Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 83, 3 March 1906 — KA Moolelo Hawaii Kahiko. [ARTICLE]

KA Moolelo Hawaii Kahiko.

tfIBGIEBT HISTOfiy 0F Hoomakauhauia eJ. M. Poepoe no KA NA'I A UPUNI.

MOKUISTA T Na Kuauhau Kahiko e Holke ana i na Kumu i Loaa āi ka Aole anei mapiuli o keia mau lioonaue olai ana— n_a hoo- - puai ana a ke ahi hoeu kai hoee, i hoohakahakaia ai " kekahi mau wahi o loko nei o ko kakou mau mokupuni a loaa ai na lua liuna loloa e holō ana maloko o ka honua mai kahi o ka aina a kahi aoao o ka aina. , ' (No na Lua Huna kaulana loa i ikeia e ka poe kahiko o Hawaii nei. e hoikeia "aku ana no ia mau mea mahope ae.nei ma ka niahele ona Lua Huna. Mea Kakau. . . \ .■. .. ■' MOKUNA 11. Ka manao o ka Poe Kahiko no ke Kumu Mua o ko Hawaii nei Lahuikanaka. IA MA na kuauhau kahiko o Hawaii nei i hoikeia mai SL| ai no ko Hawaii nei lahuikanaka; a kekahi olelo 3) l' o na kupuna mua loa i loaa naai ai keia iahuikanaka, ua hanaia no laua i Hawaii nei. Heokahi nae o keia mau mookuauhau i hoike mai, he wahine ka mea kino kanaka lAua loa i loaa mai ai ko Hawaii nei kanaka; oia hoi o Lailai (w). Ma keia wahi e nana kakou i kekahi mau mea i hoikeia nia ka moolelo Hawaii (1858) a Rev. Pokuea, ma ka moolelo e ]>ili ana no 4, Ke Kumu Mua oko Hawaii nei Kanaka.'* ' 4 Ca oleloia niai ma ko Hawaii nei mookuauhau na kanaka mua o Hawaii nei, no lakou mai ko Uawaii neilahuikanaka apau. "Ma ka mookuauhau o Kumulipo i haiia mai ai, he wahine ke kanaka mua loa, o Lailai kona inoa. V* oleloia mai» he po wale no kona mau kupuna, a mau makua, a iaia, hanan kana* ka mai. 0 Keliiwahilani ka inoa o % ke kane aua Lailai la. Aole nae i haMia mai ka inoa o kona (Keliiwahilani) mii kua. Ua oleloia, inai ka lini mai o Keliiwihilini, ka inoa oke kane a ua Lailai la, i nana mai ai * ♦ a ike i ka wahine mai* kai o Lailai, e noho ana i Lalowaia; a ha ae la ke aloha Uoko ona (Keliiwahilani) iaia (oia hoi', ia Lailai); a iho mai la oia a moe laua me Lailai; a hanau mai ka laua k«iki t oia kekahi kupuna o keia lahuikanaka. u A mahope mai o Uiiai, ua haiia ma ka mookuauhau t> 01010, he kane ia kanaka mua loa, o Kakiko kona inoa. Aok i maopopo lea na m*a i oleloia mai no k*na mau makua ama ko- ; na poe kupuna. O Kupulanakehau. ka inoa o ka I hine, na laua mai o Lihauula ame Wakea. fle wahine ka Wa- | kea % o Haumea kona inoa; o Papa no (nae> ia. Ua oleloia mai l no ua Kaumea f la f he pali kona nau kupuna a mau makua. ' jaia ma.opopo mai ke kanaka ana.