Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 96, 19 March 1906 — Kau na Maka o ka Lehua o Alakai! HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I. Ka Na=i Aupuni o Hawaii. KA LIONA, A I OLE, O KE PUKONAKONA O KA MOANA PAKIPIKA. [ARTICLE]

Kau na Maka o ka Lehua o Alakai!

HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I.

Ka Na=i Aupuni o Hawaii.

KA LIONA, A I OLE, O KE PUKONAKONA O KA MOANA PAKIPIKA.

KK KA'TTA I KAPAIA O LAUPAHOĒHOE (ELDA) E pale ana ina ihe ame na pololu—e aloalo ana ina a-la— e hopu ana ike kanaka a uh.a'i ae—e hoolilo ana ina hihipe'a -hoonee kaua māi a kela aoao i mea malaelae no ke alahele o kona mau koa. " G Makoa hoi ame kekahi mau kukini e ae, e holo ana lakoti mai kahi kahua kaua a kahi kahua kaua, e nana ai, e okilo'ai a hoi mai a hoifoe mai ia Kamehameha no na wahi nawaliwali o kona mau puali. A ke lohe o Kamehameha ia mau hoike, oia kona waeholo ai me ka mama loa a hoea ma kahi upapalu o kona aoao a hoouka aku la me ka ikaika. Iloko o keia wa e hooukaia nei keia mau kaua, ua loheia ka ikuwa o na leo hooho kaua o na koa, mai Maulua mai, ma Hilo, a hoea i Kealakekua. ma Hamakua. He elua la am'e elua po i nee paa ai ke kaua a na aoaoelua a i ke koīu o ka la, lioauheeia na koa o Hilo ma Laupahoehoe, a pela no hoi ko Hamakua poe koa, ma ka aoao o Ke;iwemauhili. Ona koa auhee keia oko Eeawemauhili aoao. ua holo ke kahi heluna nui o lakou a lele ma na pali kahakai a ina na oawa pa'i mnu kaiaulu awaawaa o ka niokupuni o Hawaii. Ma ka hoouka kaua ana i ke kolu o ka la, pepehiia iho la o Kuikahi. o Keoho ame Nakaikuaana, na ''ii, na lakou i ia Pinaau o Laupahoehoe, c pepehi a make o Lononuiakea, ke alii a Kamehanieha i hoonoho aku ai ma I aupahoehhe* O keia ke kaua o Laupahoeho«>. a he kaua lanakila no ia a Kamehamelia nia keia nioolelo. O keia kiekahi o na kaua i hookiekle liou ia Kamehameha, iiKi ke ano, he koa oiaio a he liiapaiole hoi no ka ikaika. Ke olelo nei ke kuauhau 8, L. Peleioholani ? niMloko o kana huke moolelo kakaulima. pent*i: "A ma keia n>au kau.v ana a Kamehameha, ua pa i kana olelo kahoahoa ina koa, oia hoi: 'lmua ena |K>kii! 1 He man jK>kii ii> nohoi---he-opi«>pH>—he ono. Ua kupono ia leo lani « « pono ia: 'K o'u pokii, ame a'u keiki! K ka makauiaka heluhelu, ke ike ae la oe ike kaua i ka* paia ma keia nn>i>le]o o "Laupahoehoe," ke kaua a Kamehameha i kiHHMio ke kapaia o Laupahoehoe niua tmi« LauPahoehoe ho]H i : n- h<» :m>o kuhihewa pnha ka olelo ana oka noho ana o Kan.ehameha ma Laupahi*ehoe iaia i hoi mai ai mai ke kaua mai ;o "Kauaawa'* a. .noho ma Laupahoeh*H\ he "li4Ujwhoi?hoe īnua'Ma, e lik<« nome ka ka mea kakau i hoakaka ai ma ka i!elu>7 o Ka N a'i Aw ni nei.