Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 158, 30 May 1906 — Ola ke Kanaka he Pua Laha Ole! HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I. Ka Na=i Aupuni o Hawaii. KA LIONA, A I OLE, O KE PUKONAKONA O KA MOANA PAKIPIKA. [ARTICLE]

Ola ke Kanaka he Pua Laha Ole!

HE MOOLELO NO KAMEHAMEHA I.

Ka Na=i Aupuni o Hawaii.

KA LIONA, A I OLE, O KE PUKONAKONA O KA MOANA PAKIPIKA.

,Ua ōleloia, ma keia moolelo a S. L. Peleioho|lani, he mau pu no ka na koa o Keoua; a me ia mau mea lakou i kaua mai ai i ko Kamehameha aoao; aka, mamuli o ka paf e 'ana o ka lakou paula mamuli o kekahi ulia wale, oia hoi kia hanini ana 0 ka pahu paula a lakou, oia kekahi kumu nui; o ko Keoua hee ana. : ■ ■ . ■■.'':■■ • . ; A ma keia wahi, e nana kaua e ka makamaka heluhelu, i ka'S."Mi Kamakau moolelo e pili ana i keia hoouka kauā ana o Kamehameha me Keoua: i "I ka hiki aua o k& huakai kaua (a Kanaehameha) ma Waimea; ua hala e o Keoua Kuaahuula i Hamikua; nolaila, hahai loa aku la no o Kamehameha ma a lpaa (0 Keoua Kua-. ahuula) ma Paauhau i Hamakua, a o ka hoouka koke ia iho la no ia o ke kaua. He 'kahua kaua maikai o Koapaapa. He ululaau ma ka hema, ahe akea nohoi. He ikaika loa ke kaua ajna ia la. Aohe hee o kahi aoao. a pela nohoi kahi aoao, Oka $ukumabi. Lopaka hoi ka puuhonua ikaika o ko Kamehameha aoao. Oka 01 o na kanaka koa ma ko Keoua Kuaahuula aoao,oia o Uhae ame Kaieie'a. He hopuhopu wale ia no ke kanaka (e ko laua mau linia). I k kani ana oka pu, a pau ae ke kani ana, ua lilo aku la ka pu i ke kailiia e .Kiiieie'a." i I keia hee ana o Keoua a hoea i Hilo; aole o i uhai akū mahope o kona hoahanau, a he mea kw e hoike ana i feo Kamehameha hoomauhala ole i kona hoahanau ; e noke mau ana ike kipikipi ame ka hana ino iaia. A<j t&i mau hana a Keoua e kue mau nei ia Kamehameha, ua houmjaka m&i no ia niai ka wa mai i nele ai oia i ka haawina aina, nm a Kalaniopuu mai eHke me ia i hoike mua loa ia aku ai'imua ou e ka makamaka heluhelu. i Ia Keeua i hee aku ai no Hilo. ua huli mai I* p Kaniehameha ariie kona poe kaua a iho iialo o Waipio. Maanei. waiho kaua eka makamaka heluhelu ike kaniailio ana t»«» ! -n* l 'uiiwha, a v nana ae kaua no K<H>ua iaia i hiki aku ai i UiS« ' la Kt*oua j ihuula i noho ai uui Hiio a li^u wale ka noho an.», ua luH>iuaka il»o la oia e okioki iho la i ka aina no kona mau alii aino kona mau puali-koa. Ua haawi aku lawia 1 na anao luonion « o Waiak**a anie Piopio. l a noho o Kioua maiaila a hiki i kona haaielewa ia Hilo t <» hoi aku la oia ann- kona pualikoa i Kau. Ufc akn ia 'lakou inauka (<>) Olaa a ma ka Lua-o-PeU» a liiki T Kahmihale U>a I (¥ UOOMACIA AKU ANA.) v♦■ I ■