Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 76, 23 February 1906 — KA Moolelo Hawaii Kahiko. [ARTICLE]

KA Moolelo Hawaii Kahiko.

BISTOR¥ 0F Hoomakaukauia e J. M. Poepoe &o KA NA J IA UPUNI. ■■ — •> * v Na Kuaukau Kahiho e Hoike ana i na Kumu i Loaa ai ka Pae Moku o 3aiomi nei. No na pele wale no koonei pohaku i neia wa. Ua pio ka nui o na pefe; alta, i ka wa kahllo, he peh *o is»\Maf£,- ; "'&m;-'. Oahu, ame Kau&i, ame keia pae moku a paH' nolaila, u& maiiao wale ia ua hoea mai keia pae aina iaoai lak> mai. Aole Ba% i ike pono ia; malia he aina no maanei mai kinohi roai. O kekahi manao waiwai nui e pono ai i ka mea kakau keT hoike aku ma keia wahi e pili ana no ka hooia ana, he honn* aina nui okoa ma keia wāhi oka Moana Pakipika, a e hooia , ana hoi ia ika manao oko Hawaii nei poe kupuna, no ka honūa aina moe-kahi mai Hawaii a Nihoa, oia ka m&nao hoakaka 0 Lutanela U. E. G. Jackson, he haoie Pelekane naauao i noho ma Hawaii nei, o ua manao la «a hoikeia ma ka aoao li o " Ka Hoike oka Papa Kuauhau o na Aiii o imua o ka Ahaolelo o 1884. 4 / u O manao," (wahi a keiu Lutanela Pelekane) e pili ana no keia mea, he mau aina puni ole i ke kai ma ka Moana Pakipika nei. Oia hoi: Aina nui puni ole ike Kai Hikina, a he Aina nui puni ole ike Kai Komohana. O. ko ka Hikina, oia no: o Hawaii, Samoa, Lalakoa ahie ia mau mokupuni apau ma ka Hīkina; me ke komo pu mai o Nu Kilani, (ame ia mau mo~k»puni..e. pili o Fl|i. ] Aina puni ole ike kai no Malaia mai k&ia lahiukanaka. (O keia ka Polunesia Hikina. Mea. Kākau.) O Poluneeia nia no na mokupuni oNu Ouinea, Solomona, Nu Heberedi, Nu Ca> ledonia, a he Papua ko Ikila lahuiknnaka, oia hoi, he poe lau* oho hulu piipii a eleele loa, me k* ahiu a hoi. Helihui i okoa ioa ae mai ka lahui naauao o'ko ka Polune«ia Hw kina. "Aia ma ke ana hoihonu moana ana e hikl ai k» hooiaioia keia nlnau nui ma Akeakamau Kk% Miaa.ma keia mua aku, aole paha o ldhiaku ana namakahiki, • lawo ai na aupuni nui (1) ka hooholo aea i m hafha i mea • pi« ai ke kuhihewa ma kela kumufeaft*. r t £ naaa kakou 11 ike aoo oka nui oua Aina Qkr ~ nei i le kan ka wa kahiko; ke naaa ae kakon i k* alaoiia mo» kupuni llilii e mot ialani ana» e oili aea&amaluna o ka ili o k* kai ka, mokupuni o Nipoeia ma * e koio aaa i ka llema 1 na mokupuai liilii oka L%karona a hiki i aa mokuponi UiHi > o Haialiall i ka|»aia na mokupuni Oilihaii* "Hai lapana Immu mw mai la a loaa o Oeean Ailana, hia ka mokupuni • pill koke ana me Mklway oia hele mai a loaa o Hawaii »ei« ao asa,)