Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 128, 25 April 1906 — Manu ai Holo Kakia Kaukolo Pua! HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I. Ka Na=i Aupuni o Kawaii. KA LIONA, A I OLE, O KE PUKONAKONA O KA MOANA PAKIPIKA. [ARTICLE]

Manu ai Holo Kakia Kaukolo Pua!

HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I.

Ka Na=i Aupuni o Kawaii.

KA LIONA, A I OLE, O KE PUKONAKONA O KA MOANA PAKIPIKA.

I keia lele ana o Olohana, ua hele loa aku la k'ana makaikai ana a hala lilo i aka oka aina. I ana a ahiahi, ua maaao iho 1a oia e hoi noluna o ka moku; aka, ua paa iho 3a i oia i ka au'a ia*e Kamehameha e noho i uka o ka aiba. Ika hoi ana mai o ka waapa i lawe aku ai ia Olohana ma no uka o ka aipa, a hoea i ka moku, ua ikeia iho la ua nalowale o John Young (Olohana), nolaila, ua kali iho la ka moku no elua la nona. Ua ki ae la ua.moku nei i mau pu no ke kahea ana ia John Young, eia nae aole oia i hoi iki mai. Mamuli hoi o ko Kamehameha lohe mua ana mai i ka make ana o kahi moku kialua ia Kameeiamoku ma, a pela nohoi me kela pepehi mainoinoia ana o na kanaka ma Olowalu, Maui, e ka moku "Eleanora" e ku nei i Kealakekua, nolaila. ua hookapu iho la oia aole e holo na auwaa \ kai i ka moku. Ua hopohopo oia, o hana ino ia mai lakou eke Kapena o luna o ka moku. Kia na olelo a ka mea kakau Jarves i hoike mai ai ma kana "Moolelo Hawaii" e pili ana i ko Kamehamehgi.ike ana i ko Kameeiamoku lawep io ana i ka moiku kialua: j . "Ua inaina loa o Kamehameha no ka hana hoomainoino i lawelaweia ai e Kameeianioku» oiai, he hana kue loa' ia ana i hana ai i ke kanawai ana i kau ai, (oia hoi kela Kanawai. Vamalahoa.! L. H.) aka, mamuli oka paa pono ole ana o kona i kulana Moi maluna o ke aupuni ia wa, ua hiki ole ia ke hoopai 'i ia Kāmeeiamoku. fc-ia nae, ua hoahewa aku oia ita ; nei ona me ka ikaika loa, a lawe mai la oia a paa iho la i ka I mana o ka moku malalo ona; a ua kauoha oia e hukiia ua moku la a pae i kula, a e hoihoiia aku hoi ia i kema ona, ma e hoea mai ana oia niahope mai. Ua oleloia no ma ka i wa a Eamehameha i U nuku" ?i ia Kameeiamoku, ua hiolom&oli i iho no kona mau waimaka ma kona mau papalina." A ua hoike hou mai ua mea kakau inoolelo nei i keia hele ano nui, j>enei: •'Mamua oka holo ana o Kapena Metcalf no Maui iloko o 1789. ua aneane e lawe pio ia ka moku Kte«nora e K&iana. Va i hoikeia aku ka manao i ka Moi e na kanakao Kaiana e hopu pio ika nioku, a e pepehiia n? kanaka apa\i o luna oka moku» i toe ka hookoe ana nae« kekahi poe haole kakaikahi i poe na i * * lakou e hookele ika moku. Mamuli oka loaa ana o keia mo- i ku, e hoopuipuiia ai ka ikaika o kona mau auwaa kaua, O ka wa e hanaia ai keia hana, oia ka wa • kaulai ai na luina ina | pea. Ona kanaka o luna oka moku i koe iho iluna oka oneki i o iakou k* |>epel>iia a make.. (E HOOMAIUA AKD ANA )