Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 60, 5 February 1906 — KA Moolelo Hawaii Kahiko. [ARTICLE]

KA Moolelo Hawaii Kahiko.

(ANCIENT HISTORY OF HAWAII.) Hoomakaukauia e J.M. Poepoe no KA NA'I AUPUNI MOKUNA I.

Na Kuauhau Kahiko e Hoike ana i na Kumu i Loaa ai ka Pau Moku o Hawaii nei O Kuluwaiea, ke kane; o Hinanuialana, ka wahine, hanau mai o Molokai, "he akua, he kahuna, he pua-lena no Nuumea." O Lanai, he keiki hookama oia na kekahi alii mai Tahiti mai, nona ka inoa o Kahalukuwaiea, O Kahoolawe, he keiki oia na Keaukana'i me Walinuu, kana wahine; a mai Holani mai laua i hele mai ai. Ua kapaia o Kahoolawe he keiki loa (he mania kona ano). Ua oleloia hoi o Molokai he iewe ia no Kahoolawe. Oahu hoi, he keiki oia na Ahukinialaa, keiki a Laamaikahiki me Laamea-laakona, kana wahine. Ua kapaia o Oahu nei, he wohi. Ua oleloia ma keia mele, he alii o Ahukinialaa mai ka-na-mu mai. O Kauai keiki oia na Laakapu (k) me Laamealaakona. O Niihau, Kaula ame Nihoa, he poe keiki lakou na Wanalia, he kanaka mai Polapola mai, me Hanaloa kana wahine. A penei ke mele e hoike ana i kela mau inoa ae la: 1. Ea mai Hawaii nui akea, 2. Ea mai loko, mai loko mai o ka po 3. Puka ka moku, ka aina, 4. Ka lalani aina o Nuumea 5. Ka pae aina o i kukulu o Kahiki, *** * * * *** 6. Na Kuluwaiea o Haumea, he kane 7. Na Hinanuialana, he wahine, 8. Loaa Molokai, he akua, he kahuna, 9. He pua lana no Nuumea *** *** *** 10. Ku mai Ahukinialaa 11. He alii mai ka nana-mu Mai ka api o ka i'a 13. Mai ka ale po'i-pu o Halehale-ka-lani 14. I.oaa (o) Oahu, he Wohi 15. He wohi na Ahukinialaa 16. Na Laamealaakona, he wahine He nui a lehulehu na kuauhau i paanaau i ka poe kahiko no ka mea e pili ana i kahi i houa mai ai ame ka loaa ana o ka aina ma Hawaii nei. O ka inoa Hawaii, he inoa hou loa ia; no ke au mai nei no ia o Wakea ame Papa; a he inoa pili mokupuni wale nohoi ia ma ka ike ame ka hoomaopopo ana a ka poe kahiko. Ua hoomaopopoia ma na aweawea morello kahiko, like 'la me ka moolelo o Maui i hoao ai oia e hookup i na mokupuni apau o Hawaii nei a lilo ae lakou apau i hookahi honua aina okoa, mamuli o kona kilou ana i kana makau kaulana oia o Manaiakalani, he mea hoike maopopo ia, ua ike ko kakou mau kupuna o ka wa kahiko, pela ka manao o kekahi poe. he hookahi i'o no honua aina okoa mai Hawaii mai a houa i Nihoa a me na mokupuni liilii malalo aku oia wahi (E HOOMAUIA AKU ANA)