Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 116, 11 April 1906 — E Noonoo me ke Akahele. [ARTICLE]

E Noonoo me ke Akahele.

Ca Uoakaka mau aku Ka Na'i Aupūni nei a peU nohoi me ka nupepa Kaokoa Bo&£ Huia, o oa aoao kaiaiaioa EepoOalika a nae J>emok&rata, e ku nei maw*• eha o knkoa oei, ma ka io, ka iw : , ke koko atae ka nhane, lie inaa kiuo maoamana wale ao la* ua i nlo a i paka mailoko mai o kekahi kino m*opopo kaokoa; i kekahi w, hookahi no ia klno, aka, i kekahi wh, eloa ia kino i lioohaiia ā puka ae ia mau maoamana: liepubalika kekahi mannmana a Demokarafca kekahi ma&amana* ' O na maaamana la, noloko mai no laoa, a i ole, ma kekahi olelo au», he mau lala piii lana a pili ponoi loa: elike me ka mua ame ka mnif, ke kaikuaana me ke kaikaina na ua makua hookahi mai, o'*a ka Oihana Ealeoa a me Oihana Mahiko. O keia na oihana na iaua e paa nei ke ola kalaiwaiwai ma Hawaii nei. Ina aole he mau hui mahiko nunai ma kela ame keia mokupuni o loko ne« o ke Teritore, aole e ku aLa he mau hui honholo mokuabi kuloko; n e pana-iki loa mui an.-i Uoi na hnle kalepa e ae ma Hawaii nei. O ka p<>e i loaa na mahele (st )eks) ma ua hoi mahiko, aole i nele ka loaa ana ia poe, oia hoi ka hapa uui o. lakou, he mau mahele iloko o na hui kulepa lole, mea ai, bauako a ano e ae o 1 nko uei o ka aiaa. O ke ola ana o n* hana mahiko, o ke ola ana no ia o ka oihana kalepa. Elike me ka holo like ana o ka wai-kea ame ka wai-ula, ma ka auwaha hookahi, elike me kela mau wai k'aulaua oia ano ma Makaweli, Waimea, pela iho la ka holo like aaa o ka ♦oihana kalepa ame ka oihana mahiko nei o HiW«ii.

Nolaila, owu «Eia mai o ua bai mahiko a o na hui kalepa paha i ko lakoa man luua ahaolelo ame na lnua aupuoi kuloko a lakou i makeiuakeai imua o ua kannka, uo ke"kakoo aua aka a ia poe, oia uo ko ua pee koho balot% hooko aoa i k& makemake o ua mau mahele maua oni U elaa oloko o k& ain*. Aka, i mea e maalahi ai na haia Uwaia kanaka ana a keia poe, na hoen* en ae la lakon * nln 4* i kiwi Eep«baMa a i kiwi |Deaoka» raka m* ke ano poUlil|a* A o keia na apeaa hookei kanaka poliiika e Imi ai k% 014 poillika ikaika a eolea i na a|an ikino pi*lia mL J O keiamn kiwi na* elfca ka

ole i maaao ai *$&' lal4 im k*&«fe!e loa ia i lalii llie loilii tJa Uk® feel4 ama l*£Ūme ,lcc poo bipi i hoeaia koaai pili aka ai bi|mo; a\ttftlntraU pa me ke poo, aoka waaaoa w,ile no o na kiwi ei«a m&iooa- aa ka mea a ke kaoaka e ike sks; ana. Hookahioae kiwi aa h&' k&aia Eepob&lilfeg£ & hookahi hai kiwi» ua kakaoia l>efiiakarata. A ke naaoao la ua kaoaka Hawaii nooooo oawaliwali aei/ he okoa 00 o Kepubalikrt, a he ito o Demobaratā, aole hoi oia i ike i ko lana wahi i hoi ai a lilo i hookahi; oiai na . hona'a mai ioana o kona noaa maka ka pauku' pooJbipi kahi i ku ai oa| kiwi manamaoa elua aoa e kubshewa nei, h„e ruau lala kaawale lauA i kahi ame kahi i A peoei e maopopo ai, e lawe kakou i kumu hoohalike a i ku-i mo.ala.kai, peoei: E olelo kakou, he hni mok'oahi ko Fita. O ke ola o keia hui mokuahi, oia ka loai nui mai o na eke kopaa ma na awa paa ap»n ana e kipa aku ai t a hoi mai i Honoinlo nei. Mamuli o na heokeie naanaoaoa a Pita, loaa iaia na hoopaa ana a ea hui m<ihiko o kela ame keia mokupuni do iakou na awa pae. e ku aku ai na inokn o uh Pitn .nei;. maopopo loa.'ola ua enahiKo, oia oa mokuah» o P;t». Pilikia na m*hiko; piiikia po me na hui mokuahi o Pota; noiaiia, m& keia aoo, ua loai ia Pita, ma ka aoao o kona uuu mokuuhi, ma-kekahi aoao, aoie na hai mahiko, na laki » e hoolawa maiiaoaiaia me 04 piha ko-paa, he kuleaoa waiwai like (eommoa interest); a ma īa aoo. aole hiki ia PiU ona mokuahi ke haoa i oa haua e hoopilikiH ia ai ka ponu o oamahiko, iua paha oia aao haoa ma keane kalepa, a i ole, poliUka paha. He akioma maopopo loa keia. Nolaiia, holo b.tloU iho oei o Lema ma ka ajao Eepohalika, a poka i Seoatoa; a he kaoaka

piahana hoi oia 110 ka hai mo* kuahi o PiU. AlaiU, holo luoamakaaiuaua hoi o Hiwa» he k&nak» paahaoa uohoi noloko a «a | hui mokaah» aei, ma ka aoao D«mokarata, a paka a* la, ** ik« aai kakoi» houkahi &o kiM ioaa ae la eloa lala %baolelo t oia q Leina Seo&loa, k!vt B«puba* itk«; a o Hiwa» Uaa «akaiiMM kiwi Dimo|cartk Maaao aa«i kakoa a kii aaa o kiwi DtMka* fata ia kiwi S«pabalika ma k« kaa KaoiwaM aaa a poao ai aa kopaa? Ko kooli aii makoa. Aolo. O kaia Hlaai ka «ako» i koi aai I ka lakii i «akiala a« aoo* aoo poao, » 1U o k« Amo Kitkn Hmi

"» * ~TTTT ■ v, -,7A.Ī. t ?>■■" Bol«, a«4jfc 6m Mskp~'M!fefi- ~ f|§j^ hiko t aol». bol &# tc«lep ; ak , o oa H »rae Hill» oiaio © ffiakee*%m'i aao kaoaka fgta*>l£ w& !s« alob« i* H&wnii, oia aa hak» o ka fi iw« Eala. , '