Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 112, 6 April 1906 — Aia ko Lei Lehua i Leleanae! HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I. Ka Na=i Aupuni o Hawaii. KA LIONA, A I OLE, O KE PUKONAKONA O KA MOANA PAKIPIKA. [ARTICLE]

Aia ko Lei Lehua i Leleanae!

HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I.

Ka Na=i Aupuni o Hawaii.

KA LIONA, A I OLE, O KE PUKONAKONA O KA MOANA PAKIPIKA.

KK Kl'Aie ī KL'K ALAIA U (>• KK T: \ X.V\VAI MAM.AI;AH.<)A. • ■ .<"isjl ka i'.iio wiwo t)le aKn ineliM !i.elui ku<> i na koa, huiia malalo o Kaooiuuiuii me Ka-liok ii n.;:K):;ao nn wajij nianaj>ah t hula-ana, e kokoke la i ke aw;iv, a o W'aiuianu. ' "Ua ulunaia na waa kaua, a lioopuohu iiilii ia na koa ma na kapakai o ka liula-ana, me ka au s»na i uk<v o na awawa o Hamakua, no ko.lak.ou mau ola iho. 0 ka eliina keia o na hoouka kaua lanakila a Kanīiehamolin no konn aaipuni e imUuhia. ; 'Mahope koke iho o keia kaua ann, na laweia īnai imua o Kamehameh?), e na.aliikoa,- na kai.aka Jawaia o Puna i hiii ai i kona poo tne ka hoē, inakai o na kapakai l.oia wahi; he niau makahiki i hala ae. Ua hoikeia ae keia hana hilaiiila ole a lakou imua" o Kamehameha, he alo a he alo, oia ka kona nian aliikoa i koi aku ai ialā, e pepehiia kela poe kanaka iawaia, nm ka nou (ana) i ka pohaku a liiki i ko lakou make ann. £i t) ka puuwai alolia kanaka iloko o Kamehameha, oia kana i hoopuka aku ai no ka \vamuu !oa i ka huikala kaulana me keia mau olelo: "Mamalahoa Kanawai! '' lle poe pio oukou no ke kaua. aka, ke huikahiia nei oukou ine ko oukou hili nanupo'āna i ko'u poo, Pakele au mai poino." Mamuli o keia hoike, eia mai ia ka puka ana o ke Kanawai Mamalaluui mahope inaio ko Kamehumeha holo ana i !V ! aui no ke kaua me Kalanikupule. ke keiki a Kahek'ili ma \Vailuku ? oia • ke kaua i Kapaia o "Kepani Wai o lao. (."> ka \va i hooukaia ai keia kaua,walii a S. M. Kamak;iu, <»ia ka M. H. a pela no ka Ahniahama Fornander hoike. O Nolaila. oka M. H. 1791, ka m:<kahiki i kukala nma ai o Kamehameha i koin Kumukanuwui v Maiialaiioa'' (Mamalahoe). Mahope iho o keia kaua.o il KaleleiJd" ma Pnna, ua hoi mai la o Kamohameha mai Laupahoehoe mai a noho ma Kohnla, a mai Vohala aku oia i hoouna aku ai i koiu, kaikaina, ia Kala- j ' nimalokuloku-i-Kepookal3ni i Maui»-no k* lawe'pio hou ana ! niai ina apana aina o Hana ame tvipahulu t oi*i he mau oka- | na aina keia o ka moku o \ aui i lilo mua ia Hawaii, i ko au o Kalaniopuu, ke alii, aka, i kona mavj la i kokoke ai e make> ua 1 lilo hou aku ua mau okana 'la i ka Moi o Maui. I ka holo ana o Kalanimalokuloku-i-Kqiooukalaiu, ua olelo aku la o. Kamehameha i ke kaikaiua: "Ke hele nei oe i ka na'i aina; o ka mea nui o ke kanaka. £ m&lama ike kanaka nui ame ke kanaka iki. liai hao wale mai i ka luhi ake kanaka oka aina i hana ni. K mahiai no oe i kau ai, a e lawaia no oe i kau i'a. Mak» ka atiuo ke k*- , naka ia oe, oka loaa iho ia no ia o kou kanaka, malulna ka no* 1 lio ana o ka aina> M 1 (k hoomauia |RU asaA ; \ %