Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 153, 24 May 1906 — KA MOOLELO o Hiiaka-i-ka-poli-o=Pele KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U [ARTICLE]

KA MOOLELO o Hiiaka-i-ka-poli-o=Pele

KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U

"Ae. O keia ka aina nona ka ma,kaui kaiaala e o akn ana i ka laa oka nin. Aloba no! ka a : na. Eia la ke kau mai nei na kahoaka imua o f u, eku ana he makaia nui ma &eia inua lilo loa aku. 'Ua like ia me ka nane a kamalii e olelo ana: *No ke kai ka bale, nobo ia e. ka punaf no ka puna ka bale, noho ia e ke kai; a m ohala. ka lau oka na-ena'e. 0 keia ke kumu i hanini iholakuu waimaka, elikfe me kau i ike mai la e aikane. '•Ke ku ka makaia a ke alii o Oahu nei 1 keia wahi i ke kanaka o ke akua, iilo keia aina o Oahu nei i one ai alii. "No kakou ka hale, pupa (oia ka papa ako'ako'a, pohaku puna o ke kai) e noho ia ana e ke kai. U A noho mai ke kai, mohala ka lau o ke ko, oia no oe o ka lau o ka naenae ma na wahi a pau oka aina. Aloha no! Aloha na kanaka oka aioa. E kblakoa aku ana kanaka o ka aina ma keia mua akn," *** * * *

E kuu makamaka helahelu, ua oleloia o kela iooa Poka-i a kaua i ike ae la ma ka iwikuamou o ka mo»lelo, he iooa hou loa ia, oia boi, ua kapaia kela inoa Poka-i i ka nlnniu o Waiauae, ma o ka īuoa la o kekahi o oa kanaka o Moikeha i holo pu mai ai me ia mai Tahiti mai, iaia i haaleie aku ai i koua hoahaaan o Oiopaua, Aka, aole nae ia o ka mea oiaio. He inoa kahino loa o Poka-i, no ke an mai ia o Pele ame Hiiaka. # * * * * ♦ Ia Hiiaka ma » pae akn ai» aa hele »ai la o Pok%4» ke kapuao Waianae a hai me Hiiaka a ike iho la iauau Ia wa i kena «• at o Poka*i i kooa poe kanaka e kii a )«iq i nka o ka aiua kalo o Lehauo ami «ika o Wauoae. Rau» oha «e la nohoi ia e lalna ka poaa a e hoonmkaukaiu+«a mea ai ua ke alii o Kauai axae Wahi* oeomaa I ka loaa aoa mai o ka aa kh\vA imu maoli ia «a laaa aei. Mo a nohoi ka ima laan. a makaaaaa aohol tta mea ai a Lo-

hi&u ma, a o ka āi iho la no ia o ca malihini, A oiai o Hijaba e ai ana, ia wa i pane mai eti 0 Poka-i: "Oia ih6Ja no kabi mea i loaa 1 kaiaaaiaa. O kahi ai no a o kabi i r a. Aohe a'n makana e ako ia oe, e Hiiaka." ■ Ia wa pane aka la o Hiiaka hq© ka olelo ana aku. <k Ua lawa loa keia. He' nui keia, a ua ola nohoi ia oe kua la pololi ai ole. A eia ka'n: o kau noho iho la no ia i nei w&hia kuu kou kino i ka honua; a o kou inoa ananei !a, e o mau akn aku ana ia maluna o keia aina nei. * ( A hookahi a'n mea hoike akīi ia oe e poka-i, e hlo ana o Waiaoae nei i pou kihi no ke one ai aiii o kei%aina o Oahu nei, Ia nei e ku ai ka makaia.a ke akna, nu ka noho mai o ke kai i ka haie oka puna. Aohe aina; aohe alii." *** * * * E ka makamaka heluhelu, ua ike na kilo, na kuhiknhi puuone, na maknula, na kahana, ka papa huli-honua o keia ame keia mokupuni o Hawaii nei i ka wa kahiko i keia moolelo o Hiiakaikapoliopeie, a ua lilo koia mooleio i papa huii honna, i papa wanana a i papa hoola kanaka na ia poe. A ma ia ano, aa iilo kela moolelo, he moolelo kapn loa ma waena o lakon. Aohe e kaoo wale ia keia mooielo aia waie oo aku ka nohai. A iloko hoi o ke kap * e hanaia ai.

Ke koik» «kn nei makoa i U lohe iaai o ko m*koa poo helaheia ame h poe tpaa e makeouke «n» e k«e i ka Nnpepa KA NA'I AUPONI nei, he 76 keoeta kt eahea o ke oapepa no ke mahia* hookehi, e he 25 keoet« hoi no ka pule; i m* ke kuike, w*l« do e h< oku ia mai ai

heia iakau. A e heouii* mai boi ika oaa o keia Nupepi i ua kauoha Nupepa «oae na Dak »pau «k> ke aku o ka Pe Aole i te k k$ tie % koe nte m eelike e htot ie kae me ki Gnt o h Napepi*