Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 154, 25 May 1906 — KA MOOLELO O Hiiaka-i-ka-poli-o=Pele KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U [ARTICLE]

KA MOOLELO O Hiiaka-i-ka-poli-o=Pele

KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U

No ka ike ana oia poe kahun^ 0 ke au kahlko i keia moolelo, i hiki ai ia lakou ke hoopuka I na olelo wana.na he imi e pili āāa i k6ia a pela p» hoi ; me ko lakou aiua. A e hoomanao oe e ka maka--1 maka, h9 moolelo hoio ptini keia Ino Hawaii nei, e pnka ana ma ba hikina a ka ia a pa i na moku 0 ke komohana. ***— * * * _Ua ai iho ua Hiiaka nei i ka imu luau a Poka i i kalua ai a hiki i ka pau ana, a olelo ae la ua Hiiaka nei: "Pla ka la pololi ia oe, ē ka makamaka, a na kohiknhin a no hoi i ka momona o na ono an i haawi mai nei ia makou na malihini, nolaila T e haalele ana makou ia oe^" "Heaha la ananei hoi ka hewa oia," wahi a Poka-i i pane mai ai me ka hoomau ana mai nohoi 1 ke kamailio ana: i "Ua ike iho ia no ia Waianae | nei, a i ku ae no ka makemake e [ ■ / ; hele mai ia nei, e hele mai no } he ai a he i'a no ko onei. A pau keia mau kamailio ana a Hiiaka me Poka-i, o ko Hiiaka huii mai ia no ia a olelo mai la i ke kane ia Lohiau, ame Wahineomao ke aikane: "Auhea oe e ke alii, ame oe no hoi e kuu hoa pili, e Wahineomao, e kau no olua maluna o ka waa, a o kahi fcah« aei o kakou, e liookuu ae au 9 hoi oia i Hawaii. Owau hoi o kakou nei,ea, ma uka nei o ka ain?u "I holo olua makai nei a ike olua i ka lae e oni ae ana i ke kai, e manao iho oiua 0 Ealaeioa ia, Mai pae oi«a maUU». £ hoomao aku 00 oiua i ka holo ana. Holo olua a ka oaoaua kai e laua aua iwaeoa o k&ai&a, o£wi ia, a mai pae oiaa ilailau | 1 m A i hoio oi«* t a )ke ol«% Ili hamama o ka waha o U aiaa> o Puuloa i)*> o ka &ufea ia o ke awa iau o Ewa, mai pae k« waa ooinaii*il«* hoomau ako olaa i ka hoi<y»na a pae oia* i ke awa 0 K*i ,4 |lAiia k ma i* wahi a olta e hoii akn ai, e halawal aka aea * ?

no olua me kau anwaa lawaia o ia ssaa kaha. •. "A »o olwa a liali m na uaafea I ka p&er m&uma mauk a e ike azia. olaa he wahi oawa bo* : na kabi kaola pali eiakn e mōe ae ana, o Kilokana ia wahi kaola pali, a o kii pali e ku ae aea ma ka Ltih ma loßs,o Kalihi-liiiiia o Laumihb; alaiia, paa ka waa o oloh no mua. 4C I halawai olua me ka aawaa, ea, e niaau akn olua i ke awa o Kuū; a o ko olua awa in e pae ai. A i Kou e hui ai na maka. <l Hele aoa no nae olna o ke ; ke kai, noonoo aoa no i ke ka-au ; o ka boe o hili bewa ananei kahi o olua, a pa hewa ananei hoi ka wahine leo ole. "O kaolana oPouloa, : i hai aku a« olna, oia no o Kanehili, kahi I q]eloia ai e ka* hiko, o ka moe no a ke kula, o ka waiho no a ka maomao." Paa no keia mau olelo a Hiiaka, o ko Wahineomao ma hele mai la no ia a kaa i ka waa, a o Faaopala-a hoi, hele mai la ia ma ke alaoui makai uei o Waianae, a o Hiiaka hoi, ma ke alahele kuahiwi oia i pii mai ai, oia boi ke alaaui e pii mai ai a kau iluoa o Pohakea, O ko i% nei pii mai la no ia makai pono mai o ke kala e kapaia nei o Maili, aUila, huii mai ia keia a nana ia uka o ka aina, a ike aku la keia i ka huliii & ka ia i ke kula o Lualoa-lei, % ia wa oia i kaa afeu ai i keia kau mahope ae uei. Aole fp4n. ie hoike aka iiel makoa i ka lohe imiia o ko makou poe heluhelu ame ka poe apau e makemake ana e lawe i ka Nnpepa KA NAI AOPONI nei» he 75 ke&eta ka aahaa oka wipepa oo ka mahiaa hookahi, a he 26 ke&eta hoi &o pule; a ma ke keike wale uo e hiokan la mai ai keia auheu. A e heouua mai Hoi i ka Ooa o keia Nupepa 1 ua kauiha Nupepa «me na D«)a »peu,no ka jiku o ka Fe pa* Aole iae ia ka afe* koe uae ua aelike e ia aua me ka Oua o ka Nupepa*»