Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 134, 2 May 1906 — KA Moolelo Hawaii Kahiko. [ARTICLE]

KA Moolelo Hawaii Kahiko.

(ANCIENT HISTORY OF HAWAII.) Hoomakaukauia e J. M. Poepoe no KA NA'I AUPUNI. MOKUNA III. Hoomaka ka Moolelo Kuauhau mai a Wakea mai. KA MOOLELO O WAKEA. 1. "O Wakea la ko Waolani 2. O ku ka lepa la i Waolani 3. O ka pae-humu la i Waolani 4. O ka iliili la i Waolani 5. O ka anuu la i Waolani 6. O ka mana la i Waolani 7. O ka hale pahu la i Waolani 8. O ka Moi la i Waolani 9. O ke kupala la i Waolani Ua oleloia nae ma kekahi moolelo kahiko mai Tahiti i hele mai ai o Wakea ame Papa a noho mauka ae nei o Kalihi. Aole nae ia he mea pololei, oiai o ua moolelo la ua pili ia i ka loaa ana o ke akua ulu (bread fruit god) o Hawaii nei, oia hoi o Kanehaikaua; a o ka moolelo oiaio maoli i pili i keia akua ulu, aole i hoike ia malaila ua hoea mai o Wakea ame Papa mai Tahiti mai. Aka, o ka maawe moolelo o keia ano e hoike ana mai Tahiti mai o Wakea ame Papa, no nei mau wa hope mai nei ia, na wa i maa ai na alii ame na kahuna oia mau au, e hoopilipili mookuauhau alii a mookuauhau kahuna nohoi ma ke ano, mai Tahiti mai na kumu o ko lakou mau mookuauhau. Ka Moolelo o ko Wakea ma Noho ana ma Kalihi—Ka Loaa ana o ke Akua Ulu o Kameha'ikana. O Wakea, he kanaka maoli no ia; a o kana wahine oia o Papa, i kapaia nohoi o Haumea, a o ko laua wahi i noho ai oia ka pali o Kilohana. Oia kela wahi kaola pali mawaena o ke awawa o Kalihi-uka ame Koolau; a oia nohoi ka hookuina o ka lalani mauna e hele la mai Nuuanu mai a hoea i Kalihi a nee a hala loa i Koolau-loa. Ia laua e noho ana ma keia wahi, ua loaa ko laua ola, ma na mea o keia noho kino ana ma o na maia pala-ku i ka nahele, na uhi punapuna moe lepo o ka uka, na kalo aweu manalo a lilo i poi uouo ono; na hooio me na kika-wai-o e lomi pu iho ai me na opae kala ole o ka uka waokele; na lawalu oopu momona i hele a ola i ka lauki, ame na wahi luau palupalu oia uka iuiu. Pela nohoi me na alamihi kai aala o na kai kohola o kai ae nei o Kalihi, e laa na papa'i momona, a pela nohoi me na wahi hua opiia mai o na Koolau, ame ko laila mau lau A o keia mau mea apau mai pu iho me ka poi aweu uouo, he ono mai hoi kau a koe. (E HOOMAUIA AKU ANA.)