Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 93, 15 March 1906 — E Hoomanao Ia'u, ma ka Olua Pule! HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I. Ka Na=i Aupuni o Hawaii. KA LIONA, A I OLE, O KE PUKONAKONA O KA MOANA PAKIPIKA. [ARTICLE]

E Hoomanao Ia'u, ma ka Olua Pule!

HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I.

Ka Na=i Aupuni o Hawaii.

KA LIONA, A I OLE, O KE PUKONAKONA O KA MOANA PAKIPIKA.

KE EAUA I KAPAIA O LJfUPAHOEHOE (ELUA) Huli pono aku la o Holoae imua o Kamehanaeha, a pane aku la : - - " " - - ' ■ --, - - "Ua like no ka maim ike me ka keia poe kanaka ou e Kalani. He kaua lanakila no keia au, e Kalani. Aka, i keia kaua nae nahoahoa ke pooo Kalani. Aole naeilokoo ka huna-paa oke kaua; aia la ike ehu wawae ou, e Kalani. O keia ke-wai ula ou, e Kalani, he kewai moho-ula kanawai. Oia auanei ka wai-ula ou. e Kalani. moea ka papa heenalu o ke alii a kau i ka moku o Maui; paa ke pani-wai o Iao." I ka lohe ana o Kamehameha i keia mau olelo a Holoae, ua lilo iho la no ia i mea maikai i kona noonoo, Ua pau ae la ka hana a na kahuna a me na kilo a ua Paiea nei, a o ka hana wale.no i koe, o ka nee aku imua no ke kaiia. I ka liiki ana mai o Mahuie, ke alii kilo o na puali kaua o Kamehameha, mi hoomaka iho la ia e kaa kaua i na pualikoa a pau olua, ma ka hookuku ana i ka ike ame ka makaukau i ka lawelawo ana i na mea kaua. Ekolu la i makaikai ai'a i kilo ai o Mahuie i ka īiiakaukau o -na mahele koa me na pana. (O ka wa nvua loa palia keia i ikeia ai iv.a ka moolelo B«wj)ii, he poe koa pana pna kekahi o Hawaii nei, a nialoko hoi o na koa ponoi o Kamehaiueha ka ikeia ana o keia ano nniheie kaua. He poe ike ko Hawaii nei r ka lawolawe ana i niamua elike me Pikoiakaalala, Moinele ame kekahi j>oe e ae o ka wa kahiko, no ke pana nnA i ka iole ame nri manuokalewa, aka, aole nae he moolelo kahiko, ke ole ka mea kakau e kuhihewa. e hoiko ana ika lawelawe : a ana oia hana ma ka oihana kaua u.aoli. Ake hoike nei ka mea kakau moolelo S. L, Peleioholani, ua l:\welaweia he mahele koa pana-pua oia ano i keia wa a Kamehumeha i hoeu ai i ke kaua 110 Laupahoeho^. Kakau.) l'a okilo nohui o Mahuie i ka makaukaw fca a-la o na koa a me na kaula maa; 'a, ua ike oia iko lakou makaukau. Ua nana o Mahuie i na hana kaa laau ihe, poloiu a me na h&na e ae a na koa, a ua makaukau. Nolaila. i ka eha o ka la, ua haalele iho la ka puali Mftla« na, e alakai i>onoi ia ana e Kamahameha, a pelu pu hoi me ka puali u Kipuupuu/' e alakaiia ana e i Wai» inea. Ua nee aku la keia mau puali elua a hoea mauka (»onoi o Pmi-koa I keia wahi imaheleia ai a hookaawaleia ka nee an* o t\a puali. {K HOUMAI'IA AKU ANA.)