Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 143, 12 May 1906 — KA Moolelo Hawaii Kahiko. [ARTICLE]

KA Moolelo Hawaii Kahiko.

(ANCIENT HISTORY OF HAWAII.) Hoomakaukauia e J. M. Poepoe no KA NA'I AUPUNI. MOKUNA III. Ka Moolelo o ko Wakea ma Noho ana ma Kalihi-– Ka Loaa ana o ke Akua Ulu o Kameha'ikana. Oiai o Haumea e uhau ana i keia pule, aia na hua pule ke oni kapalili 'la i ka waha me he oni ana la na ke alelo lalapa o ka uwila; a aia kona mau lima ke ki-paipai 'la ma na aoao apaeu o ua pohaku nei. I kela a me keia manawa ana e kipa'ipa'i ae ai i ua pohaku nei, e onioni ana ia me he luliluli ana na ka lalalaau i koanianiia e ke ahe lau makani. A ke nana aku nei o Kaliu i keia kupaianaha nui e lawelawe kamahaloia mai nei e ka wahine malihini, ka mea hoi ana i koho wale iho ai iloko ona, he wahine oiwi kino papa-lua no ia ana e ike aku nei; a **** pihoihoi wale iho la no ia iloko o kona noonoo iho: "He keu ka hoi! aole au i ninau aku nei i ka inoa o nei wahine malihini, e maopopo ai la hoi ia'u kona ano. O ko'u inoa ka kela wahine o ka ninau ana mai nei; a hoike aku nei no hoi au i ko'u inoa! a naaupo loa ihola hoi au i ka hoomaka e ole ana 'ku i kona inoa." Oia hele no ia o ka pule a ua Haumea (Papa) nei a pau; o ka hemo ae la no ia o ua pohaku nei; a olelo mai la oia ia Kali'u: "Aia a mahope hoike aku au ia oe i ko'u inoa. Aia hoi a pau ka papaia-awa ana a kaua. A ke ike mai la no oe i ka pohaku imi wai a kaua. E nou au iaia nei a e nana aku oe i ka ehu o ka wai i ka oili pulelo i ka lewa, I naiw< auaoft§,klt4honua a haaiulu me he hooniia ana eke o]ai v # H)ana<o iWwiii puka ka wai. A mamua nae o kuu nou ana 'kn iaia * kik aku oe i ka awa o kaua.'* He eleu wale la nohoi ka Kali'u a loaa ke kaaoa a lawe mai la ama kahi a Hai2X|»ea eku ana. £ mo aku la o Haumea i kona iima akau malaio o.ufe me ke kahea ana iho: c~\ £ Kane~i-ka*pohaka.a-~e! K ala! E Kane-lu-honua -e! £ aia! E Pohaku-o-Kane ~e! £ alal 1« pau ana no o keia kaheaanainaoHiomi, %* £» ae ia no ia o ua pohaku nei> oia no oeo ka oni «m > h Ma . kino ola. He imo ana iho na ka lan lihilihi oa« pa ana keia makani ikaika; a pakel» ua wahl k%Mk» m$ mI olepe pu ia e k* makani, a ke iohe nei hoi ko WiikalMhil« koia mau kaiaulu apau i nei mea halilu eoni aei ihb lewa; aoie i liuliu maho|ie iho, naue ana ka hen«& * haalulu ae 11, me he mea la ua hoonaueia ka hoaoa hoiooko* eke ola'i, a uina pahu ana kekahi anee. He wa wai»no t oa ike aku la o Kali*u i ka pii ana ae o kekahi ohu: nnhlwi mai kahi kahawai ae o Waolani a hala iloko oka lewau Ik wm* 1 olelo mai «i o Haumea i ua wahi kanaka nek (S H«kMAUIA 4KO AKA.>