Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 66, 12 February 1906 — KA MOOLELO O Hiiaka-i-ka-poli-o=pele KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U [ARTICLE]

KA MOOLELO O Hiiaka-i-ka-poli-o=pele

KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U

gi%--OLE' nohoi paha he pilikia 3 J nt i. !na no la i hnomanaĀb V • w;trn:i mai nei ke k?iiku;tana o kakou i sa iima ku'i aiaua, ia Kilauea. ina 110 la hoi ilalo nei kakou o nobo ai a o i:a liina la no ka si'ea nana e kii aku a loaa kaulKine o ke kane a kakou iioko o kela ana, aka ua hoohuakeo ke kiaikupam haku o kakou a ua kaili hou aku oia ī ka limi ku'i o rnaua, a ua poina Joa au i k i hai ana aku no hana a ua hanau haku nei o kaiiH. Ua hoike aku no nae au ia (ie i kuu ike ana i ua haku nei o kakou, ma ko kakou wa ī Koolau, Oahu. O na wahi iuea wale no i koe ia'u i keia wa, o kuu īke lapaaui kuu pa-u Dei nohoi aoae kuu ieo, a me he mea la no nae, e lawe aku ana no paha u;t haku nei o kakou i na ruei e apau a koe kuu leo. 1 £ be?e aku ana nae kakou a e hui ana no kakou nie ke k aikoeke <• kakou, a e ike ole mai ana paha oia ia kakou. A oia ko'u mea i hea aiai nei— "Hoi koa waa Heie koa kanB ka fle akua ke hoe, like o ke hoa A he h< a aohe ike ma^ —e." "ARa hoi. i ike mai nohoi oia ia kakeu. eai: aohe hoi oie'o ana oia." Hi'omau »ku la nohoi Jakou n<Pl i ka hele .<n:v a loaa kekahi poe ! ! kanaka e he'e mai ana, ninau aku j la o Hiiaka no ko Kahuanui wahi j i noiio a\ Kahikuhi mai la noLoi | ua pee ne i ka hale o ua haikua-j hine nei o Ljhit»u. Aiaila, ninau i ( hon aka h oHiiaka: | "/ ""V" •— - ■■■•- »_♦ "Auheu 1a ke al i o neiwahio' Loh;auV- i i "Auwe! Aloha īno no ka hoi!! v> wahi a ua poe kanaka nei 1 pane mai ai me ka hoomau ana mai no liei i ka o>lo ana. "Ua make iho nei. I kela mau la wale aku nei no ka makeana, a be kumakena ia o ko inakouw*hi e noho nei i kei i mau la. O ko oukou makan.aka ka paha ia o ka hoea ana mai nei o Haena nei?" • Ae aku U uohoi o Hii ika rue ka pane ai>i akviv ' O fco makou makamaka īa o ka hiki oialihini anamai la i ko oukou aina nei Mai bet m».i oukou? ' No Haw»ii Qjfii makou, a hoe& i Maui: mai Maui mai a hoea i Miuokai. mni Holokai mai nohoi a h:Ki 'tOnht>. a Aiailaila mai makv>Q a hoeu in«« li i K«u«i n*«, Nona iu» &a HiiMo hu;*fc:<i a t»e at>t

' mai !a oke kai," wahi a Hiiaka i pane aku ai. "A ina pela," wahi a kekahi wahine i pane mai ai, u e noho oukoO ia nei, owau ke hele ae e hai aku i ka lohe i ke aliiwahine ame KauaiMhiapaoa, ke aikanealoha a & alii." g> Ae.aku la o Hiiaka. O ka holo | nohai ia o nei wnhiiie a hoea ana j imua o ka liamuku o ke alo alii, hoike aku la i kana 'nuakai īmua o iua Ilauiuku nei. H«i afcu la no hoi ia no kekahi poe wahine I malihini o ka hoea ana mai Hawaii | mai, a he makemake lakou e ike i i ke aliiwahine, ke ae hoi oia. j Hele aku la ka Ilamuku a hoike aku la ia Kahuanui i na olelo ana i lohe ai mai ka wahine aku i hele aku ai e hoike iaia no ka mea e nili ana i na wahine malihini mai Hawaii mai, Ika lohe ana o Kahuanui a pela nohoi me Kauakahiapaoa no keia poe wahine malihini mai Hawaii mai. ua kani iho la ke u-hu a Kahuanui a olelo mai la: "0 ke ano wahine eepa no paha nei o Hawaii elike no me kela wahine eepa a pupule mua nohoi i hoea mai ai no ia nei i kahi wa j ha ? a ae nei, a p&kele ai no kuu kai- | kunane haku i hala aku la i ka | make mai kaawe iaia iho. E hele | aku oe a hoike aku ī ka wahine , nana i lawe mai la i ka oleīo ia oe, | aoh« kipa sna mai a ia poe i nei. j aohe o lakou hale o onei. 1 ' j Ia wa, pane aku la o Kaiiakahi* j apaoa ia Kahuanni: •'Nani ia ua hoole ae la oi* f e ke | alii i ke kipa anamai o k 'a pee j mal.ihini i ka hale nei oke alii, e |ahohoimea'u na malihini. Ma 1 lia o Ra elele keia a ka wahine a ke kaikunane haku ī hai* āku ia 1 Ka make, i kii mai ia; nolaila, a.e a'u na malihmi, Eia ka aumakua hula o maua me ko kaikun*ne ke hoike mai i*ei, he ahi no ka po keia e hele mai nei." Aoie i pao.