Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 26, 2 July 1906 — KA MOOLELO Hiiaka-i-ka-poli-o-Pele. [ARTICLE]

KA MOOLELO Hiiaka-i-ka-poli-o-Pele.

(HOOMAUIA.) Maanei, e hoomau aku ai kaoa e kuu makamaka heluhelu i ka nana ana i ka ehu wawae o Hiiaka i ko īu' poli ame ko n 1 nei poii ntriiOT: * " * Ma ka wa a. Pele \ kamaiho aku ai ike kaikunane ia Kauwilanuimakaehaikalani, e kii i ka pokii o laua i kai ō Keaau, a pela no hoi me na kamailio mawaena o Pele a me na Hiiaka ehiku, e like me ia i hoike mua ia ae nei, ke lohe la, no o Hiiakaikapoii ia maa kamailio a pau, oiai hoi ia a me ke aikane me Eopoe iwaho moana i ka heenalu. Oiai laua e kah ana o ke ku mai o ka nalu e pae ai laua, pane aku la o Hiiakaikapoli ia Hopoe: "Auhea oe e kuu aikane?" Pane mai la hoi ke aikane: "Heaha ia?" E haalele ana ka hoi au ia o x e. Eia la, he huakai hele ka'u ē 'hele aku ai. ooe ka hoi ka mea alohaaioha no kaua, 0 ka'u kauoha no nae ia oe, i hele au ea, noho malie no oe a hoi'mai au.. Hookah; no ou mea e pilikia ai, o*ke kaikuaana o kakou. Heaha la hoi, nana hoi ke kauoha, he hooko ka'u; a na'u hoi ke kauoha, e pono hoi oia e malama a 1 ole, e ku no ka'u makaiā imua ponoi o kona alo. "Pehea oe i haupu wale ae la, e hele ana oe?" i ninau mai ai o Hōpoe. "Ke konikoni a ke eueu nei ka poli o kuu wa;wae v E hele io ana, a o haalele io ana, a e no au ia oe. 0 Puna no la hoi keia, kahi nona ka oleloia anaHaalek wale i Puna na h.oaloha. Pae aku kaua i uka e nofcyfmai ana ke kii ia'u e hoi i uka o Kilauea. Yka pau ana no o-keia mau olelo a Hiiaka, o ke ku mai la no ia oka nalu, a o ko laua,hee inai la no hoi ia. Aīa laua nei no hoi a pae i kahaone, ku ana ke kaikunane ma na poo ona papa o laua nei, a hai 4 mai la i ka huaolelo ia Hiiakaikapoli: "E! I kii mai la au ia oe. oko wahi pa'u a pih j ae i ka hope, iao-hoi a uka, h§ kauoha na ko kuaana.'' ~ "Ae, e hoi aku ana kaua," wahi a Hiiakaikapoli i pane aku ai i ke kaikunaoo, me ka olelo ana aku no, E honi ae hōi au i kuu o a noho iho ia, a hoi aku au me oe." Kakna ae la keia i kona vrahi pa'u a paa j ka hop£ 4, oni o Mauna Lo—a kikala upohupeu,' , huli ae la a honi i ka ihu oke aikane, me ka helelei pu ana iho o kooa mau waimaka, a pela no hoi me H'opōe iloko o ia haawina iike. Me na huaolelo pan ai aloha hope loa mawaena- o Hii a me kann aikane,,huli ae Ia laua nei a hoi no ka home lua o Kilauea. Ua oleloia no nae ma keia moo. lelo, pupuu no a hoōlei loa, noho an-a laus, i ka lua. 1 ko ia nei hoea. ana aku, ua pau e māi la no i ka hahaiia e na kaikuaana Hiiaka ona, na hana a Pele i kenakena ai ia lakou i ka la mamua ibo, n'o ke kii i ke kane a lakou ī Kauai, ame ko lakou hoolē ana. Olelo mai la na hoi lakou iaia nei, aole oia e ae nana~e kii ike kaikuaana, e : a nae, aole keia i hoike aku i kona manao imua o lakou, ua waiho pu no ia i % kona manao iloko iho ona a lohe oia i ko Pele manao. Ua ike no nae ia (Hiiakaikapoli) oia no ka hana i makemake ai o lele ]aia nei e aku, 0 kahi hoi a na kaikuaana oia nei hahai a e kamailio nei iaia, hē wahi okoa no ia mai koPele wahi e noho ana; eia n«e. ke lohe mai la no ia i na olelo we'awe'a ana kaikaina ika pokii o lakou, a ke ike mai la no hoi i ka lakou mau hana. oiai oia -e noho ana maloko ō Mauliola kona ba!e, a o kahi noho no hoi īa o na kaikunane ona a Ia Hiiaka I hoea aku ai imua o Pele, ua pane ma " 'a ua kaikuaana nei penei: . . ■ Eißoomau ia aku ana, .