Imea kakau, aia maluna o Pohakea ma Waianae ae nei i hea ai o Hiiaka i ua kau k. He mea oiaio no ia. Aka, he kau okoa no ia a piiaka i hea ai ma&ila» a he manao okoa no hoi ia kau ana; a he kaa okoa no keia, me koua manao okoaao hoi. He ano like iki so nae na olelo mo keka hi mau wahi o keia kau i hoike ia ae la a*pe ko kela iiuna o PohaO ka luna oia kau ma Pohakea, oia o—

"LeieKaena me he m&nu la i k& malie Me he kaha ana la na ka oau Ka ale—ka ale o ka Imewaho.'* Etc Etc Etc *** *** **♦ īa holo ana mai o Hiiaka ma a hala ka lae o Kaiaaa, ho]o mai 2a no lakou nei a waena moai)a o pailolo, ma ke alahele e hoopiipii ana no Makapuu, !& wa i ike m&i ai o Hiiaka i kekahi anwaa e lama in& mawaho aeo Mkkapuii. 0 ka hana a kela auwaa. elawaia ka ka uhu ana a huii mai la o Hi\aka i hope, a ike koliUliu mai la i ka lae o Kalaau, a huli hou aku la oia a nana~āl:a ia 2 kahi a ka *uwaa e lan% mai aaa m&waho ae o Makapuu, ia wa i ppeaea aku ai 01* i keia kau:. Aoleuoi^au.