Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 154, 25 May 1906 — Hea Wawalo i ka Ohu Noe na Mauna! HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I. Ka Na=i Aupuni o Hawaii. KA LIONA, A I OLE, O KE PUKONAKONA O KA MOANA PAKIPIKA. [ARTICLE]

Hea Wawalo i ka Ohu Noe na Mauna!

HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I.

Ka Na=i Aupuni o Hawaii.

KA LIONA, A I OLE, O KE PUKONAKONA O KA MOANA PAKIPIKA.

Me he mea la, ma ka hoomaopopo ana i ke ano maoliokda mau huaolelo a Kahekili i hoopuka mai ai imua o Kiksne fv ,iip ko Kamehameha kupono e kali a uhi kapa eleele maluna ona (Kahekili), a kau hoi ka ihuo ka puaa i ka nuku, alaila, kii aku o Kamehameha i ka aina, oia hoi o Oahu nei, he mau olelo ia i ku iluna o ka ike kakaolelo o Kahekili, i mea e loaa ai iaia he wa pono e hoomakaukau ai iaia iho no ka lele kaua ana mai maluna 6 Kamehameha, a i ole, i mea e loaa ai iaia he makaukau no kona ''hoihoi ana -ku i ka ino no ka mo, a o ka hoopai no ka a Kamehameha i hana mai ai maluna o ko Kahekili aupuni, oia o Maui. r I ka lāwe ana o Kamehameha i keia mau olelo piha ike a noiau kakaolelo o Kahekili, ua kapaeia ae la ia puu mnke nui o ua Moi nei o Maui, oiai, ua ike no o Kahekili, in* e nee aku ana o Kamehaineha e kaua iaia ma Oahu, he niea kanalua ole e loaa ana no ka lanakila ia Kamehameha. i Ke ku nei o Kahekili ia wa, ma ke ano he Moi no Oahu nei, me ka hoowahawaha nui ia e na'lii ai ahupuaa. Nolaila, ina e holo mai ana o Kamehameha e kaua iaia, e ala mai ana ni 'lii o Oahu nei a hookahi ko lakou alu ana iaia (Kahekili', a oiai hoi, ua pio o Maui ia K .ohameha, aohe*wahi ana e hiki ai ke hoona ae i kokua nona, '-e* wale no ka Moi ■) Kauai, oia o KeaokulanL « [ A he mea maopopo, ua pololei ka ike kakaolelo a Keeaumoku i olelo aku ai ia Kamehameha i ka olelo ana niai: u O na 'lii o Maui, he poe alii hope ole lakou." ■ Aka, ua apo o Kamehameha i na olelo a Kahekili i waiho mai ai, a huipu hoi me ka pilikia o kona poe makaainana o nai Hamakua, na Kohala ame na Kona; nolaila, ua hoi hou oia no Hawaii; a ko ae la ka iini nui o Kahekili, a manao ae la hoi ia i kona pakele. I keia hoi ana.niai a Kamehameha me kona poe kuhinn a me ka pualikaua a pae i Eawaihae, lohe iho la ia, aia o Keoua Kuaahuula i uka o \Vaimo:i« » nina oka ua kipuupuiu me na mau pualikauā. Tko Ka-i "umeha'iohe ana v aiu no Ke-i oua Kuaahuula ma Wainu- . o kona lioeu iho la no ia i kona pkaua v pii no uka o Waimea i ko kaua. He moa oiaio. ua pii aku la o Kamchatneha me konia poo ko« no ka aina a Keoua o noho mai ana Iloko nohoi oia wa, aia na kiu a Kooua Kuaahuula, ke kiai mai la ma na kaiaulu a y>au o Waimoa uo ka iko ana mai ia Kamohamoha o pii akuana nio kona poo koa n\o na mamaka kau;: no ka ' holo Wannoa i ka jh o a k; niakaui I (K mWMAHA AKl'